Án mạng lúc đêm khuya
Đêm mùa hạ, từng cơn gió như đem về thêm cái nóng hầm hập khiến cho không khí làng quê nơi xứ Nghệ thêm bức bối. Nguyễn Doãn Khải rủ mấy người bạn ra trước cổng nhà văn hóa thôn chơi. Tại đây, Khải và nhóm bạn đã trêu chọc một người bị bệnh tâm thần rồi cười với nhau khoái trá. Anh Nguyễn Tú Hùng, người cùng xã đi qua thấy sự việc liền lên tiếng can ngăn. Hùng bảo, người ta bệnh tật, không bình thường đã khổ lắm rồi, mình là người lành còn trêu chọc họ làm gì? Đang vui, bỗng có người “chọc gậy bánh xe”, Khải nổi nóng văng tục, bật lại anh Hùng. Bị chửi lại anh Hùng tức tối xông tới đánh Khải. Hai bên cự cãi, sinh sự một hồi. Mấy người bạn đi cùng vội khuyên can nên Khải bỏ về nhà.
Về đến nhà, Khải đem chuyện kể lại với anh trai là Nguyễn Doãn Lan. Thấy em bị ức hiếp, Lan bảo để anh đi nói chuyện với Hùng. Thấy Lan ra khỏi nhà, Khải lấy con dao bấm rồi đi theo Lan. Đến cổng nhà văn hóa xóm, thấy Hùng vẫn còn đứng chơi ở đây, Lan bước tới hỏi Hùng vì sao đánh Khải? Hai bên lời qua tiếng lại, Hùng dùng tay đánh vào mặt Lan... Thấy anh bị đánh, Khải cầm dao tiến đến phía Hùng. Anh Hùng thấy vậy liền xuống xe máy, đi lại trước mặt Khải. Khi Hùng đưa tay lên định đánh Khải thì bị Khải dùng dao đâm một nhát vào cổ... Sau khi gây án, anh em Khải bỏ chạy về nhà...
Trong buổi tối định mệnh ấy, anh họ của Khải và Lan là Nguyễn Đình Hải (SN 1984) vốn là cán bộ Đoàn, đang tập văn nghệ cho các cháu thiếu nhi ở nhà văn hóa xóm gần nơi án mạng xảy ra biết chuyện vội ra nắm tình hình. Khi hay tin anh Nguyễn Tú Hùng đã chết trên đường đi cấp cứu, Hải hốt hoảng lấy xe máy phóng về nhà anh em Khải, Lan. Vừa sợ hãi, vừa lo lắng, khoảng 23 giờ 30 phút ngày 31/7/2017, Nguyễn Đình Hải đến gọi cửa, thông báo việc anh Hùng chết và nói Lan đi đầu thú...
Nghe đứa cháu thông báo sự tình, ông Nguyễn Doãn Vinh (SN 1957), bố của anh em Khải, Lan rụng rời tay chân. Lúc này, Nguyễn Doãn Khải cho biết mình mới chính là người đâm chết anh Hùng. Ông Vinh đã khuyên Khải đi đầu thú nhưng Nguyễn Doãn Lan bảo sẽ đi nhận tội thay em. Thấy đứa con trai cả chậm chạp, dại khờ bỗng nhiên quả quyết, ông Vinh lại càng thêm đau xót, rối bời lòng dạ. Thời gian không còn nhiều, Hải giục đi đầu thú. Cả ba cha con Khải và Hải đành thống nhất để Lan đến trụ sở công an nhận tội thay Khải. Dặn dò em trai ở nhà phải chăm chỉ làm lụng, chăm sóc bố mẹ thay mình, Nguyễn Doãn Lan thay quần áo và được Nguyễn Đình Hải chở đi đầu thú.
Lộ tẩy
Khoảng 22 giờ 30 phút ngày 31/7/2017, Công an huyện Hưng Nguyên (Nghệ An) nhận được tin báo về việc anh Nguyễn Tú Hùng (SN 1984), trú xã Hưng Yên Bắc bị đâm tử vong. Lực lượng chức năng ngay lập tức cử điều tra viên xuống hiện trường nắm tình hình, đồng thời báo lên Công an tỉnh Nghệ An để xin chỉ đạo. Tuy nhiên, ngay sau đó, Nguyễn Doãn Lan đã đến cơ quan điều tra Công an huyện Hưng Nguyên đầu thú, khai nhận hành vi phạm tội của mình. Trong quá trình điều tra, các bị can và người thân đều cho rằng Nguyễn Doãn Lan có vấn đề về thần kinh. Thế nhưng, kiểm tra tại hồ sơ lưu của Trạm y tế xã Hưng Yên Bắc thì không thấy tên của Lan trong danh sách bệnh nhân tâm thần đang được quản lý.
Các điều tra viên cho hay, quá trình điều tra vụ án gặp không ít khó khăn do những người liên quan đến vụ việc là anh em một nhà. Tuy nhiên, bằng các chứng cứ vững chắc thu thập được, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (PC45) quyết định bắt khẩn cấp Nguyễn Doãn Khải để phục vụ điều tra. Tại cơ quan điều tra, Nguyễn Doãn Khải thừa nhận mình chính là hung thủ giết người. “Trong quá trình điều tra, chúng tôi nhận thấy lời khai của Nguyễn Doãn Lan có nhiều mâu thuẫn. Kết quả phân tích, đánh giá các chứng cứ thu thập được thể hiện Nguyễn Doãn Lan không phải là hung thủ gây ra cái chết cho nạn nhân Nguyễn Tú Hùng. Người giết hại anh Hùng là Nguyễn Doãn Khải, em trai của Lan”, điều tra viên Đội trọng án, PC45 cho biết.
Thượng tá Cao Ánh Hồng - Phó Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (Công an tỉnh Nghệ An) cho biết, ngay sau khi lật tẩy “màn kịch” vụng về của anh em, cha con Lan, cơ quan cảnh sát điều tra đã thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với Nguyễn Doãn Lan (SN 1985), trú tại xã Hưng Yên Bắc, từ tội “Giết người” sang tội “Che giấu tội phạm” và ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam 4 tháng đối với Nguyễn Doãn Khải (SN 1998), em trai Lan về tội “Giết người”. Liên quan đến vụ án này, cơ quan điều tra còn khởi tố bị can, bắt tạm giam 3 tháng đối với Nguyễn Đình Hải (SN 1984), anh con cô, con cậu của Lan về tội “Che giấu tội phạm”.
Bản án đích đáng
Ngày 27/3/2018, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử Nguyễn Doãn Khải, bị truy tố về tội giết người. Cùng với đó, 3 đối tượng khác là Nguyễn Doãn Lan - anh trai Khải, Nguyễn Doãn Vinh - bố của Khải và Nguyễn Đình Hải - anh họ của Khải, cùng bị truy tố về tội “Che giấu tội phạm”. Phiên tòa xét xử bốn người thân trong một gia đình kéo dài suốt từ sáng đến chiều nhưng phòng xử án luôn đông nghịt người dự khán. Họ là người quen, người thân, bạn bè, hàng xóm láng giềng của các bị cáo. Ai nấy đều như nín thở chờ đợi bản án cuối cùng được tuyên mà cả gia đình bị cáo phải nhận chỉ vì một phút bồng bột của đứa con trai út...
Hội đồng xét xử hỏi bị cáo Nguyễn Doãn Lan: “Tại sao bị cáo không trực tiếp gây ra cái chết của anh Hùng nhưng lại nhất quyết đòi đi nhận tội thay em trai”? “Bị cáo làm như vậy vì xuất phát từ tình cảm anh em. Bị cáo nghĩ, em trai khỏe mạnh thì ở nhà lao động giúp cha mẹ trả nợ…”. Lan trả lời với giọng lí nhí, ngọng nghịu, khiến những người có mặt trong phiên tòa vừa giận, vừa thương. Không biết Lan có ý thức được tình cảnh mà cả gia đình đang phải chịu hay không, chỉ thấy trong suốt phiên tòa, Lan lúc gãi cằm, lúc ngủ gật, lúc lại lắc đầu lia lịa… Nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Doãn Vinh nói từng tiếng ngắt quãng, trong chan hòa nước mắt: “Đối với bị cáo, con do mình dứt ruột đẻ thì đứa con nào đi tù cũng đau xót. Bị cáo xin lỗi và mong muốn nhận được sự tha thứ của gia đình anh Hùng, sự khoan hồng của pháp luật để bị cáo có cơ hội sửa sai, bù đắp về vật chất cho gia đình bị hại”...
Tại phiên tòa, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội của mình và mong muốn nhận được sự tha thứ của gia đình bị hại cũng như sự khoan hồng của pháp luật. Xem xét toàn diện vụ án và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, Hội đồng xét xử tuyên phạt Nguyễn Doãn Lan 6 tháng tù treo vì hành vi nhận tội thay em. Còn ông Vinh và người cháu họ Nguyễn Đình Hải chịu cùng mức án 9 tháng tù treo vì bao che cho hành vi ấy. Riêng Nguyễn Doãn Khải phải nhận bản án 17 năm tù về hành vi giết người. Tòa buộc bị cáo phải bồi thường cho phía bị hại 90 triệu đồng, cấp dưỡng nuôi hai con của bị hại, mỗi người 1 triệu đồng/tháng cho đến khi các cháu đủ 18 tuổi. Đồng thời, chu cấp cho bố mẹ anh Hùng mỗi người 200 nghìn đồng/tháng.
Khi nhận bản án nghiêm khắc ấy của pháp luật Khải mới 20 tuổi, cái tuổi đẹp nhất của tuổi trẻ đã bị tù hãm bởi bốn bức tường nhà giam. Đó là cái giá Khải phải trả cho phút giây bồng bột, thiếu kiềm chế. Nhưng đau xót hơn, cả người cha già lẫn anh trai họ và anh trai ruột đều phải chịu tội. Hoàn cảnh kinh tế gia đình Khải vốn chẳng khá giả gì, lại thêm cha mẹ già và người anh trai lúc khôn, lúc dại. Nếu như Khải ý thức được mình là trụ cột, gánh vác gánh nặng gia đình và gia đình đừng bao che cho Khải để đến nỗi giờ đây ai cũng mang một vết nhơ của cuộc đời.
Phiên tòa khép lại, mọi người dần rời đi, nhưng ông Vinh vẫn ngồi yên trên chiếc ghế đặt trước bục khai báo. Vậy là cả ba cha con ông đều phải thụ án, có khác chăng ông và thằng cả không bị giam cầm trong bốn bức tường giam. Ông Vinh đưa mắt nhìn xuống phòng xét xử, không có anh em, bạn bè, hàng xóm nào còn ở lại. Bên cạnh, Lan níu lấy áo cha, giục đi về... Ông Vinh bần thần nhìn con, nước mắt rơi lã chã...