Báo cáo giải trình và đánh giá tác động chính sách đối với việc nâng chuẩn trình độ được đào tạo của giáo viên mầm non từ trung cấp sư phạm lên cao đẳng sư phạm của Bộ GD&ĐT cho biết: Chương trình giáo dục mầm non mới ban hành năm 2009, được điều chỉnh năm 2016 đã được thực hiện ở hầu hết các cơ sở giáo dục mầm non. Chương trình đặt ra yêu cầu cao về chất lượng, đòi hỏi giáo viên mầm non có trình độ, năng lực cao hơn; nhưng trên thực tế, một bộ phận giáo viên mầm non, nhất là giáo viên mầm non có trình độ đào tạo trung cấp sư phạm chưa đáp ứng được yêu cầu thực hiện chương trình.
Mầm non là cấp học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân, đặt nền móng cho sự phát triển con người. Để đạt mục tiêu chất lượng giáo dục mầm non, giáo viên mầm non cần có kiến thức tổng hợp về tâm lý, sinh lý, sức khỏe, dinh dưỡng, kiến thức về tạo hình, âm nhạc, phương pháp phát triển nhận thức và ngôn ngữ của trẻ.
Thế nhưng, được đào tạo hệ trung cấp với thời gian rất ngắn (chỉ từ 1 đến 2 năm), giáo sinh trung cấp mầm non hầu như chỉ tập trung học lý thuyết mà không có đủ điều kiện, thời gian để thực tập nghề nên thiếu kỹ năng xử lý tình huống, để xảy ra sai sót trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ, gây bức xúc nhất định trong xã hội.
Quy trình tư vấn tuyển sinh, lựa chọn thí sinh trúng tuyển vào trung cấp sư phạm tương đối dễ dãi, dẫn đến bộ phận nhỏ giáo sinh sau khi ra trường có biểu hiện thiếu gương mẫu trong đạo đức, lối sống, nhân cách, tình yêu với trẻ và yêu nghề hoặc có hành vi bạo lực với trẻ...
Chuẩn hóa đội ngũ là yêu cầu quan trọng trong nhiệm vụ đổi mới GD mầm non |
Tại Nhật Bản, để trở thành giáo viên mầm non, ứng viên cần có một trong ba loại giấy phép giảng dạy. Các khóa học liên quan đến giảng dạy mầm non thường bao gồm cả nội dung như tâm lý giáo dục, piano, phương pháp dạy học nghệ thuật và giáo dục thể chất. Trong khi đó, một người muốn hành nghề trông trẻ cần tốt nghiệp từ một trường dạy nghề được chính phủ công nhận, hoặc vượt qua một kỳ thi quốc gia.
Phần lớn các nước phát triển đều yêu cầu có trình độ đào tạo đại học hoặc sau đại học đối với giáo viên mầm non, như: Phần Lan, Đan Mạch, Thụy Điển, Hà Lan, Anh (và phần lớn các nước Tây Âu khác), Australia, Hoa Kỳ, New Zealand, Hàn Quốc. Nhiều nước trong khu vực yêu cầu có trình độ đào tạo cao đẳng sư phạm với giáo viên mầm non, như: Singapore, Thái Lan, Hồng Kông, Đài Loan, Malaysia.
Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT đặt ra yêu cầu: “Nhiệm vụ của giáo dục mầm non là tiếp tục đổi mới và chuẩn hóa nội dung giáo dục mầm non, chú trọng kết hợp chăm sóc, nuôi dưỡng với giáo dục phù hợp với đặc điểm tâm lý, sinh lý, yêu cầu phát triển thể lực và hình thành nhân cách”. Nhiệm vụ này yêu cầu giáo viên mầm non phải có năng lực tương ứng mà trình độ trung cấp sư phạm không đáp ứng được.
Tại các phiên thảo luận Dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Giáo dục (hiện nay là Dự thảo Luật Giáo dục sửa đổi), đa số các đại biểu Quốc hội cũng đề đạt yêu cầu nâng chuẩn trình độ được đào tạo của giáo viên mầm non từ trung cấp sư phạm lên cao đẳng sư phạm.
Khi đội ngũ giáo viên mầm non là nhân tố quyết định để thực hiện thành công mục tiêu giáo dục mầm non thì việc nâng chuẩn trình độ chuẩn được đào tạo của giáo viên mầm non từ trung cấp lên cao đẳng là nhu cầu cấp thiết và cũng là nhân tố quyết định thực hiện thành công mục tiêu giáo dục.