Phát hiện bất ngờ
Mặt dây chuyền 11.000 năm tuổi đã được các nhà khảo cổ phát hiện ở Yorkshire (Anh) với những ký hiệu bí ẩn và sự phát hiện này cũng đã tiết lộ rằng, khu vực sinh sống của của người Mesolithic cổ (người sống ở thời đại đồ đá giữa) đã sử dụng một hệ thống các vạch thẳng có độ dài khác nhau để thể hiện các sự vật hiện tượng qua các dạng khác nhau.
Vật thể được tìm thấy ở Star Carr, một địa điểm khảo cổ thời đại đá giữa ở Bắc Yorkshire, Anh, nơi được cho là để tổ chức các nghi lễ với các điệu nhảy của pháp sư thời tiền sử. Sau ba năm khai quật, ngoài mặt dây chuyền, các nhà khảo cổ còn tìm thấy những đồ vật khác như 21 chiếc mũ đội trong các nghi lễ làm từ gạc và sọ hươu đỏ.
Các bằng chứng về sự "sống sót" của xã hội truyền thống Shaman giáo ở Bắc Á và một số nơi khác sử dụng những ký hiệu tương tự. Sự kiện này ngay lập tức đã được liên hệ với những sự phát hiện trước đó trong một nỗ lực để kiếm tìm sự tương đồng để mang tới lời giải cho những hình vẽ hết sức độc đáo trên mặt dây chuyền này.
Theo các chuyên gia khoa học thì, một phát hiện tại Ba Lan vào năm 2014 cũng cho thấy rằng, các vật dụng tế lễ, bao gồm một tấm bùa hộ mệnh, “cây gậy ma thuật” làm từ gạc hươu, được trang trí những hoa văn hình học và một ngọn giáo làm bằng xương có chạm trổ cũng xuất hiện tại đây.
Bộ sưu tập vật dụng này khiến nhóm nghiên cứu tin rằng đây là nơi mà các cư dân cổ đại dùng để tiến hành một số hình thức lễ nghi hoặc tín ngưỡng.
Nhóm khảo cổ tiếp tục khai quật nơi này và tìm ra phần còn lại của hai kiến trúc có hình cây thông và hình cây dương cao khoảng 1,5 mét. Bên trong các kiến trúc này, các nhà khảo cổ tìm thấy một túi chứa những mẩu gỗ thông và phong, xương động vật, vài nắm cỏ.
“Những phát hiện này là bằng chứng trực tiếp và rõ ràng về sự gắn bó chặt chẽ giữa các tín ngưỡng và nghi thức xã hội thời kỳ Mesolithic với thế giới động – thực vật. Cái bọc tìm thấy chứa các thành phần chủ yếu của môi trường sống lúc bấy giờ”, giáo sư Tadeusz Galinski, trưởng nhóm nghiên cứu thuộc chương trình khoa học và Học bổng Ba Lan cho biết. Ngoài các kiến trúc trên, nhóm nghiên cứu còn tìm thấy bảy thân cây thủy tùng hoàn toàn nguyên vẹn được chôn vào lòng đất với cách bài trí rất đặc biệt.
Theo giáo sư Galinski, mô hình này giống với chòm sao được gọi là Ursa Major (Gấu Lớn) – trong đó ngôi sao sáng nhất của nó có tên sao Bắc Đẩu. Các nhà khảo cổ tin rằng việc phát hiện ra mảnh thiên thạch và vật dụng tế lễ cùng với những khám phá có thể thuộc về thiên văn học, cho thấy rằng pháp sư đóng vai trò quan trọng đối với cộng đồng thời kỳ Mesolithic và trong việc hình thành mối quan tâm đến những bí ẩn của bầu trời cũng như tôn kính các yếu tố đặc biệt của thế giới tự nhiên.
Tadeusz Galinski, thành viên của nhóm nghiên cứu cho rằng, vị trí của mảnh thiên thạch trong túp lều cho thấy nó là một vật có ý nghĩa đặc biệt đối với người dân thời kỳ Mesolithic. Điều này chứng tỏ rằng họ có thể đã từng thấy nó rơi từ trên trời xuống, đã tìm thấy miệng hố thiên thạch và cảm nhận được sức nóng của nó.
Thêm vào đó là mảnh thiên thạch nặng hơn nhiều so với các loại đá có cùng kích thước, điều đó càng làm cho nó trở nên bí ẩn hơn đối với họ. Dù đã được phát hiện trong một thời gian dài, thế nhưng chỉ mới gần đây họ mới xác định được một lá bùa hộ mệnh được làm từ một mảnh thiên thạch trong lớp than bùn nơi tìm thấy lá bùa hộ mệnh còn có thêm một túp lều thứ hai cùng với bằng chứng của một lò sưởi và một cây cung săn bắn Mesolithic gần như còn nguyên vẹn.
Theo ông Tadeusz Galinski, đây là bằng chứng đầu tiên của một nền văn hóa nguyên thủy tôn thờ một mảnh thiên thạch: “Những người tìm ra mảnh thiên thạch đầu tiên của thiên niên kỷ trước có lẽ đã thấy được dạng thức của một thế giới tâm linh bí ẩn tồn tại trong nó”. Rõ ràng sự liên kết giữa các khảo cổ vật đã cho thấy một truyền thống văn hóa đã được xây dựng trải khắp châu Âu, nơi mà vẫn còn ẩn chứa không ít những bí ẩn.
Mặt dây chuyền 11.000 năm tuổi được tìm thấy ở Anh với những ký hiệu đầy bí ẩn. Ảnh tư liệu
Bí ẩn họa tiết trên mặt dây chuyền cổ
Có thể thấy rằng các bằng chứng về sự sống sót của xã hội truyền thống Shaman giáo ở Bắc Á và một số nơi khác sử dụng những ký hiệu tương tự cho thấy những đường kẻ trên mặt dây chuyền là để ký hiệu cho một lượng lớn các con vật, có thể là hươu đỏ, đã bị giết chết trong những cuộc săn bắn. Một số đường kẻ khác trên mặt dây chuyền có thể được dùng để biểu diễn một số bài hát và điệu nhảy trong khi thực hiện nghi lễ của nhóm người đi săn khi họ mang về một con hươu đã chết.
Nhà nhân chủng học, giáo sư Peter Jordanm, một học giả hàng đầu về Shaman giáo và thuyết duy linh của ĐH Groningen, trung tâm Bắc Cực ở Hà lan chia sẻ: "Trong xã hội Shaman giáo và thuyết duy linh, săn bắn là một hoạt động hết sức quan trọng và mang tính tâm linh".
Việc nhảy múa và các tục lệ khác khi mang một con vật đã chết về làng không chỉ để mừng thành quả của cuộc săn bắn mà để chào đón con vật (được họ coi là một "vị thần") đến với cộng đồng người mà họ còn coi các tục lệ như một nghĩa vụ với động vật về mặt đạo đức và đối với linh hồn bảo hộ mạnh mẽ của nó.
Theo các nhà khoa học, đây là lần đầu tiên vật thể có niên đại hàng chục nghìn năm với những mật mã bí ẩn như mặt dây chuyền được tìm thấy ở Anh. Nhà khảo cổ học, giáo sư Nicky Milner thuộc trường ĐH New York, người dẫn đầu đoàn làm việc ở Star Carr cho biết, đến thời điểm này, mặt dây chuyền là một đồ vật khác hẳn với tất cả những vật thể họ tìm thấy từ trước đến nay ở nước Anh.
Theo tiến sĩ Chantal Conneller từ ĐH Manchester cho rằng mặt dây chuyền đại diện cho sự kết nối văn hóa chặt chẽ giữa Bắc Âu và các nền văn hóa khác tương tự như tìm thấy ở miền Nam Scandinavia. Các học giả hi vọng phát hiện này sẽ làm tăng hiểu biết của họ về các nghi lễ, tín ngưỡng và các giá trị văn hóa của những người sống ở Yorkshire 11.000 năm trước đây.
Họ đã định cư lâu dài và đó có thể chứa đựng cuộc sống văn hóa nghệ thuật của họ. Ông Duncan Wilson, GĐ điều hành của Historic England cũng nhận xét đây là một "phát hiện khó tin" ở Anh. Các nhà khảo cổ tin rằng những kí tự bí ẩn trên mặt dây chuyền này có thể là một chiếc bản đồ bí mật. “Họa tiết khắc trên mặt dây chuyền Mesolithic cực kỳ hiếm và không có mặt dây chuyền khác được làm bằng đá phiến ở châu Âu” các nhà nghiên cứu cho biết trong một tuyên bố rằng dây chuyền có thể được xâu chuỗi và nó có thể đã bị mòn.
Như chúng ta đã biết, bùa hộ mệnh được phát hiện tại Ba Lan rõ ràng có những ẩn chứa bí mật, thế nên không loại trừ khả năng mặt dây chuyền được tìm thấy ở Anh sẽ mang tới một sự bất ngờ thỏa đáng.
Ông Duncan Wilson cho biết: “Biết đâu đấy đây sẽ là một phát hiện về một kho báu cổ thì sao? Dù sao đây cũng vẫn là một gia tài lớn đối với không chỉ riêng những chuyên gia khảo cổ học mà còn là cả nhân loại, chúng ta rất cần những cổ vật như vậy để hiểu hơn về quá khứ, nơi lưu giữ những truyền thống độc đáo”. Hiện mặt dây chuyền đang được trưng bày tại bảo tàng Yorkshire ở York cùng với các vật dụng săn bắn từ 11.000 năm trước được tìm thấy ở địa điểm khai quật.
