Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này thường xuất phát từ một số lựa chọn và hành động sai lầm của họ khi còn trẻ.
Con yêu con ghét, quan hệ cha mẹ - con cái không hòa hợp
Trong nhiều gia đình, sự yêu thương quá mức của cha mẹ đối với một đứa trẻ nào đó thường sẽ gây ra mâu thuẫn và sự không hài lòng giữa các anh chị em.
Nếu cha mẹ lúc trẻ thiên vị một đứa con, bỏ qua cảm xúc của những đứa con khác, sẽ dễ dàng dẫn đến sự chia rẽ trong gia đình. Những đứa trẻ bị bỏ rơi tích lũy sự oán giận trong quá trình lớn lên, và khi trưởng thành có thể chọn cách xa lánh cha mẹ, thậm chí khi cha mẹ cần được chăm sóc cũng không muốn chịu trách nhiệm.
Sự thiên vị không chỉ ảnh hưởng đến quan hệ giữa các anh chị em, mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến quan hệ cha mẹ - con cái.
Những đứa con được cưng chiều có thể thiếu sự độc lập do phụ thuộc quá nhiều vào cha mẹ, trong khi những đứa con bị bỏ rơi có thể cảm thấy xa cách về mặt cảm xúc với cha mẹ. Mối quan hệ mất cân bằng này sẽ trở nên rõ ràng hơn khi về già, khiến cho người già cảm thấy cô đơn và bất lực.
Trong quá trình trưởng thành của con cái, cha mẹ nên cố gắng đối xử công bằng, dành tình yêu thương và sự quan tâm như nhau cho từng đứa trẻ. Chỉ có xây dựng mối quan hệ cha mẹ - con cái tốt đẹp, cha mẹ mới có thể nhận được sự quan tâm và chăm sóc từ con cái khi về già.
Không hiếu thảo với ông bà, trẻ con sẽ học theo
Cha mẹ là giáo viên đầu tiên của trẻ, hành động của cha mẹ có ảnh hưởng sâu sắc đến trẻ. Nếu cha mẹ không hiếu thảo với ông bà khi còn trẻ, trẻ sẽ dễ dàng học theo từ những gì chúng thấy và nghe.
Khi lớn lên, thái độ của trẻ đối với cha mẹ sẽ phản ánh giáo dục gia đình mà chúng nhận được một cách tự nhiên từ nhỏ. Nếu trẻ thấy cha mẹ không hiếu thảo với ông bà, chúng có thể coi điều này là bình thường, và cũng sẽ không hiếu thảo với cha mẹ sau này.
Trẻ em lớn lên trong môi trường đầy mâu thuẫn và xung đột sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực về mặt tâm lý và cảm xúc, và những ảnh hưởng này sẽ kéo dài đến khi trưởng thành, tạo ra tác động sâu sắc đối với quan niệm và hành vi gia đình của chúng.
Với tư cách là cha mẹ, cần phải gương mẫu, biết hiếu thảo với ông bà, để con cái noi theo. Thông qua việc dạy dỗ bằng lời nói và hành động, cha mẹ giúp trẻ hiểu được tầm quan trọng của sự hiếu thảo và tôn trọng, để khi về già, cha mẹ có thể nhận được sự tôn trọng và chăm sóc từ con cái.
Nuông chiều con quá mức, khiến con trở thành thế hệ dựa dẫm
Một số bậc phụ huynh khi còn trẻ đã nuông chiều con cái quá độ, đáp ứng mọi nhu cầu của chúng, khiến chúng hình thành tâm lý dựa dẫm.
Những đứa trẻ này khi đến tuổi trưởng thành không những không thể chia sẻ trách nhiệm gia đình, mà còn tiếp tục dựa dẫm vào sự hỗ trợ tài chính của cha mẹ. Hệ quả của việc nuông chiều quá mức là, cha mẹ ở tuổi già vẫn phải gánh chịu chi phí sinh hoạt và các khoản chi phí khác cho con cái, gánh nặng cả về kinh tế và tinh thần.
Đặc biệt khi cha mẹ già yếu, những đứa trẻ được nuông chiều thường thiếu khả năng và ý chí để chăm sóc cha mẹ, dẫn đến cuộc sống đau khổ cho người già trong những năm cuối đời.
Cha mẹ cần dạy trẻ độc lập và tự chủ từ nhỏ, phát triển ý thức trách nhiệm của chúng. Tình yêu và sự quan tâm hợp lý là cần thiết, nhưng cần tránh nuông chiều thái quá, để trẻ học cách đối mặt với những thách thức và khó khăn trong cuộc sống, từ đó trở thành người có trách nhiệm với xã hội và gia đình khi trưởng thành.
Nuôi con chỉ để có chỗ dựa
Một số bậc phụ huynh khi còn trẻ đã mang quan niệm "Nuôi con để phòng tuổi già", cho rằng con cái phải gánh vác trách nhiệm nuôi dưỡng mình. Quan niệm này không chỉ đặt lên vai con cái gánh nặng tài chính mà còn tạo ra tâm lý phản kháng, thậm chí khiến con cái cảm thấy oán trách và chán ghét cha mẹ.
Yêu cầu con cái nuôi dưỡng mình khi còn trẻ khỏe sẽ khiến con cái cảm thấy áp lực lớn trong sự nghiệp và cuộc sống. Con cái có thể vì vậy mà không hài lòng với cha mẹ, thậm chí khi trưởng thành chọn cách xa lánh cha mẹ để thoát khỏi gánh nặng.
Về lâu dài, mối quan hệ cha mẹ - con cái sẽ trở nên lạnh nhạt và xa cách. Vậy nên tốt nhất các bậc phụ huynh hãy cố gắng giữ sự độc lập về kinh tế, không phụ thuộc quá sớm vào sự nuôi dưỡng của con cái.
Hãy quản lý tài chính hợp lý và lập kế hoạch, chuẩn bị cho cuộc sống tuổi già của mình, để con cái có đủ thời gian và không gian phát triển sự nghiệp và gia đình của chúng. Điều này không chỉ giảm bớt áp lực cho con cái mà còn giúp xây dựng mối quan hệ cha mẹ - con cái hài hòa hơn.
