Một khu cứu hộ do gia đình giàu nhất châu Á sở hữu đang bị điều tra vì cáo buộc nhập khẩu động vật bất hợp pháp và ngược đãi các loài có nguy cơ tuyệt chủng.
Vantara, một khu bảo tồn tư nhân rộng khoảng 1.214 ha (12,14 km²) tại bang Gujarat, miền tây Ấn Độ, là nơi nuôi hơn 200 con voi, 50 con gấu, 160 con hổ, 200 con sư tử, 250 con báo và 900 con cá sấu, theo Cơ quan Vườn thú Trung ương (Central Zoo Authority).
Khu này do Anant Ambani, con trai út của ông Mukesh Ambani — người giàu nhất châu Á và là người đứng đầu tập đoàn đa quốc gia Reliance Industries — quản lý.
Tòa án lập ban điều tra đặc biệt
Tòa án Tối cao Ấn Độ đã thành lập một Ban Điều tra Đặc biệt (SIT), gồm các thẩm phán đã nghỉ hưu, để thẩm tra các cáo buộc sai phạm tại khu cứu hộ, vốn tuyên bố nuôi giữ hơn 150.000 động vật được cứu hộ thuộc các loài nguy cấp.
Trong một quyết định, tòa nêu: “Chúng tôi cho rằng cần thiết vì mục tiêu công lý để tiến hành đánh giá thực tế độc lập nhằm xác định xem có vi phạm như cáo buộc hay không,” theo lệnh của 2 thẩm phán Pankaj Mithal và Prasanna B. Varale.
SIT sẽ xem xét liệu Vantara có tuân thủ Luật Bảo vệ Động vật Hoang dã và các quy định thương mại quốc tế theo Công ước về Buôn bán Quốc tế các Loài Động, Thực vật Hoang dã Nguy cấp (CITES) hay không.
Nhóm điều tra cũng phải kiểm tra tiêu chuẩn chăm sóc thú y, chương trình nhân giống, các ca tử vong trong điều kiện giam giữ và cáo buộc rằng khu cứu hộ bị sử dụng như “dự án phù phiếm cá nhân”.
Tòa án đang xem xét 2 đơn khiếu nại cáo buộc “thu nhận động vật trái phép từ trong nước và nước ngoài, ngược đãi động vật, gian lận tài chính và rửa tiền”.
Những người khiếu nại tố cáo một số cơ quan nhà nước, trong đó có Cơ quan Vườn thú Trung ương và cơ quan quản lý CITES của Ấn Độ, đã làm ngơ trước các nghi vấn.
Tranh cãi về nhập khẩu và nguồn gốc động vật
Các nhà hoạt động vì quyền động vật lâu nay cáo buộc cơ sở này hoạt động như một sở thú tư nhân cho gia đình Ambani, cáo buộc mà phía Vantara bác bỏ. Hồi tháng 3, một liên minh các nhóm bảo tồn Nam Phi lên tiếng lo ngại rằng số lượng lớn động vật hoang dã, trong đó có các loài cực kì nguy cấp, đã được chuyển tới Vantara.
SIT được giao ba tuần để báo cáo kết quả, và Tòa án Tối cao dự kiến xem xét báo cáo này vào ngày 15/9. Trong tháng 7, ông Anant Ambani đối mặt với các cuộc biểu tình công chúng sau khi các quan chức chuyển một con voi được tôn kính từ ngôi đền sang Vantara theo lệnh tòa án.
Hồi tháng 3, tờ báo Đức Süddeutsche Zeitung đưa tin Vantara đã nhập khoảng 39.000 động vật trong năm 2024, gồm các lô từ Cộng hòa Dân chủ Congo, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Venezuela.
Khu cứu hộ, được Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi khánh thành tháng 3/2025, có cơ sở hạ tầng hiện đại như máy chụp MRI và CT, phòng mổ, khu cách ly, bể thủy trị liệu và bệnh viện chuyên biệt cho voi với “bồn tắm jacuzzi” cho điều trị viêm khớp.
