Sự xuất hiện của máy bay không người lái trinh sát radar và máy bay không người lái AWACS với khả năng dẫn đường cho nhiều loại vũ khí khác nhau và phối hợp hành động của các lực lượng sẽ giúp ích rất nhiều cho Quân đội Nga.
Hiện tại một số thông tin đã xuất hiện trên Internet, nhưng chưa có bất cứ điều gì cụ thể xác nhận việc “tái sinh” dự án đã bị đóng băng trước đây liên quan tới máy bay không người lái module chiến lược “Zond-1/2” có những chức năng hữu ích được mô tả ở trên.
Cần lưu ý rằng việc tạo ra chiếc UAV như vậy có thể được gọi là một trong những nhiệm vụ ưu tiên của ngành công nghiệp quốc phòng Nga, nhằm phủ kín vùng nhận dạng phòng không, hay xây dựng chiến lược chống xâm nhập/tiếp cận khu vực ở tất cả các hướng hoạt động nguy hiểm của tên lửa.
Công việc trong dự án đã được thực hiện từ năm 2011: Zond-1 được trang bị radar mảng pha quét chủ động AFAR với chế độ khẩu độ tổng hợp (SAR), trong khi Zond-2 được trang bị radar giám sát trên không và chỉ định mục tiêu (TSR).
Việc vận hành những chiếc UAV như vậy sẽ rẻ hơn nhiều so với việc sử dụng tiêm kích Su-35S với radar N035 Irbis, chưa kể máy bay A-50U AWACS.
Chúng sẽ thực hiện suốt ngày đêm, liên tục theo dõi tình hình hoạt động trên bầu trời để phát hiện vũ khí tấn công đường không đối phương và trong trường hợp nguy hiểm, sẽ cung cấp dữ liệu cho máy bay chiến đấu và các đơn vị phòng không nhanh chóng đánh chặn.
 |
| Các phiên bản máy bay không người lái trinh sát Zond của Nga. |
Vào đầu tháng 10 năm 2021, nhà thiết kế chính của công ty Kronstadt - ông Nikolai Dolzhenkov trong một cuộc phỏng vấn với kênh truyền hình Zvezda nói rằng các nhà thiết kế Nga đã tạo ra được một chiếc UAV AWACS độc đáo, có thể tuần tra vùng trời và thay thế hoàn toàn các máy bay có người lái hiện hành.
"Đây không chỉ là một phương tiện trinh sát, nó là hướng đi mới về cơ bản cho nước ta trong việc phát triển các hệ thống không người lái cỡ lớn, đây là một máy bay AWACS tương tự A-50, đồng thời là sản phẩm đầy hứa hẹn theo hướng này", ông Dolzhenkov nói rõ.
Trước đó, vào đầu tháng 3 năm 2020, trong một cuộc phỏng vấn, ông Dolzhenko nói rằng Nga có thể là nước đầu tiên trên thế giới chế tạo UAV giám sát và phát hiện radar tầm xa. Điều này rẻ và hiệu quả hơn nhiều so với việc sản xuất máy bay có người lái cỡ lớn.
Cần lưu ý thêm, công việc chế tạo máy bay không người lái AWACS đã được thực hiện tại Phòng thiết kế Yakovlev dưới sự lãnh đạo của Dolzhenkov vào đầu những năm 1990.
Thật không may tất cả vẫn ở mức độ đề xuất thiết kế, nhưng nguyên mẫu của máy bay không người lái có radar phía trên thân vẫn còn nằm tại văn phòng của Dolzhenkov để chờ tái sinh.
| UAV AWACS Zond-1/2 có thể thay thế những chiếc A-50U cồng kềnh và có chi phí vận hành lớn. |
