Không cần khám chỉ cần bốc thuốc
Theo thông tin quảng cáo trên một tờ báo, chúng tôi tìm đến cơ sở đông y của “lương y” Trần Gia Đạt ở số nhà 46 ngõ 325 Kim Ngưu, phường Thanh Lương, quận Hai Bà Trưng.
Theo thông tin mà chúng tôi đọc được thì ông lang này chữa được rất nhiều bệnh, đặc biệt là bệnh ung thư. Thậm chí có cả những bệnh nhân ung thư đã bị bệnh viện “trả về” vẫn được ông chữa khỏi và trở nên khỏe mạnh như “chưa có bệnh”.
Chúng tôi rẽ vào con ngõ bên bờ sông Kim Ngưu. Một người đàn ông khoảng 60 tuổi đã nhận ra ngay chúng tôi muốn tìm đến ông lang Đạt nên chặn xe lại hồ hởi giới thiệu mình là “bảo vệ” tại phòng khám của thầy Đạt và hướng dẫn chúng tôi đến phòng khám.
Phòng khám của “thầy” Đạt là một căn nhà được thuê lại, khá sơ sài với vài chục lọ nhựa cũ kỹ dùng để đựng thuốc. Phía nhà trong là hàng loạt bao tải lớn nhỏ đặt trên nền nhà được cho là các bao tải thuốc Nam được chuyển từ miền núi về.
Khi chúng tôi đến “thầy” Đạt mặc chiếc áo may ô như vừa ngủ dậy, đang kê đơn và bốc thuốc cho một người nhà bệnh nhân bị ung thư gan. Trong khi đợi đến lượt được kể bệnh với “thầy” thì một người đàn ông khác yêu cầu chúng tôi trình bày bệnh tật. Chúng tôi nói có người nhà bị ung thư gan bị “bệnh viện trả về” nên muốn đến xin thầy bốc thuốc nhưng không mang theo bệnh án.
Người đàn ông cho biết không cần bệnh án, chỉ hỏi một vài thông tin như: bệnh nhân còn đi lại được không, bụng đã to chưa, đã truyền hóa chất chưa… là có thể bốc thuốc, vì “bệnh như thế là rõ rồi còn gì”.
Chờ mãi, cuối cùng “thầy” Đạt cũng bốc xong thuốc cho khách hàng. Để tỏ ra “quan trọng”, thầy yêu cầu chúng tôi tiếp tục chờ vì “từ sáng tiếp mấy chục bệnh nhân, chưa được nghỉ”.
Sau khi pha trà uống nước xong, thầy gọi chúng tôi lại để trình bày bệnh của người nhà. Chúng tôi hỏi có cần mang bệnh án hoặc đưa bệnh nhân đến không, thầy xua đi: “Bệnh viện bảo ung thư rồi thì cần gì phải đưa đến. Bụng to là nặng rồi. Thôi cứ cắt thuốc về uống là được”.
Chúng tôi hỏi lại xem liệu có trường hợp nào bệnh viện trả về rồi mà vẫn chữa khỏi được không, thầy khẳng định đã từng chữa cho rất nhiều bệnh nhân khỏi. Thấy chúng tôi vẫn phân vân, đắn đo muốn được kiểm chứng, thầy tỏ ra không vừa lòng.
“Chúng mày muốn mắt thấy tai nghe chứ gì, tao cho mấy địa chỉ cho chúng mày đến mà hỏi. Nhưng tao sẽ toàn cho địa chỉ ở tỉnh, cho chúng mày mất công đi thì mới thấm thía được”.
Rồi thầy giở sổ ra đọc cho chúng tôi hàng loạt bệnh nhân mà thầy cho là bị ung thư đã được chữa khỏi: Nghiêm Mạnh T (16 tuổi), bố là công an đã về hưu khi đến đây chỉ còn bộ xương, bụng to như con bò cái, từng đi nước ngoài chữa không khỏi nhưng uống thuốc giờ đã khỏi.
Bệnh nhân Nguyễn Thành T, bị u gan kích thước 19cm, bụng to như con bò đẻ, cứng như đá, uống thuốc đã khỏi 3 năm nay. Bà Đặng Thị L (77 tuổi) được thầy cho là bệnh nhân “nặng nhất Việt Nam”, bị K gan đa ổ với khối u lớn nhất là 14cm. Khi đến yếu, đi lại rệu rạo, bụng to như cái trống, uống thuốc từ tháng 6-2013 đến nay đã hết ung thư…
Kiểm chứng
Chúng tôi tìm đến gia đình bệnh nhân Nghiêm Mạnh T mà theo lời ông lang Đạt giới thiệu thì đây là bệnh nhân xơ gan bụng “to như con bò cái” được chữa khỏi.
Mẹ bệnh nhân này cho biết, anh T thực ra bị xơ gan cổ chướng, chữa chạy nhiều nơi, uống nhiều thuốc tây nên sức khỏe suy kiệt. Khi về uống thuốc của ông lang Đạt thì sức khỏe ổn định trở lại.
Tương tự người được cho là cháu của bệnh nhân Đặng Thị L cũng cho biết bà L đến nay sức khỏe đã ổn định, đi chụp chiếu thì khối u đã nhỏ lại.
Tuy nhiên, qua một diễn đàn mạng, chúng tôi tiếp xúc được với một trường hợp khác đã từng có người nhà theo điều trị “thầy” Đạt.
Chị này cho biết: “Bố tôi bị ung thư dạ dày, khi đến khám thì được ông lang Đạt cho một bao thuốc gồm các loại thuốc xay nhỏ như mùn cưa nói về đun lên rồi vắt nước uống trong vòng 9 tháng. Mỗi tháng uống thuốc như vậy hết 4 triệu, chưa kể thuốc tây y bổ trợ mà thầy kê thêm là 9 triệu/tháng. Bố tôi uống được 7 ngày thì không uống được nữa mà nôn hết ra. Cuối cùng thì bố tôi không qua khỏi”.
Tương tự chị Huyền ở Yên Hòa, Cầu Giấy cũng cho biết: Bố chị bị ung thư phổi đã di căn, khi đến ông lang Đạt bốc thuốc nhưng chỉ uống được 3 thang thì bố chị đã mất.
Qua quan sát, chúng tôi thấy thuốc ông lang Đạt là một hỗn hợp bột xay nhỏ gồm hơn chục loại trộn lẫn vào nhau. Ông cho biết, giá thuốc cho một bệnh nhân 1 tháng hết khoảng 3 - 4 triệu tùy tình trạng bệnh, bệnh nhân nặng đã truyền hóa chất thì giá gấp đôi.
Ngoài kê thuốc nam, ông Đạt còn kê thêm một loại các dung dịch truyền như Abummin, Glucose… với giá tiền khoảng 1 triệu/ngày.
Hàng trăm ông lang chữa ung thư
Có thể nói không ở đâu tìm thầy thuốc chữa ung thư lại… dễ như ở Việt Nam. Theo lời quảng cáo, truyền miệng thì có hàng loạt những ông lang, được đào tạo về đông y có mà không được đào tạo cũng có, thậm chí có những người có các kiểu chữa bệnh kỳ dị như đánh, đấm, uống nước lã… cũng được cho là có thể chữa khỏi ung thư.
Với suy nghĩ có bệnh thì vái tứ phương, chẳng lẽ người nhà có bệnh, biết chỗ chữa mà không chạy chữa thì không đành lòng nên những gia đình có người nhà bị ung thư đã tìm đến các thầy lang.
Nhiều gia đình dù kinh tế kiệt quệ vẫn phải vay mượn để cắt thuốc những mong phép màu sẽ xảy ra. Cũng vì thế mà không ít gia đình đã rơi vào cảnh tiền mất mà bệnh vẫn không chữa khỏi.
Chị H, một người có bố bị ung thư gan kể trong ấm ức: Năm 2010 bố tôi phát hiện bị ung thư gan, sau khi phẫu thuật cắt bỏ gan trái thì gia đình đi cắt thuốc đông y cho ông uống. Đầu tiên chúng tôi tìm đến Viện Y học cổ truyền quân đội lấy thuốc, sau được nhiều người giới thiệu nên đã bỏ bệnh viện, tìm đến ông lang K (Hoàng Mai, Hà Nội).
Ông lang này giới thiệu đã từng chữa thành công nhiều ca ung thư cho các cán bộ cấp cao của Nhà nước và khẳng định rằng uống thuốc của ông sẽ tiêu u.
Sau khi uống thuốc một thời gian thì bố tôi đi ngoài ra nước phân đen, mùi rất khó chịu, hỏi thì ông bảo do u tiêu ở trong đó. Đưa kết quả siêu âm không có tiến triển thì ông nói kết quả này không chuẩn. 3 tháng sau thì bố tôi yếu hẳn và 5 tháng sau thì mất.
Còn anh Trịnh Đình Quân (Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, bố anh bị ung thư phổi đi cắt thuốc của một ông lang nổi tiếng ở Tây Hồ. Uống thuốc được hai tháng thì bố anh khỏe lên, ăn uống được, ít ho hẳn.
Khi đến cắt thêm thuốc, ông lang này dẫn bố anh ra trước mặt những người đang chờ cắt thuốc và nói rằng bố anh nhờ uống thuốc đã gần khỏi hẳn ung thư. Bố anh cũng vui vẻ chia sẻ tình trạng sức khỏe của mình, càng khiến những người có mặt ở đó tràn trề hy vọng. Tuy nhiên, 6 tháng sau thì bố anh cũng đã mất.
Chữa ung thư hay bán thuốc bổ với giá “cắt cổ”
Để tìm hiểu ngọn ngành sự việc, chúng tôi đã tìm đến Hội đông y Thành phố Hà Nội. Thầy thuốc ưu tú, BSCKII Nguyễn Hồng Siêm, Chủ tịch Hội khẳng định, hiện nay có nhiều ông lang tự xưng là gia truyền, học nọ học kia quảng cáo quá khả năng của mình nhưng sự thật đến thời điểm này chưa có một thầy lang cũng như bài thuốc nào có khả năng chữa khỏi ung thư.
“Có những người khẳng định chữa được ung thư, tôi mời vào chữa nhưng cuối cùng cũng không chữa được. Đã từng có thầy thuốc đề xuất lên cơ quan y tế về việc có bài thuốc chữa ung thư, nhưng khi được đề nghị chữa bệnh nhân thực thì cũng không chữa được. Hiện nay những ông lang khẳng định mình chữa được hoặc là bị hoang tưởng về khả năng của mình, hoặc là lừa bịp”.
Giải thích về việc tại sao có một số trường hợp khi điều trị tây y thì sức khỏe suy kiệt nhưng khi chuyển sang uống đông y thì lại khỏe mạnh, sống lâu hơn, bác sĩ Nguyễn Hồng Siêm cho rằng: Trong y văn, đông y cũng có bài thuốc chữa u bướu. Ung thư cũng là loại u bướu nhưng là u ác tính thì chưa có bài thuốc chữa. Nhưng đông y có lợi thế lớn trong việc nâng cao thể trạng người bệnh, hỗ trợ điều trị ung thư.
Thực chất các bài thuốc mà các thầy lang quảng cáo chữa ung thư là các bài thuốc chữa u bướu, kết hợp các thuốc thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu. Thậm chí, một số ông lang còn kê thêm các loại dịch truyền của tây y, đây đều là các loại thuốc bổ và thải độc.
Vì vậy, khi bệnh nhân ung thư phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị, sức khỏe suy kiệt, khi uống các loại thuốc này vào sẽ thấy khỏe ra, kéo dài tuổi thọ nên họ ngộ nhận là đông y có tác dụng chữa khỏi ung thư. “Nếu thực sự có người nào đó chữa được ung thư thì xứng đáng được thế giới trao giải Nobel” - BS Siêm khẳng định.
Cùng quan điểm trên, PGS, BS Bùi Công Toàn, Phó Giám đốc Bệnh viện Ung bướu trung ương (Viện K) cũng cho rằng cho đến thời điểm này, trong những sách vở chính thống cũng khẳng định đông y chưa thể chữa được ung thư mà chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ điều trị thông qua các bài thuốc tăng cường sức khỏe và hạn chế những biến chứng, tác dụng phụ của việc điều trị bằng tây y (phẫu thuật, hóa trị, xạ trị).
“Thông thường khi dùng các phương pháp hóa trị, xạ trị thì các tế bào ung thư đã bị tiêu diệt. Tuy nhiên các phương pháp điều trị này cũng đồng thời làm suy kiệt sức khỏe của người bệnh, bệnh nhân cần một thời gian dài để phục hồi lại.
Trong khi bệnh viện chỉ có điều kiện chữa bệnh chứ chưa có điều kiện phục hồi sức khỏe cho bệnh nhân. Và đương nhiên khi họ uống các loại thuốc bổ, thải độc hay truyền dịch thì sẽ thấy khỏe hơn khiến người bệnh ngộ nhận. Còn nếu một cá nhân nào nói mình hơn hẳn một ngành thì đó là sự ngạo mạn, bịp bợm”.
BS Toàn cũng khẳng định việc hiện nay một số ông lang ngoài việc bốc thuốc đông y còn kê thêm các dịch truyền là vi phạm nghiêm trọng quy định khám chữa bệnh.
“Một người kê đơn những dịch truyền, thuốc bổ phải được đào tạo bài bản về tây y. Hiện nay, tất cả các bác sĩ tây y đều học một bộ môn về đông y, nhưng ra nghề không thể sử dụng cái bằng đó để chữa bệnh đông y được, mà cũng chỉ sử dụng để tham vấn cho bệnh nhân cái gì nên sử dụng, cái gì không nên.
Còn các thầy lang không có bằng bác sĩ mà đi kê các dịch truyền cho bệnh nhân là không đúng, làm liều và có thể gây những hậu quả nghiêm trọng. Hơn nữa các dịch truyền này không được tự ý truyền ở nhà, mà phải truyền tại các bệnh viện, cơ sở y tế thì mới đảm bảo” - BS Toàn khuyến cáo.
BS Nguyễn Hồng Siêm cũng cho biết, để có một bài thuốc chữa u bướu, thải độc, bồi bổ sức khỏe tốt thì bệnh nhân chỉ cần bỏ ra khoảng 50.000 - 80.000 đồng mỗi ngày và có thể dễ dàng mua được ở các phòng khám đông y. Vì vậy các thầy lang bốc thuốc với giá 4-8 triệu đồng/ tháng là quá đắt, thể hiện lòng tham và sự bịp bợm trắng trợn.
Khó quản lý các “ông lang”
Theo tìm hiểu của chúng tôi qua chia sẻ của một thành viên Hội Đông y quận Hai Bà Trưng, việc ông lang Trần Gia Đạt nêu trên quảng cáo rùm beng về khả năng chữa ung thư đã bị nhiều thành viên của Hội phản đối.
Thực tế ông lang này không được đào tạo bài bản về đông y mà chỉ theo học tại một số phòng khám. Ông này cũng chưa được cấp phép hành nghề khám chữa bệnh mà hiện phòng khám của ông đang đứng tên một người khác.
Ông lang Đạt chỉ là một trong số hàng trăm ông lang tự nhận mình có khả năng chữa ung thư. Trong khi đó, việc quản lý các cơ sở khám chữa bệnh đông y đang tồn tại nhiều bất cập. Các ông lang nhiều khi không có bằng cấp, cho rằng mình nhà lương y gia truyền lấy danh nghĩa khám bệnh cứu người.
Trong khi đó Luật Khám chữa bệnh ra đời gần 2 năm nhưng đến thời điểm này vẫn chưa có thông tư hướng dẫn cho các lương y hành nghề. Công tác thanh kiểm tra với các cơ sở đông y thì hầu như không có. Hội đông y thành phố Hà Nội có khoảng 4.000 thành viên nhưng lại không phải cơ quan quản lý về mặt hành chính mà chỉ là một tổ chức nghề nghiệp, có nhiệm vụ tuyên truyền.
Điều đáng ngại nữa là tình trạng quảng cáo quá mức của các thầy lang. BS Nguyễn Hồng Siêm cho rằng: “Việc các ông lang quảng cáo quá khả năng của mình là một điều rất nguy hiểm cho người dân.
Lương y chữa ở mức độ nào thì chỉ nên nói ở mức độ đó thôi chứ ngộ nhận rồi phóng đại lên là hành vi phi đạo đức, không xứng đáng là lương y”.
