Đặc biệt, các cơ quan chức năng đã và đang triển khai nhiều giải pháp “mở lối” cho thị trường lao động phát triển, giúp người dân tiếp cận với cơ hội việc làm bền vững trong thời gian tới.
Hơn 1,2 triệu người thiếu việc làm
Thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) năm 2020, do tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19, thị trường lao động có nhiều biến động, lực lượng lao động có xu hướng giảm. Trong đó, số lao động mất việc làm tiếp tục gia tăng dẫn đến tình trạng thất nghiệp diễn biến khó lường. Tỷ lệ thất nghiệp của lực lượng lao động trong độ tuổi khu vực thành thị cao nhất trong 10 năm trở lại đây khiến thu nhập của người làm công hưởng lương giảm.
Tuy nhiên, bước sang quý IV/2020, thị trường lao động Việt Nam bắt đầu phục hồi, nhiều lĩnh vực, ngành nghề, bị đứt chuỗi, bị ngừng việc đã trở lại thị trường. Việt Nam vẫn là một trong 10 quốc gia có tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất thế giới.
Ông Vũ Trọng Bình - Cục trưởng Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH) thông tin, năm 2020, cả nước giải quyết việc làm cho 1,27 triệu người. Cùng với đó, tổ chức đẩy mạnh đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Còn theo Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước (Bộ LĐ-TB&XH) Tống Hải Nam, nhiều thị trường đã, đang tạm dừng tiếp nhận lao động là người nước ngoài. Tuy nhiên, các cơ quan chức năng và các địa phương đã tổ chức đưa được hơn 78.000 lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
Như vậy, tổng cộng trong năm 2020, khoảng 1,348 triệu người lao động được giải quyết việc làm. Tuy nhiên, do dịch Covid-19 kéo dài và diễn biến phức tạp, nên nhìn chung cơ hội việc làm giảm, nhiều người khó tìm được việc làm chất lượng. Theo số liệu vừa được Tổng cục Thống kê công bố, gần 1,2 triệu người lao động ở nước ta bị thiếu việc làm trong năm 2020 và số lao động đang thất nghiệp là 1,2 triệu người.
Chị Bùi Thị Sinh - cán bộ tuyển dụng lao động của Công ty Cổ phần cung ứng nhân lực quốc tế Polimex bày tỏ: “Năm mới 2021, trước tiên tôi chỉ mong không còn Covid-19 nữa, kinh tế phục hồi để mọi người có công ăn việc làm, không bị ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, phục hồi thị trường lao động tại các nước như: Nhật Bản, Hàn Quốc... để công nhân có nhiều cơ hội việc làm hơn so với năm 2020...”.
“Mở cơ hội” việc làm
Bộ LĐ-TB&XH nhận định, năm 2021 và thời gian tới dự báo tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Trong khi đó, đại dịch Covid-19 chưa thể kết thúc ngay, còn tiếp tục ảnh hưởng, tác động tiêu cực kéo dài đến mọi mặt của đời sống xã hội.
Về giải pháp phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, theo Bộ LĐ-TB&XH sẽ thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách, chương trình, đề án giải quyết việc làm. Trong đó, hỗ trợ tạo việc làm cho thanh niên lập nghiệp, khởi sự doanh nghiệp, các nhóm lao động yếu thế, nhất là người dân tộc thiểu số, người khuyết tật.
Đồng thời, Bộ LĐ-TB&XH chú trọng tạo việc làm và tăng cường kỹ năng cho người lao động, cải thiện điều kiện làm việc, hỗ trợ chuyển dịch việc làm khu vực nông thôn theo hướng phi nông nghiệp. Bên cạnh đó, tiếp tục ổn định và phát triển, mở rộng thị trường lao động ngoài nước, chú trọng các thị trường có thu nhập cao, phù hợp với trình độ, kỹ năng của người lao động Việt Nam.
“Làm tốt công tác tạo nguồn lao động, gắn với nâng cao chất lượng nguồn nhân lực để đưa đi làm việc ở nước ngoài. Bên cạnh đó, có giải pháp sử dụng hiệu quả nguồn lao động sau khi làm việc ở nước ngoài về nước phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tăng cường quản lý, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng…”, Báo cáo từ Bộ LĐ-TB&XH nêu rõ.
Ở cấp vĩ mô, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, Bộ đã chỉ đạo các đơn vị xây dựng hai đề án liên quan đến vấn đề lao động, việc làm. Trong đó, đề án “Nâng cao năng lực dự báo cung - cầu lao động” sẽ được xây dựng đa tầng, đa lĩnh vực, rõ thông tin, dữ liệu cả về ngắn hạn, trung hạn, dài hạn. Còn đề án “Hỗ trợ phát triển thị trường lao động đến năm 2030” gồm nhiều giải pháp cụ thể để hỗ trợ thị trường phát triển theo hướng năng động, hiện đại, tăng sức cạnh tranh.
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung định hướng cho các đơn vị chức năng tổ chức tuyển sinh học nghề gắn liền với tuyển dụng lao động; tập trung ưu tiên đào tạo nghề cho lực lượng lao động bị mất việc làm do ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, lao động nông thôn, lao động làm việc ở khu vực kinh tế phi chính thức.
Giai đoạn 2021 - 2025, cả nước phấn đấu tuyển sinh, đào tạo nghề cho hơn 19 triệu lượt người; đưa tỷ lệ lao động trong độ tuổi qua đào tạo tăng từ 64,5% hiện nay lên hơn 70% vào năm 2025...
Nhận định về thị trường việc làm năm 2021, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chử Xuân Dũng nhấn mạnh, việc triển khai đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm và phát triển thị trường lao động là giải pháp hiệu quả để nâng cao chất lượng việc làm cho người lao động.
Theo ông Dũng, Hà Nội tạo điều kiện để doanh nghiệp tham gia sâu vào quá trình đào tạo nghề; quan tâm đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp; thành lập mô hình doanh nghiệp trong nhà trường, nhà trường trong doanh nghiệp…
Ngoài ra, các cơ quan chức năng thành phố Hà Nội sắp xếp, đổi mới hoạt động của hệ thống trung tâm tư vấn, giới thiệu việc làm. Cùng với đó, Hà Nội chủ động ứng dụng công nghệ thông tin để phân tích thị trường lao động, qua đó đưa ra các dự báo về nhu cầu sử dụng lao động theo từng ngành, nghề, lĩnh vực, làm căn cứ để các ngành, địa phương tiến hành đào tạo theo sát nhu cầu.
“Năm 2020, dù gặp nhiều khó khăn, Hà Nội vẫn giải quyết việc làm cho hơn 180.000 người, đạt 116% kế hoạch; tuyển sinh và đào tạo nghề cho 215.000 lượt người, đạt 102,4% kế hoạch, nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo từ 67,5% vào cuối năm 2019, lên 70,25% vào cuối năm 2020, vượt kế hoạch đề ra…”, Phó Chủ tịch Chử Xuân Dũng thông tin.
