Theo một nghiên cứu mới, bạn có thể giảm gần 20% nguy cơ tử vong sớm vì bất kỳ lý do gì, chỉ bằng cách ăn nhiều thực phẩm hơn trong 4 mô hình ăn uống lành mạnh.
Các mô hình ăn uống lành mạnh đều tập trung vào việc tiêu thụ nhiều ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, rau, quả hạch và các loại đậu. Bất kỳ ai tuân thủ cẩn thận hơn bất kỳ mô hình ăn uống lành mạnh nào cũng ít có khả năng tử vong vì ung thư, bệnh tim mạch, bệnh hô hấp và thoái hóa thần kinh hơn.
Tiến sĩ David Katz, một chuyên gia y học về lối sống cho biết kết quả của nghiên cứu trên được công bố trên tạp chí JAMA Internal Medicine. Nó cho thấy có nhiều cách để ăn uống lành mạnh và thu được những lợi ích sức khỏe.
Tiến sĩ Frank Hu là trưởng khoa dinh dưỡng tại Trường Y tế Công cộng Chan, thuộc Đại học Harvard là đồng tác giả nghiên cứu trên. Ông cho biết mọi người thường cảm thấy nhàm chán với một cách ăn uống, vì vậy đây là một tin tốt.
Điều đó có nghĩa là chúng ta có rất nhiều sự linh hoạt trong việc tạo ra các mô hình ăn kiêng lành mạnh của riêng mình, có thể điều chỉnh theo sở thích ăn uống, tình trạng sức khỏe và văn hóa của từng cá nhân.
Ví dụ, nếu bạn đang ăn uống theo chế độ vùng Địa Trung Hải và sau vài tháng, bạn muốn thử một thứ gì đó khác biệt, bạn có thể chuyển sang chế độ ăn kiêng DASH (phương pháp tiếp cận chế độ ăn uống để ngăn chặn chứng tăng huyết áp) hoặc bạn có thể chuyển sang chế độ ăn bán chay – ông Hu cho biết.
Nghiên cứu trong 36 năm
Nghiên cứu trên theo dõi thói quen ăn uống của 75.000 phụ nữ và hơn 44.000 nam giới trong hơn 36 năm. Không ai trong số đàn ông và phụ nữ mắc bệnh tim mạch khi bắt đầu nghiên cứu và rất ít người hút thuốc. Tất cả đều điền vào bảng câu hỏi ăn uống 4 năm một lần.
Ông Hu cho biết: “Đây là một trong những nghiên cứu đoàn hệ lớn nhất và kéo dài nhất nhằm kiểm tra các chế độ ăn kiêng được khuyến nghị, nguy cơ tử vong sớm và tử vong do các bệnh nghiêm trọng trong thời gian dài.
Hu và nhóm của ông đã chấm điểm những người tham gia về mức độ họ tuân thủ chặt chẽ 4 phong cách ăn uống lành mạnh phù hợp với hướng dẫn chế độ ăn uống hiện hành của Hoa Kỳ.
Trong số đó có chế độ ăn Địa Trung Hải, nhấn mạnh vào việc ăn trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, quả hạch, các loại đậu, cá và nhiều dầu ô liu - ông Hu cho biết. Theo ông Hu, mô hình ăn kiêng này nhấn mạnh đến chất béo lành mạnh, đặc biệt là chất béo không bão hòa đơn, ngoài thực phẩm có nguồn gốc thực vật và rượu vừa phải.
Chế độ tiếp theo được gọi là chế độ ăn uống lành mạnh dựa trên thực vật, cũng tập trung vào việc ăn nhiều sản phẩm thực vật hơn nhưng lại cho điểm tiêu cực đối với tất cả các sản phẩm từ động vật và bất kỳ loại rượu nào.
Kết quả thu được
Sau khi mô hình ăn uống của mỗi người được chấm điểm, những người tham gia được chia thành 5 nhóm, từ mức độ tuân thủ cao nhất đến thấp nhất đối với một hoặc nhiều mô hình ăn uống.
Tiến sĩ David Katz là chủ tịch và người sáng lập tổ chức phi lợi nhuận True Health Initiative, một liên minh toàn cầu gồm các chuyên gia chuyên nghiên cứu dựa trên bằng chứng. Ông cho biết, người tuân thủ tốt nhất các chế độ ăn lành mạnh có thể giảm khoảng 20% tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân so với người tuân thủ ít nhất.
Nghiên cứu cũng cho thấy khả năng giảm nguy cơ tử vong do một số bệnh mãn tính nếu mọi người cải thiện chế độ ăn uống theo thời gian, theo ông Hu.
Ông cho biết những người tham gia cải thiện sức khỏe bằng chế độ ăn uống của họ thêm 25% có thể giảm nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch từ 6% đến 13% và tử vong do ung thư từ 7% đến 18%. Họ có thể giảm tới 7% nguy cơ tử vong do bệnh thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như chứng mất trí.
Ông Hu cho biết thêm, mức giảm tỷ lệ tử vong do bệnh hô hấp thực sự lớn hơn nhiều, từ 35% đến 46%.
Nghiên cứu dựa trên những người tự báo cáo về sở thích ăn uống và do đó chỉ cho thấy mối liên hệ chứ không phải nguyên nhân và kết quả trực tiếp giữa thói quen ăn uống và kết quả thu được về sức khỏe. Tuy nhiên, thực tế là nghiên cứu hỏi về chế độ ăn kiêng cứ sau 4 năm trong một khoảng thời gian dài như vậy đã làm tăng thêm trọng lượng cho những phát hiện - ông Hu khẳng định.
