Thiếu và thiếu

Năm học 2022 – 2023, ngành GD-ĐT tỉnh Lai Châu thiếu 717 giáo viên (mầm non 216, tiểu học 150, THCS 316, THPT 35). So với định mức, toàn tỉnh thiếu 1.308 biên chế, chủ yếu là giáo viên mầm non và THCS. Thực hiện dạy bắt buộc Tiếng Anh và Tin học đối với lớp 3 theo Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) mới, tuy nhiên, toàn tỉnh vẫn thiếu hơn 160 giáo viên của 2 môn học trên.

Trường Tiểu học và THCS Sà Dề Phìn, huyện Sìn Hồ vừa được trang cấp phòng học bộ môn Tin học với 21 máy tính bàn. Mặc dù đã hoàn tất khâu lắp đặt, kết nối hệ thống mạng nhưng nhà trường vẫn chưa được bố trí giáo viên dạy bộ môn này.

Với môn Tiếng Anh, thầy Bùi Ngọc Hồng – Hiệu trưởng nhà trường - cho biết: “Sau khi sáp nhập (vào đầu tháng 8/2022), trường có 488 học sinh ở 18 lớp nhưng mới có 1 giáo viên Tiếng Anh. Hiện, trường tổ chức dạy cho lớp 3 và khối THCS với thời lượng 25 tiết/tuần. Nhà trường thường xuyên động viên nhà giáo và chi trả chế độ tăng giờ đầy đủ”.

Điểm trường Pa Thắng, xã Thu Lũm trước khi sáp nhập về trung tâm.

Theo báo cáo của Phòng GD&ĐT huyện Sìn Hồ, năm học 2022 – 2023, toàn ngành có 63 trường với 979 lớp, nhóm lớp với trên 25 nghìn học sinh. Tính đến hết 31/5, tổng số cán bộ quản lý, giáo viên các cấp học là 1.787 người.

Ông Phạm Văn Phôi – Trưởng phòng GD&ĐT huyện Sìn Hồ - cho hay: Cả 2 cấp tiểu học và THCS có 41 giáo viên Tiếng Anh và 14 người dạy Tin học. Thực hiện chủ trương đưa môn Tiếng Anh và Tin học vào dạy học bắt buộc theo Chương trình GDPT mới, toàn ngành đang thiếu 28 giáo viên (16 Tiếng Anh và 12 Tin học.

Còn tại huyện Tân Uyên, năm học này toàn ngành còn thiếu 118 biên chế. Cụ thể, cấp THCS thiếu 45 giáo viên (chủ yếu ở 2 bộ môn Tin học, Ngoại ngữ), mầm non thiếu 40 và tiểu học thiếu 24.

Theo ông Nguyễn Tuấn Anh – Trưởng phòng GD&ĐT huyện Tân Uyên, ngành được giao 1.369 biên chế, nhưng qua rà soát, số giáo viên hiện có là 1.251 người. Toàn huyện thiếu 45 giáo viên ở 11 trường THCS, nếu tính trung bình, mỗi trường thiếu hơn 4 người. Với môn Tin học, toàn huyện có 7 giáo viên thực hiện giảng dạy tại 11 trường. Điều đó đồng nghĩa với việc mỗi thầy cô phải dạy từ 2 – 3 trường mới đảm bảo việc học của HS.

Nơi thiếu ít giúp nơi thiếu nhiều

Trước thực trạng thiếu giáo viên, ngành GD-ĐT Lai Châu đã áp dụng một số giải pháp nhằm tập trung tháo gỡ. Một trong những giải pháp căn cơ và lâu dài là ưu tiên tuyển dụng giáo viên.

Theo ông Lò Việt Tuyển, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lai Châu, căn cứ vào chỉ tiêu, số lượng biên chế được giao, ngành đẩy mạnh tuyển dụng giáo viên còn thiếu theo phân cấp. Ưu tiên tuyển dụng giáo viên những môn học mới, đặc biệt là Tiếng Anh, Tin học. Cùng với đó, thực hiện các giải pháp để thu hút nguồn tuyển như: Thông báo, tuyên truyền trên hệ thống thông tin truyền thông, phối hợp với các trường đại học sư phạm để đảm bảo nguồn tuyển.

Thiếu biên chế, giáo viên phải dạy kiêm nhiệm.

Để chuẩn bị đội ngũ cho năm học, Sở GD&ĐT Lai Châu và 7 huyện, thành phố đang thực hiện tuyển dụng 395 chỉ tiêu viên chức. Tuy nhiên, việc tuyển dụng giáo viên cũng gặp không ít khó khăn. Theo ông Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Tân Uyên, chính sách thu hút giáo viên đối với huyện còn nhiều điều “đáng bàn”, nhất là giáo viên dạy 2 môn Tiếng Anh, Tin học.

Minh chứng là trong 8 năm qua, Tân Uyên chưa tuyển dụng được giáo viên dạy môn Tiếng Anh nào. Trong khi đó, có 14 người dạy môn này xin chuyển công tác về các tỉnh miền xuôi hoặc chuyển ngành. Cùng với đó, sau khi Luật Giáo dục 2019 có hiệu lực, trình độ chuyên môn của giáo viên các cấp được nâng chuẩn. Đây là yêu cầu có phần “quá sức” so với điều kiện thực tế về đội ngũ ở địa phương.

Trước khó khăn trong tuyển dụng giáo viên, ngành GD-ĐT huyện Tân Uyên đã đưa ra giải pháp được cho là “tình thế” để gỡ khó. “Ngành đã yêu cầu trường có giáo viên, vừa kết hợp dạy trực tiếp tại lớp được phân công và dạy trực tuyến rồi phát tín hiệu đi cho những trường chưa có giáo viên phụ trách. Cùng với đó, tổ chức cho giáo viên dạy kiêm nhiệm” – ông Nguyễn Tuấn Anh cho biết.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Tuấn Anh cũng thừa nhận, giải pháp này chỉ mang tính tạm thời bởi trang thiết bị cần phải nâng cấp đồng bộ mới đáp ứng cho công tác giảng dạy trực tuyến. Thêm vào đó, việc quản lý lớp, kiểm tra chất lượng học tập của học sinh sẽ gặp nhiều khó khăn. Chế độ thanh toán cho giáo viên đứng lớp và đảm bảo quyền lợi cho các đội ngũ cũng cần chú trọng.

Thầy Hà Đình Chính, giáo viên Trường Tiểu học Nậm Sỏ (Tân Uyên) nhà ở thị trấn Tân Uyên, thực hiện nhiệm vụ giảng dạy tại xã Nậm Sỏ, hàng ngày di chuyển hơn 40km mới vào đến trường. Do thiếu giáo viên, năm học 2022 – 2023, ngoài giảng dạy tại 2 trường là Tiểu học Nậm Sỏ và Thân Thuộc, thầy được giao kiêm nhiệm thêm Trường Tiểu học và THCS Tà Mít – một trong những điểm trường xa nhất huyện. Việc đi lại càng khó khăn hơn.

Tại huyện Sìn Hồ, ông Phạm Văn Phôi chia sẻ giải pháp: Phòng chủ động tham mưu cho UBND huyện quyết định điều động giáo viên từ nơi thừa đến nơi thiếu và từ nơi thiếu ít đến nơi thiếu nhiều. Cùng với đó, xây dựng kế hoạch và giao nhiệm vụ cho giáo viên Tiếng Anh và Tin học của cấp THCS dạy kiêm nhiệm cấp tiểu học.