Mòi mỏi trong chờ con được đưa về quê nhà
Cuối thu 2021, được biết về câu chuyện thương tâm của bà H’ Ger Siu (SN 1970, dân tộc Gia Rai, trú ở Buôn Tơ Yoa, xã Cư A Mung, huyện Ea H"leo, Đắk Lắk) có con gái là H’ Xuân Siu (SN 2003- nữ công nhân lao động Ả Rập Xê Út) được thông tin đã chết hơn 3 tháng nay, chúng tôi đã băng rừng tìm đến.
Đón chúng tôi trong căn nhà gỗ xập xệ, bà H’ Ger Siu trên tay luôn cầm di ảnh con gái và bật khóc vì nhớ thương con được cho là chết hơn 3 tháng nay ở Ả Rập Xê Út, thi thể vẫn chưa thể về với gia đình.
Gạt vội dòng nước mắt, bà bà H’ Ger Siu thất thần kể, “Con tôi nghe lời một người phụ nữ ở Gia Lai đi xuất khẩu lao động nước ngoài từ năm 2018. Khi qua bên đó, con gái mới liên lạc về gia đình thì tôi mới hay biết. Sau nhiều năm làm việc và con gái tôi có gửi tiền về nhà, rồi một ngày gần đây gia đình nhận hung tin cháu đã chết”.
Theo bà H’ Ger Siu, tháng 7/2021, tôi nhận được thông tin về việc H’ Xuân Siu chết. Gia đình bà đã làm đơn trình bày lên cơ quan chức năng mong muốn thi thể con gái được về Việt Nam để nhìn mặt lần cuối. Nhưng ước nguyện ấy đến nay vẫn chưa được.
“Hằng ngày, con bé vẫn hay liên lạc về nhà. Giờ thì tôi không còn được nghe tiếng con nữa rồi… Sau nhiều năm làm việc, thời gian gần được về nước thì nó luôn than vãn vì chủ nhà đối xử không tốt, thậm chí bị đánh đập(?). Tôi giờ mong sao đưa được thi thể cháu về nhà để gia đình được an ủi phần nào”- bà H’ Ger Siu nghẹ ngào nói.
Theo tìm hiểu, gia đình nhà bà H’ Ger Siu có 7 người con. Chồng mất sớm, gia cảnh hết sức khó khăn. H’ Xuân Siu là con thứ 2, các em của H’ Xuân còn nhỏ.
“Con tôi phải nghỉ học và mong muốn kiếm tiền để lo cho gia đình. Thế nhưng, cháu nó nay đã chết ở đất khách quê người. Tôi rất mong cơ quan chức năng làm rõ và lấy lại công bằng cho con gái tôi”- mẹ H’ Xuân nói.
Để tìm hiểu thêm thông tin, nhóm phóng viên đã có cuộc trò chuyện với em H’ Ngọc Niê, SN 2003, người đi lao động cùng thời điểm với nạn nhân.
Theo H’ Ngọc: “Em được giới thiệu qua nước Ả Rập Xê Út để làm việc với mức lương 9 triệu đồng/tháng từ một người phụ nữ tên T (ở Gia Lai). Người phụ nữ này hứa sau khi đi qua đó làm việc sẽ đưa tiền mặt 40 triệu đồng cho riêng em. Đến đầu tháng 7/2018, em và H’ Xuân được bà T. dẫn qua huyện Đắk Đoa (tỉnh Gia Lai) để ăn, ở và làm thủ tục đi lao động nước ngoài. Trong thời gian này, em và H’ Xuân được gặp nhau, ở cùng nhau. Sau khi làm thủ tục giấy tờ xong, cả 2 được bà T. dẫn ra tỉnh Thanh Hóa để ký hợp đồng với Công ty VINACO”.
“Em và H’ Xuân qua nước ngoài thì mỗi người mỗi nơi nên không gặp nhau. Tuy nhiên, 2 chúng em vẫn liên lạc chia sẻ và thường xuyên động viên nhau. H’ Xuân thường than bị chủ nhà đối xử không tốt nên có ý định muốn về nhà. H’ Xuân từng gọi điện cho bà T. để hủy hợp đồng nhưng bà T. động viên và nói cố gắng làm đủ thời gian hợp đồng. Nếu tự ý về sẽ phạt và trả lại tiền trước đó Công ty lo đi làm ở nước ngoài”- H’ Ngọc Niê kể.
H’ Ngọc Niê cũng cho biết thêm, trong thời gian làm việc cả 2 gặp rất nhiều khó khăn. “Hơn 1 năm sau thì em mới có ý định về nhà vì công việc khó khăn nên em đã lấy tiền làm được đưa cho chủ nhà, yêu cầu người này ký chấm hợp đồng để hợp lệ. Sau khi về Việt Nam mới hay tin H Xuân vẫn còn bên đó, đồng thời nghe được thông tin đã tử vong”- H’ Ngọc Niê nói
Cũng theo H’ Ngọc Niê, do hoàn cảnh gia đình quá nghèo nên khi tin lời bà T đi qua nước ngoài làm việc với mức lương tháng 9 triệu đồng/tháng.
“Chúng em thật sự mong muốn kiếm tiền để giúp gia đình, rồi mới nghe lời dụ dỗ bà T. đi làm giấy tờ mặc dù biết rằng tuổi chúng em chưa đủ. Khi qua Gia Lai, bà T nói chồng dẫn chúng em đi làm giấy tờ để hợp lệ tuổi”- em H’ Ngọc Niê kể lại.
Chính quyền không hay biết!
Trước sự việc của H’ Xuân được cho là đã mất khi làm việc ở nước ngoài nhiều tháng qua, chúng tôi đã có buổi làm việc với gia đình và chính quyền nơi đây.
Ông Lục Văn Thoòng, Phó chủ tịch UBND xã Cư A Mung (huyện Ea H"Leo) xác nhận, việc H’ Xuân đi nước ngoài địa phương không hề hay biết.
Theo ông Thoòng, sau khi gia đình gửi đơn để nhờ lo việc đưa thi thể nạn nhân từ nước ngoài về thì chính quyền mới nắm thông tin. Trước đó, nạn nhân cùng những người khác đi nước ngoài thì xã không biết và không nắm gì về thông tin này. Hiện, đơn vị đã làm báo cáo phối hợp cùng các đơn vị liên quan hỗ trợ gia đình nạn nhân để nhận thi thể.
Cũng theo vị Phó chủ tịch UBND xã, cái khó về việc đưa thi thể về Việt Nam là do tình hình dịch bệnh Covid-19 phức tạp, và hồ sơ nạn nhân đã sửa ngày tháng năm sinh nên chính quyền cần phải xác minh cụ thể.
Còn lãnh đạo Sở lao động - Thương binh và xã hội tỉnh Đắk Lắk cho biết, đơn vị đã nắm được thông tin này. Hiện, công ty đưa lao đọng ra nước ngoài đã có công văn phối hợp để đưa thi thể nạn nhân về địa phương.
Theo báo cáo của ông Nguyễn Luyến – Tổng giám đốc Công ty VINACO, H Xuân chết do suy tim sau 2 tuần nhập viện điều trị. Trước sự việc này, công ty đã báo cáo cho gia đình nạn nhân và gửi thông tin giám định pháp y đến Cục lãnh sự do Đại sứ quán Việt Nam tại Ả Rập Xê Út nắm thông tin.
“Về phía doanh nghiệp thì vẫn đang phối hợp với các cơ quan chức năng đưa thi thể nạn nhân về cho gia đình. Toàn bộ tài sản, tiền lương của nạn nhân sẽ được bàn giao cho gia đình theo đúng quy định. Hồ sơ xuất cảnh của người lao động tại thời điểm đó là đủ tuổi lao động” - công văn nêu rõ.