Lịch sử và hiện tại
Rất nhiều điều đã thay đổi kể từ khi lực lượng này được thành lập hơn 60 năm trước, nhưng nhiệm vụ của lực lượng này vẫn giữ nguyên: bảo vệ nước Nga và ngăn chặn một cuộc chiến tranh hạt nhân có thể hủy diệt thế giới.
Bộ Quốc phòng Nga hôm Chủ nhật đã công bố đoạn phim cho thấy lực lượng tên lửa chiến lược ở vùng Kaluga phía nam Moscow đang vận chuyển một Yars tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) khổng lồ và nạp nó vào silo dưới lòng đất.
Đoạn phim là một cảnh tượng đáng chú ý, với xe kéo khổng lồ của tên lửa chiến lược, có bốn hàng lốp khổng lồ có khả năng chạy địa hình từ từ nâng lên 90 độ hướng lên trời phía trên silo, với tên lửa dài 22,5 mét được hạ xuống cẩn thận và sẵn sàng làm nhiệm vụ chiến đấu.
Đội hình Kozelsky SRF ở Kaluga đã trở thành đơn vị đầu tiên trong nước nhận được tên lửa Yars, loại tên lửa này cũng có thể được mang và bắn trên các bệ phóng di động trên đường.
Yars là một trong số các tên lửa ICBM của Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga. Hiện kho vũ khí lực lượng này bao gồm RS-24 Yers, Topol-M, UR-100N (RS-18A), R-36M-2 Voevoda và RS-28 Sarmat mới, những đơn vị đầu tiên đã nhận nhiệm vụ chiến đấu vào tháng 9.
Khi các tên lửa dòng UR-100N và R-36M2 cũ hơn bị loại bỏ, Yars và Sarmat sẽ trở thành xương sống của lực lượng răn đe hạt nhân trên mặt đất của Nga trong nhiều thập kỷ tới.
Được thành lập vào ngày 17 tháng 12 năm 1959, khi Liên Xô bắt đầu giới thiệu vũ khí ICBM đầu tiên của mình, Lực lượng Tên lửa Chiến lược đã dành hơn ba mươi năm để theo dõi vượt qua đối thủ Mỹ trong Chiến tranh Lạnh.
Đầu những năm 1990, trong thời kỳ hỗn loạn về chính trị, kinh tế và chiến lược sau sự sụp đổ của Liên Xô, Lực lượng Tên lửa Chiến lược hiện đại của Nga đã ra đời.
Giống như phần còn lại của các lực lượng vũ trang, những năm 1990 tỏ ra là một giai đoạn cực kỳ khó khăn đối với Lực lượng Tên lửa Chiến lược.
Khi đó quân đội phải đối mặt với sự cắt giảm tài chính và nguồn lực, cộng với sự đánh giá không cao từ giới lãnh đạo chính trị của đất nước, từ những hạn chế chính trị trong việc triển khai tên lửa cho đến các biện pháp trừng phạt.
Tiếp theo là mời các quan chức Mỹ đi tham quan các cơ sở tuyệt mật và chiến lược lôi kéo các nhà khoa học quân sự hàng đầu của Nga từ Mỹ.
Tuy nhiên, như cựu chiến binh Lực lượng Tên lửa Chiến lược và chuyên gia tên lửa Vladimir Evseev nhớ lại trong một cuộc phỏng vấn truyền thông vào năm 2020, chính trong những năm 1990 đầy khó khăn, khi phần còn lại của quân đội đã mất tinh thần và nước Nga dường như đang ở mức thấp nhất, lực lượng tên lửa đã mang lại cho Moscow cơ hội đảm bảo khả năng phản ứng chiến lược chống lại sự xâm lược của nước ngoài.
Evseev cho biết, loạt ICBM Topol tỏ ra rất quan trọng vì giai đoạn tăng tốc ngắn, khiến chúng thực tế không thể bị hệ thống phòng thủ tên lửa của đối phương xuyên thủng vào thời điểm đó.
Ngày nay, với việc quân đội thông thường của Nga đang phục hồi và giới lãnh đạo chính trị của quốc gia nói một cách rõ ràng rằng họ coi NATO là một mối đe dọa.
Mục đích của Lực lượng Tên lửa Chiến lược vẫn giống nhau, nhưng giờ đây có những khả năng mới trong bối cảnh khối phương Tây đang nỗ lực bao vây Nga bằng hệ thống phòng thủ tên lửa.
"Đây là lực lượng chính đảm bảo khả năng răn đe kẻ thù trước một cuộc tấn công hạt nhân có thể xảy ra.
Chúng tôi không bị đe dọa bởi mối đe dọa như vậy", thành viên Học viện Khoa học Tên lửa và Pháo binh Nga Konstantin Sivkov nói khi được truyền thông Nga yêu cầu bình luận về Lực lượng Tên lửa Chiến lược 'sứ mệnh và mục đích'.
Sivkov cho biết: "Một cuộc tấn công quy mô lớn của NATO cũng bị lực lượng hạt nhân của chúng tôi ngăn chặn. Lực lượng tên lửa chiến lược, cùng với hạm đội của chúng tôi, là người bảo đảm đáng tin cậy duy nhất đảm bảo ngăn chặn một cuộc chiến tranh quy mô lớn giữa Nga và các đối thủ tiềm tàng.
Không giống như Mỹ, quốc gia có học thuyết hạt nhân cho phép thực hiện các cuộc tấn công hạt nhân phủ đầu, thậm chí chống lại các đối thủ phi hạt nhân, Học thuyết hạt nhân của Nga cấm tấn công phủ đầu sử dụng vũ khí hạt nhân dưới bất kỳ hình thức nào – chiến lược hoặc chiến thuật nếu không có cuộc tấn công của kẻ thù liên quan đến việc sử dụng vũ khí hạt nhân hoặc sự xâm lược thông thường nghiêm trọng đến mức đe dọa sự tồn vong của quốc gia".
Nói về Lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga, cựu quân nhân Liên Xô và Nga, đại tá dự bị và chuyên gia quân sự Andrei Koshkin khẳng định: "Lực lượng tên lửa hạt nhân của Nga mạnh nhất thế giới".
Nhà quan sát giải thích, trong nhiều thập kỷ quay trở lại buổi bình minh của thời đại hạt nhân, Nga đã đuổi kịp Mỹ, tạo ra vũ khí và hệ thống vũ khí mới mạnh mẽ hơn khoảng 5 năm sau khi Mỹ làm như vậy.
"Nói cách khác, họ sẽ tạo ra quả bom và trong 5 năm sau đó, chúng tôi sẽ làm như vậy. Họ tạo ra một thiết bị nhiệt hạch và chúng tôi sẽ làm như vậy 5 năm sau. Họ sẽ nâng cấp phương tiện vận chuyển của mình và chúng tôi cũng vậy. Tức là chúng tôi luôn bị buộc phải chơi trò đuổi bắt.
Nhưng giờ đây, nhờ hệ thống tên lửa siêu thanh và ICBM thế hệ mới, chúng ta đã đứng đầu thế giới. Lực lượng tên lửa chiến lược đặt ra mối đe dọa hiện hữu đối với Mỹ", ông Koshkin nói.
Các khái niệm vũ khí siêu thanh tiềm năng được tạo ra trong những năm 1970 và 80 tại Liên Xô bởi huyền thoại Mashinostroyenia và Raduga thiết kế vào năm 2002, sau khi Washington đơn phương bãi bỏ Hiệp ước chống tên lửa đạn đạo và tiến hành các nỗ lực tạo ra một lá chắn hạt nhân chống lại ICBM của Nga.
Điều này cuối cùng đã dẫn đến việc tạo ra gần nửa tá nền tảng vũ khí chiến lược tiên tiến, bao gồm cả Avangard - một nền tảng tàu lượn siêu vượt âm có thể được triển khai dưới dạng trọng tải Phương tiện hồi quyển trên tên lửa chiến lược Bulava, Yars, Topol-M và Sarmat.
Với tốc độ lên Mach 27 và khả năng cơ động trong khi bay, Avangard mang đến cho Nga một đảm bảo khả năng đáp trả sự xâm lược của kẻ thù mà không có hệ thống phòng không hoặc tên lửa nào trên thế giới có khả năng đánh bại được nó.
Đặc biệt, khi kết hợp với tên lửa ICBM thế hệ mới Sarmat, loại vũ khí này sẽ trở thành một hệ thống tấn công độc nhất vô nhị trên thế giới.
"Sarmat là tên lửa đạn đạo xuyên lục địa thế hệ thứ năm độc đáo, đặt trong hầm phóng, được ra đời để thay thế Voevoda, loại tên lửa đang dần lỗi thời. Vũ khí này đang được thay thế bằng Sarmat và Avangard…
Đây là một mối đe dọa hiện hữu đối với Mỹ vì về nguyên tắc họ không có những loại vũ khí như vậy… Chỉ có hai quốc gia trên thế giới có bộ ba hạt nhân – Hoa Kỳ và Nga. Và ngày nay, không ai khác, kể cả Mỹ, có hệ thống mang vũ khí hạt nhân tốt hơn chúng ta", Koshkin nói.
Nhớ lại bài phát biểu vào tháng 3 năm 2018, trong đó Tổng thống Putin tiết lộ các hệ thống vũ khí chiến lược mới đầy triển vọng của Nga, Koshkin nhớ rằng ban đầu, các nhà quan sát phương Tây không tin vào khả năng của chúng, chế nhạo chúng là phim hoạt hình 3D và cười nhạo chúng cả năm trời.
"Nhưng rất thú vị là không còn ai cười nhạo bất kỳ dự án nào được trình chiếu nữa. Tại sao? Bởi vì tất cả chúng đều là thật và vượt xa khả năng của các vũ khí tấn công và đánh chặn hiện có của Mỹ", nhà quan sát nói thêm.
Hạ nhiệt niềm đam mê của Mỹ
"Nếu chúng ta đang nói về Tên lửa chiến lược trong bối cảnh bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, thì các cuộc tập trận tương ứng của chúng đã được tiến hành ở mức độ sẵn sàng chiến đấu nếu cần. Điều này tỏ ra đủ để xoa dịu và hạ nhiệt sự nhiệt tình của Mỹ trước những nỗ lực có thể gây áp lực lên Nga", Koshkin nói.
Hơn nữa, chuyên gia này tin rằng với việc Tổng thống Biden dường như đam mê chi tiêu các nguồn lực quân sự của Mỹ để gây ra xung đột trên khắp thế giới từ Ukraine đến Israel, hơn là hiện đại hóa lực lượng hạt nhân của Mỹ, Moscow có cơ hội mở rộng ảnh hưởng của mình, dẫn đầu về hệ thống vũ khí chiến lược.
Nhà quan sát cho biết: "Chúng tôi đang nghiên cứu các hệ thống có thể vô hiệu hóa mối đe dọa tên lửa siêu thanh. Và tất nhiên, thế giới đang hồi hộp theo dõi sự phát triển của tên lửa hành trình Burevestnik.
Đây là một hệ thống độc đáo và là hệ thống duy nhất thuộc loại này có động cơ hạt nhân. Do đó, nó có tầm bay không giới hạn… Đây là một nhánh công nghệ cao của quân đội và tất nhiên, xác định mức độ sẵn sàng của đất nước để đảm bảo an ninh cho mình".
Koshkin nhấn mạnh: "Trong bối cảnh cuộc chiến tranh hỗn hợp giữa Mỹ và Nga đang tiếp diễn, Lực lượng tên lửa chiến lược là một trong những công cụ chính ngăn cản Washington sử dụng các khả năng chiến lược và năng lực khác để tiêu diệt hoặc chia cắt nước Nga".
Clip lực lượng Tên lửa Chiến lược Nga nạp ICBM Yars vào silo. |
