Trường PTDTBT Tiểu học và THCS Xuân Lập có 418 học sinh, 30 thày cô giáo, hơn 200 học sinh nội trú. Gần 100% học sinh là con em đồng bào các dân tộc Mông, Tày, Dao...; hoàn cảnh gia đình nghèo khó. Trường cách Trung tâm huyện 12 km, đường tới trường không thuận lợi, chưa có ô tô khách tới nơi.
Cách đây 2 năm trường có 10 phòng học và 4 điểm trường. Năm vừa qua, với sự hỗ trợ của đơn vị hảo tâm đã xây dựng thêm khu nhà 2 tầng với 8 phòng học. Hiện trường đã có 1 phòng thư viện nhưng ít đầu sách.
Tuy vậy, cơ sở vật chất trường học còn thiếu thốn. Không chỉ các thầy cô mà học sinh luôn mong muốn có thêm nhiều loại sách để đọc trong quá trình học tập, sinh hoạt tại trường.
Nắm bắt được khó khăn và những mong muốn đó, nhà thơ Nguyễn Thị Mai (Hội nhà văn Việt Nam) đã đứng ra quyên góp sách từ các nhà văn, nhà thơ tại Hà Nội. 600 cuốn sách đề tài viết cho thiếu nhi đã được gửi tặng học sinh nhà trường.
Đây thực sự là món quà vô giá đối với trẻ vùng cao, bởi qua từng trang sách thế giới ước mơ trong những câu chuyện, bài thơ đầy tính nhân văn, trong trẻo, tươi sáng… trong tâm hồn các em được nuôi dưỡng và sống dậy.
Những bài học từ văn, thơ cũng góp phần nâng cao văn hóa đọc, tăng cường khả năng nói viết tiếng Việt cho trẻ em dân tộc, chắp cánh cho ước mơ của các em bay xa, bay cao…
Thầy Nguyễn Minh Quang, Hiệu trưởng đầy xúc động và gửi lời cảm ơn khi nhận được món quà ý nghĩa từ các nhà văn, nhà thơ. Đồng thời bày tỏ: “Thư viện nhà trường từ nay được lấp gần đầy chỗ trống, học sinh sẽ được tiếp cận và đọc nhiều hơn những trang sách hay, ý nghĩa. Từ những trang sách văn học cũng giúp các em phát triển toàn diện hơn theo yêu cầu của đổi mới giáo dục...”.
Nhà thơ Nguyễn Thị Mai là một trong số những nhà văn đã gắn bó với ngành giáo dục, nhà trường qua các chuyến đi công tác, tiếp cận thực tế. Những năm qua bà luôn đồng hành, chia sẻ khó khăn của các trường học vùng cao bằng những việc làm ý nghĩa, thiết thực...
