Chương trình do Sở GD&ĐT Hà Nội phối hợp cùng Hệ thống Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm tổ chức. Sự kiện nhằm thúc đẩy đổi mới giáo dục nghệ thuật theo tinh thần Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đồng thời cụ thể hóa chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc đưa nghệ sĩ chuyên nghiệp tham gia giảng dạy tại các trường.
Nghệ thuật khơi mở sáng tạo cho học sinh
Phát biểu tại chương trình, ông Đàm Tiến Nam – Hiệu trưởng Trường THCS & THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Cầu Giấy, Hà Nội) – cho biết, giáo dục âm nhạc và mỹ thuật có vai trò quan trọng trong việc hình thành phẩm chất, năng lực và cảm thụ thẩm mỹ của học sinh.
Theo ông Nam, tư duy “tri thức chỉ thực sự có ý nghĩa khi được thổi hồn bằng cảm xúc và cái đẹp” đã được TS Nguyễn Văn Hoà – Chủ tịch Hội đồng Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm nhìn nhận từ sớm. Từ năm 2010, khi nhiều cơ sở giáo dục mới chỉ triển khai các tiết âm nhạc cơ bản, nhà trường đã đưa chương trình âm nhạc – nghệ thuật vào giảng dạy một cách bài bản, coi nghệ thuật là mạch nguồn nuôi dưỡng tâm hồn và khơi mở sáng tạo cho học sinh.
15 năm qua, âm nhạc tại Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm không chỉ là môn học bắt buộc mà trở thành không gian kết nối thầy và trò, nơi phát hiện năng khiếu và nuôi dưỡng những giấc mơ nghệ thuật đầu đời.
Nhà trường định hướng đổi mới theo chiến lược dài hạn, tránh cách làm ngắn hạn hoặc phong trào. Chương trình được thiết kế theo lộ trình liên thông từ tiểu học đến THPT: học sinh tiểu học làm quen tiết tấu, xướng âm, biết sử dụng một nhạc cụ; học sinh THCS đạt mức thành thạo, có thể hòa tấu, hợp xướng; học sinh THPT được tiếp cận sáng tạo nghệ thuật, lập nhóm nhạc và tham gia các dự án biểu diễn quy mô lớn.
Nghệ sĩ sẵn sàng tham gia
Ghi nhận, việc các nghệ sĩ chuyên nghiệp, trong đó có nhiều Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú được mời trực tiếp giảng dạy; TS.NSND Cồ Huy Hùng – Trưởng khoa Âm nhạc truyền thống (Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) – cho rằng, sự kết hợp giữa kinh nghiệm nghề nghiệp của nghệ sĩ và tinh thần trẻ trung của học sinh giúp các giờ học âm nhạc trở thành “không gian nghệ thuật đúng nghĩa”. Nhờ đó, mỗi năm, Học viện đều tiếp nhận học sinh của trường trúng tuyển vào hệ chính quy, chủ yếu ở nhóm nhạc cụ truyền thống.
Khẳng định, chủ trương đưa nghệ sĩ vào giảng dạy là phù hợp, ca sĩ Đoàn Thúy Trang – giảng viên Trường ĐH Sư phạm Nghệ thuật Trung ương – nhấn mạnh, âm nhạc mang lại sự thư giãn, cân bằng cảm xúc cho học sinh sau những giờ học căng thẳng, đồng thời hỗ trợ phát triển toàn diện. Nghệ sĩ tuy không có đầy đủ kỹ năng sư phạm như giáo viên chuyên trách nhưng lại có ưu thế về kinh nghiệm biểu diễn, khả năng truyền cảm hứng và tạo sự tự tin cho học sinh.
Từ trải nghiệm nhiều năm tham gia biểu diễn, làm giám khảo hay khách mời tại các trường phổ thông, ca sĩ Đoàn Thúy Trang nhận thấy, các hoạt động âm nhạc trong trường học đang phát triển mạnh.
“Nếu có cơ hội giảng dạy chính thức để truyền cảm hứng cho học sinh, tôi sẵn sàng tham gia, kể cả thu nhập có thể khác với việc đi diễn”- ca sĩ Đoàn Thúy Trang nói.
Theo ông Thái Văn Tài – Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông (Bộ GD&ĐT), mỗi học sinh đều sở hữu trí thông minh và năng lực riêng, vấn đề nằm ở chỗ môi trường giáo dục có đánh thức và nuôi dưỡng được hay không?
Ông nhấn mạnh, Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 được xây dựng để tạo môi trường cho mọi năng lực của người học được phát lộ. Các môn học và hoạt động giáo dục đều hướng đến việc khơi dậy sáng tạo, phát triển phẩm chất – năng lực của học sinh thông qua trải nghiệm thực tiễn, thay vì chỉ nghe giảng và tiếp nhận kiến thức một chiều.
Liên quan chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc đưa nghệ sĩ chuyên nghiệp tham gia giảng dạy tại trường học, ông Thái Văn Tài cho rằng, đây là cách để tăng cường tính trải nghiệm, cảm xúc và tính nghệ thuật trong quá trình học. Nghệ sĩ mang vào lớp học năng lượng, kỹ năng biểu diễn, kinh nghiệm thực tế mà giáo viên khó có thể có được, từ đó giúp học sinh được học bằng cả cảm xúc, thái độ và hành động.
Dù còn khó khăn ở vùng sâu, vùng xa, song Vụ trưởng Vụ Giáo dục phổ thông cho rằng, các cơ sở giáo dục vẫn cần từng bước triển khai, hướng đến tạo ra môi trường học tập giàu trải nghiệm.
Ông Thái Văn Tài nhấn mạnh, kiến thức chỉ thực sự thuộc về học sinh khi các em được tham gia hoạt động, được sống trong không gian học tập ấy. Đây cũng là tinh thần giáo dục hiện đại mà ngành đang hướng tới.
