Trong bài viết trước với tiêu đề: “Nga lo ngại cú đấm quyết định vào mùa hè của Ukraine”, chúng ta đã tìm hiểu về kế hoạch tái cơ cấu một phần lực lượng và biên chế của Quân đội Ukraine, dựa trên số lượng hàng trăm xe tăng, xe thiết giáp hiện đại mà Mỹ và các đồng minh sẽ cung cấp.
Kiev đang có kế hoạch thành lập 2-3 lữ đoàn đột kích mới trang bị các phương tiện bọc thép phương Tây. Lữ đoàn sẽ bao gồm các tiểu đoàn cơ giới trang bị xe bọc thép M2 Bradley của Mỹ, xe bọc thép chở quân Stryker; tiểu đoàn xe tăng và tiểu đoàn pháo 155 mm.
Theo các nhà phân tích, sự xuất hiện của các lữ bộ binh cơ giới mới ở tiền tuyến Donbass thực sự là điều không thể xem nhẹ. Việc tái cơ cấu lực lượng và phương tiện theo hướng cơ động nhanh, hỏa lực mạnh theo kiểu phương Tây sẽ khiến Quân đội Nga phải đối đầu với “đội quân NATO” thực sự.
 |
| Ukraine đang có kế hoạch thành lập các Lữ Bộ binh Cơ giới kiểu Mỹ |
Số lượng này có thể không giúp Ukraine nhanh chóng lấy lại các vùng đất đã mất nhưng có thể giúp quân đội nước này bất ngờ đột phá đánh chiếm lại một vài cứ điểm quan trọng ở các vùng Nga đang kiểm soát ở phía nam, ví dụ như Kherson, Zaporizhzhia (Zaporozhye)… hoặc đột kích phá vỡ vòng vây của quân Nga tại một số thị trấn then chốt ở Donetsk hay tái chiếm lại một vài thành phố ở Lugansk.
Điều này sẽ khiến cục diện chiến sự ở Donbass lâm vào tình thế giằng co không có lợi cho Nga, Moscow không thể nhanh chóng hoàn thành mục tiêu giữ vững các vùng đang kiểm soát và đánh chiếm hoàn toàn Donetsk, giải phóng toàn bộ vùng Donbass.
Ngoài ra, Ukraine sẽ được cung cấp bom dẫn đường đường kính nhỏ phóng từ mặt đất (GLSDB), với phạm vi hoạt động vượt quá 150 km. Và theo cấp độ leo thang của viện trợ quân sự, sau này Kiev có thể được cung cấp cả chiến đấu cơ, hệ thống phòng không tiên tiến.
Khả năng xuất hiện các lữ bộ binh cơ giới mới của Quân đội Ukraine và tương lai đầy bất định khi Ukraine có thể nhận thêm nhiều vũ khí tối tân của phương Tây đã khiến Nga bắt đầu có dấu hiệu thay đổi phương châm tấn công và phương án tác chiến ở mặt trận Donetsk, nhằm nhanh chóng đánh chiếm toàn bộ tỉnh này, hoàn thành mục tiêu giải phóng hoàn toàn Donbass. Điều đó thể hiện ở những động thái sau:
Thay đổi chiến thuật, dốc toàn lực đánh chiếm Bakhmut
Ngày 01/02, Reuters dẫn lại tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga cho biết họ đã kiểm soát làng Blahodatne nằm ở phía bắc thành phố Bakhmut (Artemivsk/Artemovsk) khoảng 5 km, bước tiến này đang giúp Moscow nhích gần tới việc bao vây thành phố chiến lược ở vùng Donetsk, sau khi đã đánh chiếm được thị trấn nhiều mỏ muối Soledar ở phía nam.
Tuy nhiên, điều mà giới phân tích quân sự quan tâm là việc Nga đang có những động thái thay đổi về chiến thuật khi tăng sức ép lên Bakhmut bằng cách triển khai các đợt quân nhằm phá vỡ phòng tuyến chọc thủng phòng thủ và mạng lưới tiếp viện của Ukraine.
 |
| Nga đang dốc toàn lực chiếm Bakhmut, tạo thế thuận lợi để giải phóng hoàn toàn Donetsk |
Suốt chiều dài cuộc xung đột kéo dài gần một năm qua, thế áp đảo về hỏa lực có ý nghĩa quan trọng đối với các bước tiến của lực lượng Nga. Ở mặt trận Donbass, chiến lược của Nga trong suốt mùa hè là pháo kích nhiều tuần liên tiếp vào các thành phố trước khi đưa bộ binh tiến vào.
Tuy nhiên, từ cuối tháng 1 năm nay, Nga đang kết hợp việc sử dụng chiến thuật áp đảo về hỏa lực, với việc liên tục tăng cường binh lực đến Bakhmut, tạo thế áp đảo về quân số, nhằm xuyên thủng phòng tuyến quan trọng của Ukraine ở thành phố có vị trí chiến lược của vùng Donetsk.
Bakhmut có ý nghĩa chiến lược với cả Nga và Ukraine. Nếu quân đội Ukraine phải rút khỏi Bakhmut thì đây sẽ là chiến thắng lớn đầu tiên của Moscow kể từ tháng 7/2022, sau khi kiểm soát Sievierodonetsk và Lysychansk.
Nếu Moscow giành được thị trấn này, Nga sẽ đạt được hai mục tiêu cắt đứt tuyến tiếp tế của Ukraine và mở ra hướng tiến công mới nhằm bao vây Kramatorsk và Sloviansk (Slavyansk) - các thành trì chủ chốt của Ukraine ở Donetsk, từ đó kiểm soát hoàn toàn tỉnh này.
Ngược lại, với Ukraine, Bakhmut không chỉ là một điểm phòng thủ mà còn là một trong những trung tâm giao thông quan trọng và thành trì lớn cuối cùng ở Donbass còn nằm trong tay Kiev. Tất cả các tuyến tiếp vận của quân đội Ukraine tới Donbass đều phải qua đây.
Thế nhưng không chỉ dốc toàn lực đánh chiếm Bakhmut mà Nga đang đồng loạt gia tăng sức tấn công ở nhiều thành phố, thị trấn quan trọng khác của tỉnh Donetsk, đặc biệt là Ugledar và Pavlivka.
Mở mặt trận mới, kéo giãn quân Ukraine ở phía nam Donetsk
Báo cáo của Tình báo Anh hôm 31/01 cho rằng, trong những ngày cuối tháng 1, lực lượng Nga đã tiến hành các cuộc tấn công thăm dò xung quanh Ugledar (Vugledar) và Pavlivka, nhằm mở trục tiến công mới ở tỉnh Donetsk và chuyển hướng lực lượng Ukraine khỏi khu vực Bakhmut đang giao tranh khốc liệt.
 |
| Nga tăng cường binh lực tấn công Ugledar (Vugledar) và Pavlivka, mở hướng tấn công thứ hai ở Donetsk |
Đây là thành phố trọng yếu nằm cách Bakhmut khoảng 150 km về phía nam, từng là một trung tâm lớn kinh tế lớn của tỉnh Donetsk, có nhiều cơ sở công nghiệp, đặc biệt là công nghiệp khai thác than, cùng với nhiều tòa nhà cao tầng, có khoảng 15.000 dân sinh sống trước khi chiến sự nổ ra.
Quan chức đứng đầu DPR (Cộng hòa Nhân dân Donetsk, mới được sáp nhập vào Nga hôm 30/9/2022) là ông Denis Pushilin cho biết, lực lượng vũ trang Ukraine cũng tăng cường lực lượng, tiếp tục di chuyển lực lượng dự bị và lực lượng bổ sung, tới cả hướng Bakhmut lẫn Ugledar và Maryinka.
Ukraine coi Ugledar là một cứ điểm quan trọng tầm chiến lược ở phía nam Donbass, là bàn đạp để triển khai cuộc tấn công của Ukraine vào hành lang Crimea trong tương lai nên họ sẽ quyết tâm cố thủ, với lực lượng chủ chốt là Lữ đoàn xe tăng số 1 và Lữ đoàn phòng vệ lãnh thổ số 102.
Đối với Moscow, việc kiểm soát Vugledar sẽ cải thiện đáng kể vị trí chiến lược của quân đội Nga ở Donbass, mở ra mũi tiến công chiến lược thứ hai ở phía nam Donetsk, nhằm đẩy lùi lực lượng Ukraine ra xa phạm vi nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia (Zaporozhye) và hành lang Crimea; đánh chiếm toàn bộ vùng Donetsk.
Theo phóng viên chiến trường của Ukraine là ông Yuri Butusov, trước đây, Nga chỉ có lực lượng tương đương một lữ đoàn (khoảng vài ngàn quân) nhưng hiện đã được bổ sung gia tăng mạnh về binh lực.
Để giành được Vugledar, Nga đã tập trung lực lượng tốt nhất của họ, gồm các lữ đoàn lính thủy đánh bộ và lính dù, kho đạn dược; đồng thời, tăng cường gia cố các tuyến phòng thủ ở các khu vực đã kiểm soát, hòng tập trung tối đa binh lực cho tiền tuyến.
Tăng cường phòng thủ tuyến sau, dồn lực lượng cho mặt trận tấn công
Bên cạnh động thái gia tăng hoạt động tấn công ở Bakhmut, Ugledar và Pavlivka, Nga đang tăng cường phòng thủ các khu vực đã đánh chiếm được. Quân đội Nga đã xây dựng tuyến phòng thủ ở Berdyansk - thành phố cảng thuộc tỉnh Zaporizhia, nằm bên bờ biển Azov.
 |
| Nga đang thần tốc xây dựng phòng tuyến xung quanh sân bay quân sự ở thành phố cảng Berdyansk, tỉnh Zaporizhia |
Những hình ảnh vệ tinh do công ty Planet Lab cung cấp cho thấy quân đội Nga đang khẩn trương xây dựng một tuyến phòng thủ theo dạng vòng tròn khép kín, hay còn được biết tới bằng thuật ngữ “phòng thủ đa diện”, xung quanh sân bay quân sự ở thành phố Berdyansk.
Sau khi phân tích những hình ảnh trên, trang Defense Express ghi nhận ít nhất 9 máy bay, trong đó có 8 trực thăng, nhiều trang thiết bị quân sự, tổ hợp phòng không cùng binh sĩ Nga đã được điều động về khu vực này.
Một hàng rào chống tăng kiểu “răng rồng” dài khoảng 15km cũng đang được khẩn trương xây dựng xung quanh sân bay tại Berdyansk. Thêm vào đó, quân đội Nga đã điều về đây nhiều máy móc công trình hạng nặng để đào thêm chiến hào và công sự.
Giới quan sát nhận định đây là một phần trong kế hoạch xây dựng thần tốc chỉ trong vòng 2 tuần một căn cứ quân sự mới đồ sộ và kiên cố của Nga ở Berdyansk. Căn cứ này sẽ đóng vai trò như một “pháo đài” ngăn chặn đường tiếp cận của Ukraine ra biển Azov; đồng thời giúp Nga củng cố vững chắc những khu vực đã chiếm đóng được, rảnh tay tăng cường binh lực cho tiền tuyến.
Lời kết:
Trong những tuần hoặc những tháng tới, Nga sẽ chuẩn bị cho các cuộc tấn công mùa xuân. Hiện tại, các đợt quân mới liên tiếp được bổ sung vào chiến trường nhằm tạo ưu thế về binh lực, hòng đánh chiếm toàn bộ Donetsk, trước khi Ukraine nhận được những trang bị mới từ phương Tây để tái tổ chức lực lượng, mở các đợt phản công lớn.
