Do mức lãi suất cho vay quá cao, có khi gấp hàng chục lần sự cho phép của pháp luật và lãi tính theo ngày nên từ một khoản vay nhỏ ban đầu, sau một thời gian ngắn nhanh chóng trở thành món nợ lớn. Nhiều người sau một thời gian vay do không trả được lãi gốc lập tức phát sinh “lãi mẹ, lãi con” với số tiền nợ tăng lên chóng mặt.
Hệ quả là nhiều gia đình tan nát, tán gia bại sản và gây mất trật tự an ninh xã hội nghiêm trọng. Đặc biệt, liên quan đến việc cho vay nặng lãi mà dẫn đến nhiều vụ án hình sự, thanh toán lẫn nhau, đòi nợ theo kiểu khủng bố, xã hội đen... Đây là nguyên nhân làm cho nhiều người dân rơi vào cảnh túng quẫn, khốn cùng, phá sản.
Mặc dù, hành vi cho vay nặng lãi, đòi nợ theo kiểu xã hội đen là vi phạm pháp luật, tội phạm nhưng hành vi này vẫn diễn ra công khai ở khắp mọi nơi mà không bị xử lý. Cứ ra đường là gặp nhan nhãn những lời quảng cáo, mời gọi người dân vay tiền không cần thế chấp tài sản, không cần bất cứ giấy tờ gì, chỉ cần lập hợp đồng viết tay, không cần công chứng, chứng thực việc vay mượn.
Điều đáng nói là hợp đồng không tuân thủ trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật nhưng hiệu lực, chế tài thì rất ghê gớm! Đa số những người dính vào các đối tượng vay nặng lãi đều chịu cảnh tán gia bại sản, bán hết tài sản cũng không đủ để trả hết nợ, đặc biệt là không thể dây dưa, “xù” nợ được!
Thực tế xảy ra rất nhiều vụ việc hết sức nghiêm trọng, đau lòng như người dân bị các đối tượng xã hội đen “xử” như đe dọa, xâm hại tính mạng, sức khỏe liên quan đến việc cho vay nặng lãi. Dư luận, báo chí nhiều lần lên tiếng, phản ánh khá gay gắt nhưng tình trạng này không giảm mà có chiều hướng gia tăng hết sức nghiêm trọng.
Nguyên nhân là do sự thiếu quyết liệt, xử lý triệt để của cơ quan chức năng, thậm chí là sự thờ ơ, vô cảm của chính quyền. Cùng với đó người dân vì quá lo sợ cho sự an toàn của bản thân, gia đình mà không dám tố cáo hoạt động làm ăn phi pháp của những kẻ chuyên cho vay nặng lãi.
Có thể khẳng định, hành vi cho vay nặng lãi, đòi nợ theo kiểu xã hội đen là trái pháp luật và rất nguy hiểm cho xã hội. Do đó, cơ quan chức năng cần vào cuộc quyết liệt, mạnh tay hơn nữa để giải quyết tình trạng này.
Bên cạnh đó, các tổ chức tín dụng, nhất là những tổ chức mà Nhà nước nắm cổ phần chi phối, tổ chức tín dụng chính sách, xã hội cần cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính để đáp ứng nhu cầu vay vốn của người dân trong trường hợp khẩn cấp, khó khăn.
Điều này góp phần giải quyết, trợ giúp kịp thời những trường hợp người dân người không may rơi vào hoàn cảnh khó khăn, tai ương để họ không phải dính vào các đối tượng cho vay nặng lãi mà chuốc họa vào thân và gây ra những tác hại tiêu cực cho xã hội.
