Tuy nhiên, việc phát hiện giấy tờ giả gặp không ít khó khăn do thiếu sự liên thông dữ liệu về đăng ký xe, thế chấp giấy tờ xe tại các ngân hàng.
Đủ chiêu trò giả giấy tờ
Từ đầu năm 2021 đến nay, Trung tâm Đăng kiểm 29-27D từ chối kiểm định gần chục trường hợp xe ô tô do nghi ngờ dùng giấy đăng ký, giấy thế chấp ngân hàng giả. Gần đây nhất là các xe ô tô con BKS: 30F-xx4.10, 30E-xx1.31, 30A-xx4.93, xe khách 16 chỗ BKS 29B- xx5.89…
Nếu quan sát hình ảnh giấy tờ các xe trên mà đăng kiểm viên chụp lại, rất khó để phát hiện là giả. Bởi các giấy tờ chủ xe xuất trình đều có các chi tiết, màu sắc, chữ ký giống như giấy tờ thật.
Chẳng hạn như xe BKS 30F-xx4.10 có đủ bộ bản sao giấy đăng ký có chữ ký tươi, dấu đỏ của công chứng, dấu và chữ ký của ngân hàng biên nhận giữ bản chính giấy đăng ký xe.
"Đơn vị đăng kiểm sẽ gặp phiền phức nếu để lọt xe giả giấy tờ. Vì thế xe nào vào cũng phải "soi" kỹ giấy tờ, việc xem giấy tờ giả hay thật chủ yếu bằng mắt thường nên phải giao việc này cho đăng kiểm viên có kinh nghiệm. Khi nghi ngờ phải gọi điện cho trung tâm đăng kiểm giữ hồ sơ gốc, ngân hàng để xác minh. Thông thường chủ xe có giấy tờ giả sẽ chối, song khi được đề nghị chờ để liên hệ với cơ quan chức năng họ nhanh chóng dời đi", ông Nguyễn Văn Dũng, Giám đốc trung tâm đăng kiểm trên cho biết.
Từ vụ việc mới đây ở Hà Nội xảy ra trường hợp 2 xe nhãn hiệu Mercedes giống hệt nhau về hình dáng, biển số mà cơ quan chức năng đang làm rõ xe thật, xe giả, ông Nguyễn Văn Thái, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 29-14D và lãnh đạo một số đơn vị đăng kiểm khác cho biết, việc làm giả giấy tờ xe khá đa dạng.
Có trường hợp xe giả toàn bộ các giấy tờ, có trường hợp chỉ giả giấy tờ ngân hàng và có khi dùng bộ giấy tờ thật của xe cũ giá trị thấp, xe thanh lý để tẩy xóa "hợp thức" cho xe khác.
"Thi thoảng chúng tôi cũng phát hiện các trường hợp xe có giấy tờ giả, giấy tờ không trùng khớp với các thông tin trên phương tiện. Vì thế, khi có xe sang, biển số đẹp đến đăng kiểm là phải chú ý, kiểm tra giấy tờ cẩn thận hơn", ông Thái chia sẻ.
Lãnh đạo một trung tâm đăng kiểm khác cho biết, xe có giấy tờ giả thường chọn trung tâm đăng kiểm mới thành lập hoặc ít xe, ít việc để đến đăng kiểm. Bởi chủ xe có thể dễ "qua mặt" đăng kiểm do có đăng kiểm viên mới vào nghề, ít kinh nghiệm hoặc trung tâm đăng kiểm ít việc, dễ mất cảnh giác.
Thiếu liên thông dữ liệu phương tiện
Chia sẻ kinh nghiệm phát hiện xe giả giấy tờ, lãnh đạo các trung tâm đăng kiểm trên cho biết, trước hết phải tuân thủ đúng quy trình kiểm tra hồ sơ, giấy tờ và đối chiếu các thông tin của xe như số khung, số máy.
Hiện nay số lượng xe ô tô thế chấp ngân hàng để vay vốn rất lớn nhưng việc trung tâm đăng kiểm xác định giấy tờ thế chấp là giả hay thật rất khó. Vì vậy, cũng rất cần có sự chia sẻ dữ liệu của Ngân hàng Nhà nước về xe thế chấp (giấy biên nhận thế chấp và đăng ký xe) để ngăn ngừa các trường hợp làm giả giấy tờ của ngân hàng.
Ông Đặng Trần Khanh
Phó phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm VN
Theo ông Đặng Trần Khanh, Phó phòng Kiểm định xe cơ giới Cục Đăng kiểm VN, ngoài hiện tượng xe dùng giấy tờ (đăng ký, giấy ngân hàng) giả để đăng kiểm xe, còn có hiện tượng dùng hồ sơ của xe thanh lý để hợp thức hóa cho xe đời cao, xe đắt tiền (làm giả giấy tờ trong quá trình làm các thủ tục chuyển quyền sở hữu xe).
Do đó, thời gian qua Cục Đăng kiểm VN thường xuyên có văn bản chỉ đạo các trung tâm đăng kiểm tuân thủ nghiêm quy trình kiểm định để phát hiện xe có giấy tờ không hợp pháp.
Mới đây, Cục có văn bản yêu cầu các trung tâm đăng kiểm phối hợp với Phòng CSGT các địa phương để rà soát toàn bộ các xe ô tô được thanh lý trong vòng 5 năm gần đây để phục vụ quản lý, ngăn chặn xe "khoác áo" hồ sơ xe thanh lý.
"Các đơn vị đăng kiểm cần kết hợp nhiều yếu tố để kiểm tra, ngăn chặn xe giả giấy tờ, xe bất hợp vào đăng kiểm như soi giấy đăng ký bằng đèn cực tím, kiểm tra biển số, số khung, số động cơ, thời gian kiểm định và nhận dạng phương tiện", ông Khanh nói.
Theo ông Khanh, bất cập hiện nay là chưa có sự liên thông về dữ liệu đăng ký xe, dữ liệu xe thế chấp nên có thể dẫn đến một số trường hợp làm giả hồ sơ thanh lý xe giả và giấy chứng nhận ngân hàng giả, hoặc đăng ký giả, hoặc tẩy xóa để đi đăng kiểm.
"Cục Đăng kiểm VN hiện đang phối hợp với Cục CSGT để chia sẻ dữ liệu đăng ký xe nhằm phát hiện, ngăn ngừa các trường hợp xe giả giấy tờ, xe bất hợp pháp để đăng kiểm", ông Khanh nói và cho biết, nếu trung tâm đăng kiểm phát hiện xe dùng giấy tờ giả thì chỉ có thể từ chối đăng kiểm, cảnh báo trên hệ thống kiểm định, còn không có quyền thu giữ giấy tờ hay phương tiện.