Kháng nghị giám đốc thẩm
Trước đó, năm 2022, vụ án Trương Vui – cựu Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Công ty Upexim lừa đảo bán “đất vàng” đã được đưa ra xét xử phúc thẩm. Tuy nhiên, ngày 01/12/2023, Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) Tối cao đã ban hành Quyết định số 10/QĐ-VKSTC-V7 về việc quyết định kháng nghị giám đốc thẩm; trong đó quyết định kháng nghị Bản án hình sự phúc thẩm số 929/2022/HS-PT ngày 16/12/2022 của TAND Cấp cao tại TP.HCM.
Nội dung kháng nghị của VKSND Tối cao nêu rõ, căn cứ các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án thấy Công ty Upexim và Công ty Tradeco ký hợp đồng hợp tác kinh doanh số 002/UPX-TDC/2010 ngày 26/07/2010 liên quan khu đất 4-6 Hồ Tùng Mậu là trái với Luật đất đai năm 2003, xâm phạm tới quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP.HCM – doanh nghiệp Nhà nước có quyền sở hữu, sử dụng khu đất.
Đáng chú ý, Trương Vui - chủ thể đại diện cho Công ty Upexim không có thẩm quyền ký hợp đồng. Khi ký hợp đồng Trương Vui đã đưa ra thông tin gian dối về chủ quyền đối với tài sản. Việc ký kết hợp đồng số 002 là hợp đồng giả tạo nhằm hợp thức quan hệ vay tiền của cá nhân Trương Vui và bà Võ Thị Thanh Loan (Chủ tịch Tradeco). Nhiều chứng cứ thể hiện giữa Vui và bà Loan có quan hệ vay tiền cá nhân nhiều lần, lãi suất 8%/tháng.
Theo VKDND Tối cao, không có việc Tradeco đã chuyển 60 tỷ đồng vào tài khoản Upexim như bản án đã kết luận. Theo chứng từ thu – chi, chỉ có 7,5 tỷ đồng là chuyển khoản còn lại 52,5 tỷ đồng là lập phiếu thu – chi cân đối (thực tế không có tiền thật).
Tất cả các phiếu chi tiền mặt của Tradeco và phiếu thu của Upexim liên quan số tiền 52,5 tỷ đồng đều có nhiều điểm bất minh, không được lập đúng theo Luật kế toán năm 2003. Hợp đồng số 002 có một số nội dung không đúng sự thật, gian dối; vì vậy hợp đồng này bị vô hiệu theo Điều 132 Bộ Luật dân sự 2005.
Cũng theo VKSND Tối cao, Công ty Tradeco không có quyền sở hữu đối với nhà đất 4-6 Hồ Tùng Mậu. Nhận định của hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm là không có cơ sở, bản án tuyên Tradeco sở hữu 50% giá trị nhà đất số 4-6 Hồ Tùng Mậu là vi phạm pháp luật nghiêm trọng, ảnh hưởng quyền lợi của Upexim nên cần phải huỷ bỏ.
Đối với số tiền 72,2 tỷ đồng Trương Vui chiếm đoạt của Công ty Kim Cương Xanh; sau khi nhập quỹ Công ty Upexim, Trương Vui tự ý sử dụng cho mục đích cá nhân hơn 57 tỷ đồng; hơn 14 tỷ đồng còn lại được Vui sử dụng cho hoạt động của Upexim.
Do đó, Trương vui phải chịu trách nhiệm bồi thường hơn 57 tỷ đồng; Upexim chịu trách nhiệm trả lại cho Trương Vui hơn 14 tỷ đồng để bồi thường cho Công ty Kim Cương Xanh mới đúng với bản chất dòng tiền mà Trương Vui đã sử dụng.
Đối với số tiền hơn 144 tỷ đồng, Công ty Bihimex (nay là Tổng công ty Dofico) bị thiệt hại, theo VKSND Tối cao, việc Toà án các cấp xác định số tiền này đã được hạch toán vào sổ sách của Công ty Upexim nên buộc Trương Vui và Upexim liên đới mỗi bên 50% bồi thường số tiền này cho Dofico là sai lầm nghiêm trọng.
“Số tiền 107 tỷ đồng là thiệt hại của Công ty Bihimex (trừ đi 49.795.580.380 đồng Trương Vui phải chịu), trong đó có một phần Công ty Upexim sử dụng nên cần buộc Trương Vui, Tống Thị Bích Loan, Châu Thị Khoa liên đới cùng Công ty Upexim bồi thường số tiền này cho Công ty Bihimex (nay là Tổng Công ty Dofico) theo mức độ lỗi của các bị cáo mới đúng pháp luật”, trích Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm của VKSND Tối cao.
Bên cạnh đó, VKSDND Tối cao cũng nêu rõ những vi phạm nghiêm trọng trong quá trình xét xử vụ án: Thứ nhất, trong toàn bộ phiên toà phúc thẩm, đại diện VKS không tham gia xét xử, không phát biểu ý kiến, không tranh tụng – vi phạm nghiêm trọng quy định của Bộ Luật Tố tụng hình sự.
Thứ hai, các bị cáo không thuộc trường hợp phải chỉ định luật sư nhưng Thẩm phán chủ tọa vẫn chỉ định 04 Luật sư tham gia tố tụng. Các bị cáo phản đối và không chấp nhận việc chỉ định luật sư nhưng Kiểm sát viên cũng không có ý kiến. Điều này là vi phạm quy định của Bộ Luật Tố tụng hình sự.
Thứ ba, toàn bộ nội dung bản hợp đồng số 002, không có điều khoản nào quy định Công ty Tradeco được sở hữu chung tài sản là nhà, đất tại 4-6 Hồ Tùng Mậu. Toà án hai cấp không áp dụng quy định nào của pháp luật, để xác định tài sản nhà, đất này là sở hữu chung hỗn hợp của hai công ty và tự chia cho mỗi bên sở hữu 50%, đây là quyết định vi phạm nghiêm trọng Điều 217 Bộ Luật Dân sự 2005 về xác lập quyền sở hữu chung.
Cổ đông Upexim bị ảnh hưởng
Liên quan đến vụ án phức tạp này, nhóm cổ đông Công ty Upexim cho rằng, bản án phúc thẩm có nhiều điểm bất cập, chưa thỏa đáng, các tình tiết quan trọng của vụ án chưa được xem xét thấu đáo và kỹ càng… từ đó dẫn tới bản án có nhiều điểm chưa thực sự khách quan, ảnh hưởng tới quyền và lợi ích của Upexim cũng như của các cán bộ nhân viên và cổ đông của công ty này.
Một số cổ đông Upexim cho rằng, diễn biến tại phiên tòa phúc thẩm của TAND Cấp cao tại TP.HCM tồn tại một số điểm bất cập cần được làm rõ.
Theo đơn kiến nghị của các cổ đông thì: Tại phiên tòa cũng như trong đơn kháng cáo bổ sung, Trương Vui đã xác định hợp đồng số 002/UPX-TDC chỉ là hợp đồng giả cách giữa Tradeco và Upexim để hợp thức hóa những khoản nợ vay. Vì là hợp đồng giả cách nên chính hợp đồng này cũng có những điểm vi phạm pháp luật như:
Các cổ đông cũng cho rằng hợp đồng 002/UPX-TDC gồm 9 trang 14 điều là hợp đồng không hợp lệ. Tại trang 9 có duy nhất điều 14 là điều khoản chung có đóng dấu 2 Công ty và chữ ký của ông Trương Vui – Tổng Giám đốc và ông Nguyễn Tấn Hiếu – Tổng Giám đốc là 2 người đại diện 2 Công ty. Từ trang 1-8 không có ký nháy của bất kỳ ai, không có đóng dấu giáp lai giữa các trang và bị thay thế tráo đổi nội dung một cách dễ dàng.
Hợp đồng 002 /UPX-TDC lại chỉ có một bản duy nhất do Công ty Tradeco lưu giữ, Công ty Upexim không lưu trữ, không biết có hợp đồng này.
"Để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, sự công bằng khách quan trước khi vụ án được Tòa án nhân dân Tối cao xem xét thực hiện giám đốc thẩm, nay chúng tôi làm đơn này xin được trình bày kiến nghị và xin được cứu xét gửi đến các lãnh đạo cấp cao, chống tham nhũng tiêu cực, lãnh đạo Tòa án Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và cơ quan truyền thông báo chí... có tiếng nói, ý kiến bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân là cổ đông, cán bộ nhân viên chúng tôi....", đơn của cán bộ nhân viên Công ty Upexim nêu.
