Ngày 11/7, theo kế hoạch TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử sơ thẩm hình sự đối với 54 bị cáo trong vụ án “chuyến bay giải cứu” xảy ra tại Bộ Ngoại giao cùng nhiều bộ ngành, tỉnh, thành phố.

Những con số “khủng”

Quyết định của cơ quan tiến hành tố tụng cho thấy có 54 bị cáo trong vụ án bị đưa ra xét xử với 5 tội danh là: Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Môi giới hối lộ; Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Trong đó, 21 bị cáo bị truy tố về tội Nhận hối lộ; 4 bị cáo bị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ; 23 bị cáo bị truy tố về tội Đưa hối lộ; 4 bị cáo bị truy tố về tội Môi giới hối lộ; 1 bị cáo bị truy tố về hai tội Đưa hối lộ và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản và 1 bị cáo bị truy tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Vụ án này có 105 luật sư đăng ký tham gia bào chữa cho 54 bị cáo. Riêng bị cáo Vũ Hồng Quang (cựu cán bộ Cục Hàng không Việt Nam) và Nguyễn Thị Thanh Hằng (Phó Tổng Giám đốc Công ty Blue Sky) có 6 luật sư đăng ký tham gia bào chữa.

Còn cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng; cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) Nguyễn Thị Hương Lan; cựu Phó Cục trưởng Cục Lãnh sự Việt Nam (Bộ Ngoại giao Đỗ Hoàng Tùng và cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Chử Xuân Dũng cùng có 3 luật sư đăng ký tham gia bào chữa. Với cựu trợ lý Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Quang Linh có 2 luật sư bào chữa.

Hội đồng xét xử vụ án gồm 5 thành viên, do Thẩm phán Vũ Quang Huy làm chủ tọa phiên tòa. 5 kiểm sát viên của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và Viện Kiểm sát nhân dân TP Hà Nội được phân công thực hành quyền công tố, đồng thời kiểm sát hoạt động xét xử sơ thẩm tại phiên tòa.

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, khi dịch Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng, chống dịch.

Chính phủ đã giao cho Văn phòng Chính phủ, tổ công tác của một số bộ, ngành, địa phương thực hiện quy trình cấp phép chuyến bay và cho chủ trương cách ly.

Trong quá trình cấp phép các chuyến bay, phê duyệt cách ly tại địa phương và giải quyết vụ án, từ tháng 9/2020 đến tháng 12/2022, 25 cá nhân đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn, nhiệm vụ được giao để nhận hối lộ tổng cộng gần 165 tỉ đồng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, gây thiệt hại hơn 10 tỉ đồng.

Hàng loạt quan chức “dính chàm”

Hình ảnh một chuyến bay đưa công dân về nước trong đợt dịch Covid-19.

Trong vụ án này, cơ quan tố tụng xác định 23 cá nhân là đại diện các doanh nghiệp đã đưa hối lộ hơn 226 tỉ đồng, 4 cá nhân môi giới hối lộ hơn 74 tỉ đồng và lừa đảo chiếm đoạt số tiền gần 25 tỉ đồng.

Trong đó, cáo trạng nêu rõ hành vi nhận hối lộ hơn 21,5 tỉ đồng của cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Tô Anh Dũng tại nhiều địa điểm như: Phòng làm việc, quán cafe, gần trụ sở Bộ Ngoại giao. Các doanh nghiệp đưa tiền cho ông Dũng để “bôi trơn” cho việc cấp phép.

Vũ Hồng Nam, cựu Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, cựu Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản đã nhận hối lộ 2 lần, tổng số tiền trên 1,8 tỉ đồng. Nguyễn Thị Lan Hương, cựu Cục trưởng Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao, từ tháng 12 năm 2020 đến tháng 1 năm 2022 nhận hối lộ 32 lần, tổng số tiền hơn 25 tỉ đồng.

Phạm Trung Kiên, thư ký của một quan chức Bộ Y tế, từ tháng 9/ 2020 - tháng 1/2022 đã nhận hối lộ 253 lần, tổng số tiền hơn 42,6 tỉ đồng. Vũ Anh Tuấn, cựu Phó Trưởng phòng Tham mưu, Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an, từ tháng 6 năm 2021 đến 1 năm 2022 đã nhận hối lộ 49 lần, tổng số tiền hơn 27,3 tỉ đồng.

Các bị can khác như: Nguyễn Quang Linh, cựu Trợ lý của Phó Thủ tướng, nhận hối lộ 5 lần, tổng số tiền hơn 4,2 tỉ đồng; Chử Xuân Dũng, cựu Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội nhận hối lộ 7 lần, tổng số tiền hơn 2 tỉ đồng; Trần Văn Tân, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam nhận hối lộ 9 lần, tổng số tiền 5 tỉ đồng.

Nguyễn Thanh Hải, cựu Vụ trưởng Vụ Quan hệ quốc tế, Văn phòng Chính phủ, nhận hối lộ 8 lần, tổng số tiền trên 3,6 tỉ đồng; Nguyễn Tiến Thân, cựu Chuyên viên Vụ Quan hệ quốc tế Văn phòng Chính phủ, nhận hối lộ 8 lần, tổng số tiền hơn 3,6 tỉ đồng; Nguyễn Mai Anh, cựu Chuyên viên Vụ Quan hệ quốc tế, Văn phòng Chính phủ nhận hối lộ 3 lần, tổng số tiền 3 tỉ đồng…

Trong vụ án này, Hội đồng xét xử TAND TP Hà Nội đã triệu tập nhiều công ty và cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến tòa. Dự kiến việc xét xử diễn ra trong 30 ngày, cả thứ 7 và Chủ nhật.