Ông Hà nhấn mạnh, Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã kịp thời tiếp thu, bổ sung nhiều quy định mới nhằm sửa đổi, bổ sung Bộ luật hình sự, để đảm bảo tính khái quát và tính khả thi cao, bảo đảm tính minh bạch, có thể xử lý được tội phạm nảy sinh trong tình hình mới.
Về vấn đề trách nhiệm hình sự của pháp nhân và các tội pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự, ông Hà cho biết: Cá nhân tôi tán thành với dự thảo bộ luật về việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào Bộ luật hình sự, vì đây là một trong những nội dung mang tính đột phá, thể hiện sự đổi mới nhận thức trong việc sửa đổi Bộ luật hình sự lần này.
Việc bổ sung quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thời điểm này là cần thiết vì tình hình vi phạm pháp luật do pháp nhân thực hiện diễn ra phức tạp, ngày càng nghiêm trọng và có xu hướng gia tăng gây hậu quả xấu đến môi trường sống của người dân, đồng thời gây mất trật tự an toàn xã hội.
Ông Hà cũng cho rằng, với quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân sẽ tạo ra cơ sở pháp lý để quy định trình tự, thủ tục tố tụng hình sự chặt chẽ đối với pháp nhân góp phần bảo đảm khách quan, hiệu quả hơn trong việc xử lý hành vi vi phạm của pháp nhân so với các chế định, chế tài xử lý hiện hành, đồng thời tăng cường bảo vệ quyền lợi của người dân khi thực hiện khiếu nại và khởi kiện.
Ngoài ra, điều này còn tạo cơ sở pháp lý để xử lý về hình sự với những pháp nhân vì lợi nhuận bất chấp pháp luật của nhà nước, xem thường tính mạng, sức khỏe của người dân, lũng đoạn thị trường, phá vỡ trật tự quản lý của nền kinh tế cũng như để can thiệp vào hoạt động của các nhóm tội phạm có tổ chức tồn tại dưới hình thức hợp pháp là công ty, tập đoàn như các nhóm tội, hoạt động buôn lậu, rửa tiền, buôn bán người, buôn bán trẻ em, ma túy...
“Về loại tội mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự, tôi nhất trí với quy định của dự thảo bộ luật vì dự thảo đã quy định các loại tội mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự tương đối bao quát, đủ để xử lý các hành vi vi phạm nghiêm trọng của pháp nhân gây thiệt hại cho kinh tế, môi trường và tính mạng, sức khỏe của con người cũng như đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.
Tuy nhiên, đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm một số tội danh khác mà pháp nhân phải chịu trách nhiệm hình sự như các tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò khai thác khoáng sản. Tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng, tội vi phạm các quy định về phòng ngừa, ứng phó, khắc phục sự cố môi trường, tội vi phạm các quy định về quản lý khi bảo tồn thiên nhiên, tội nhập khẩu phát tán các loài ngoại lai xâm hại, các tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, viễn thông...” – Ông Hà nói.
Quy định cụ thể các tội của người chưa thành niên phải chịu trách nhiệm hình sựÔng Hà cũng cho biết: Về phạm vi chịu trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên và các biện pháp thay thế, xử lý hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội.
Theo ông Hà, việc dự thảo Bộ luật khoanh lại một số tội mà người chưa thành niên ở độ tuổi này thực hiện và quy định rõ những tội danh cụ thể thuộc một số nhóm tội phạm mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự như, các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người, các tội xâm phạm sở hữu, các tội phạm về ma túy và các tội phạm xâm phạm trật tự an toàn xã hội và trật tự công cộng là phù hợp.
Tuy nhiên, theo quan điểm của cá nhân, đề nghị Ban soạn thảo rà soát để giới hạn hẹp hơn nữa các tội danh mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự.
Cá nhân tôi đề xuất nên loại bỏ các tội phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin và viễn thông ra khỏi danh mục các tội mà người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự.
Ông Hà cũng lưu ý, về các biện pháp thay thế, xử lý áp dụng đối với người chưa thành niên phạm tội, tôi đồng tình và cho rằng việc bổ sung quy định về biện pháp thay thế xử lý hình sự trong dự thảo Bộ luật là cần thiết.
Tuy nhiên, tôi cũng đề nghị cần thu hẹp hơn trong phạm vi các tội ít nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng do cố ý gây hại không lớn vì nếu áp dụng các biện pháp thay thế, xử lý hình sự như khiển trách, hòa giải tại cộng đồng, giám sát, giáo dục tại gia đình hoặc giám sát, giáo dục tại cơ quan, tổ chức.
Đối với tội nghiêm trọng, rất nghiêm trọng của nhóm tội xâm phạm sức khỏe, danh dự nhân phẩm hoặc tài sản là không phù hợp sẽ không được sự đồng tình của nhân dân, có thể gây mất niềm tin của nhân dân và sự công bằng của pháp luật.
Đồng thời bảo đảm cho việc áp dụng các biện pháp thay thế, xử lý hình sự, hoàn thiện cơ sở pháp lý để tòa, gia đình và người chưa thành niên thực hiện chức năng nhiệm vụ của mình thì cần phải có thủ tục, trình tự riêng và được áp dụng ở tất cả các giai đoạn tố tụng cơ quan có thẩm quyền áp dụng biện pháp này là Tòa án.
