Theo TS.BS Lê Quốc Hùng – Trưởng khoa Bệnh nhiệt đới BV Chợ Rẫy - bệnh nhân Hà Thị T. (34 tuổi, quê ở Đắk Nông) bị rắn hổ mang chúa cắn vào lưng ngày 20/3. Bệnh nhân được nhập BV Đắk Nông để sơ cứu, sau đó chuyển lên BV Chợ Rẫy. Khi đến BV Chợ Rẫy, bệnh nhân đã bị liệt hoàn toàn, suy hô hấp và rối loạn nhịp tim rất nặng.
Bệnh nhân đã được các y bác sĩ Chợ Rẫy sơ cứu, đặt nội khí quản, sử dụng các loại dịch truyền, thuốc vận mạch và máy tạo nhịp. Các tổn thương cơ do nọc rắn cũng khiến bệnh nhân bị suy thận cấp tiến triển, viêm cơ tim, rối loạn nhịp tim…nên nguy cơ tử vong rất cao.
Sau khi áp dụng các phương tiện kỹ thuật xử lý cấp cứu cho bệnh nhân, các bác sĩ đã kiểm soát được nhịp tim, huyết áp của bệnh nhân. Tuy nhiên, đáng nói là bệnh nhân nhập viện ngay trong thời điểm BV Chợ Rẫy đã hết huyết thanh kháng nọc rắn hổ chúa.
TS.BS Lê Quốc Hùng chia sẻ: “Huyết thanh kháng nọc rắn hổ chúa là loại huyết thanh rất khó sản xuất và hiện tại phải nhập từ các nhà cung cấp ở Thái Lan. Hàng năm, BV Chợ Rẫy đều nhập huyết thanh kháng nọc rắn hổ chúa về để sử dụng và cũng đã nhiều lần chuyển huyết thanh đến các bệnh viện khác khi nhận được yêu cầu hỗ trợ.
Nhưng do diễn biến của dịch Covid-19 từ năm 2020 nên vấn đề nhập huyết thanh kháng nọc rắn hổ chúa về Việt Nam gặp nhiều khó khăn (đơn vị sản xuất huyết thanh hiện tại cũng ngưng sản xuất vì ảnh hưởng của dịch Covid-19). Hiện tại, số lượng huyết thanh kháng nọc rắn hổ chúa để sử dụng tại phía Nam gần như đã cạn kiệt.
Do vậy, trong 24 giờ đầu tiên kể từ khi bệnh nhân Hà Thị T. nhập viện, bệnh nhân chưa thể sử dụng huyết thanh. Tất cả các phương tiện hỗ trợ để điều trị cho bệnh nhân đã được chúng tôi tập trung huy động hết sức nhằm duy trì sự sống cho bệnh nhân”.
Bên cạnh đó, TS.BS Lê Quốc Hùng chia sẻ thêm, dù bệnh nhân được nhập viện vào ngày cuối tuần nhưng Ban lãnh đạo của BV Chợ Rẫy đã nỗ lực tối đa để liên hệ đến rất nhiều bệnh viện khác trong khu vực nhằm tìm huyết thanh và cuối cùng BV Chợ Rẫy đã có được nguồn huyết thanh từ BV Nhi Đồng 1 chuyển sang để sử dụng cho bệnh nhân.
Vì vậy, ngày thứ hai sau khi nhập viện, bệnh nhân đã được sử dụng huyết thanh kháng nọc rắn hổ chúa, giúp thúc đẩy tính hiệu quả của các phương pháp điều trị hỗ trợ.
Đến ngày thứ ba, bệnh nhân đã có thể vận động cơ, tỉnh táo tiếp xúc được. Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn phải thở máy, đặt máy tạo nhịp tim và lọc máu liên tục.
Sang ngày thứ tư, bệnh nhân có những biến chuyển rất tốt và đến ngày thứ năm, 24/3/2021, bệnh nhân đã tự thở, tỉnh táo, tiếp xúc được. Nhờ được can thiệp sớm bằng những biện pháp mới, tình trạng nhiễm trùng ở vị trí rắn cắn của bệnh nhân cũng không lan rộng.
Cử nhân điều dưỡng Bùi Ngọc Tuyền – Điều dưỡng trưởng khoa Bệnh nhiệt đới BV Chợ Rẫy cho biết đội ngũ y bác sĩ trong khoa rất vui mừng vì bệnh nhân đã ổn định trở lại và sẽ sớm được xuất viện.
Điều dưỡng Bùi Ngọc Tuyền chia sẻ thêm: “Những ngày đầu, bệnh nhân ở trong tình trạng nguy kịch, phải nằm phòng hồi sức tích cực và các bác sĩ phải sử dụng nhiều máy móc, trang thiết bị lẫn thuốc men để cứu chữa nên chi phí điều trị cho bệnh nhân khá cao. Tuy nhiên, hiện nay bệnh nhân đã ổn định và ra khỏi phòng hồi sức, chi phí điều trị cho bệnh nhân đã giảm đi rất nhiều”.
“Kể từ năm 2020, BV Chợ Rẫy đã áp dụng các phương pháp điều trị hỗ trợ mới đối với các trường hợp bị rắn hổ mang chúa cắn bằng các phương tiện hỗ trợ nhịp tim từ bên ngoài, lọc máu liên tục để loại trừ độc chất… và đã cứu sống được 3 trường hợp bệnh nhân bị loại rắn này cắn phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch”, TS.BS Lê Quốc Hùng chia sẻ: “Đây cũng là những trường hợp chúng tôi áp dụng các biện pháp điều trị mới, chưa được đưa vào trong các hướng dẫn điều trị của các tổ chức quốc tế.
Cuối năm 2020, BV Chợ Rẫy đã tổng kết những trường hợp này và gửi Tổ chức Y tế Thế giới, cũng như gửi đăng tải trên các tạp chí về điều trị ngộ độc trên thế giới.
Vì thế, việc điều trị thành công cho nữ bệnh nhân bị rắn hổ mang chúa cắn này có thể được xem là một trong những thành công mới của BV Chợ Rẫy trong năm 2021, khi Ban lãnh đạo cùng đội ngũ y bác sĩ đã nỗ lực vượt qua những khó khăn, trở ngại rất lớn do dịch Covid-19 gây ra để cứu chữa cho những ca bệnh nặng”.
Bên cạnh đó, TS.BS Lê Quốc Hùng cũng đưa ra khuyến cáo: “Qua những trường hợp bị rắn cắn được chuyển đến BV Chợ Rẫy, chúng tôi khuyến cáo mọi người không nên tự ý bắt rắn, bởi hầu hết các trường hợp bị rắn cắn đều bị biến chứng nặng nề, nguy cơ tử vong cao”.
