Cha mẹ dạy con học
Ở một số gia đình tại Haiti, các bậc phụ huynh không chỉ nỗ lực giảng bài cho chính con cái của mình, mà còn phải nỗ lực lao động để có thể xoa dịu nỗi lo về bạo lực mà họ nhìn thấy hàng ngày trên đường phố.
“Tôi đang bối rối. Tôi thực sự không biết làm thế nào để làm được hết những việc này. Người ta có thể nghĩ rằng, sẽ thật dễ dàng để dạy con bạn học, nhưng bạn sẽ nhanh chóng nhận ra là, con trẻ không hiểu những gì bạn nói. Vì thế, bạn phải dạy một bài học lặp đi lặp lại từ 3 - 4 lần”, một phụ huynh tên Edine Celestin - người đang cầm một cuốn sách trên tay và đọc chăm chú, thú nhận.
Kể từ tháng 9, cô Celestin đã cố gắng bảo đảm cho con gái 5 tuổi của mình được học tập mỗi ngày. Với suy nghĩ này, cô Celestin đã biến phòng khách của gia đình trở thành một lớp học. Tuy nhiên, cô bé Lyne-Renee sớm thể hiện sự buồn bã khi phải học ở nhà, thay vì được đến trường như trước. Thậm chí, Lyne-Renee không được ra khỏi nhà do nguy cơ bạo lực bùng phát bên ngoài.
“Ít nhất là, con bé phải biết đọc và viết dù chỉ một chút để có thể được nhận vào một trường tiểu học vào năm tới. Việc đăng ký sẽ diễn ra vào tháng 1 và tháng 2. Vì thế, chúng tôi có rất nhiều việc phải làm”, người mẹ trẻ bày tỏ lo lắng khi biết rằng, những ngôi trường tốt thường là nơi có sự cạnh tranh cao.
Các trường công lập ở Haiti đang rơi vào tình trạng thiếu kinh phí và giáo viên nghiêm trọng. Bởi lý do này, nhiều trường chỉ có thể chứa được 1/3 người học.
Cuộc khủng hoảng tại quốc gia này bắt đầu từ cuối tháng 8 do tình trạng thiếu nhiên liệu quốc gia. Kể từ đó, các cuộc biểu tình chống lại Tổng thống Jovenel Moise nổ ra liên tiếp.
Các nhóm người biểu tình mang rào chắn đường, còn những lực lượng trang bị vũ khí tự do đi lại trên đường phố. Theo thống kê của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) và Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc (UNESCO), có tới gần 70% các trường học ở Haiti đang đóng cửa.
“Hiệu trưởng trường đã nói với chúng tôi rất nhiều lần là: “Hãy đến vào thứ Hai để làm một số công việc”. Nhưng khi chúng tôi đến, các giáo viên không có ở đó và chỉ có hiệu trưởng cùng với 5 - 6 học sinh”, nam thanh niên Reevens Bosquet chia sẻ. Dù đã 20 tuổi, nhưng Bosquet vẫn hy vọng sẽ hoàn thành được chương trình GD bậc THPT.
Không chỉ riêng Bosquet, rất nhiều trẻ em ở Haiti đến trường muộn so với tuổi và thường xuyên bị gián đoạn việc học, bởi cha mẹ họ không đủ khả năng để trang trải mọi chi phí. Kết quả là, nhiều người học bị tụt lại phía sau.
Bosquet và hai anh em ruột đang phải sống với họ hàng bởi khu phố của họ đầy rẫy bạo lực. Những nam thanh niên này bày tỏ lo ngại rằng, việc quay lại với GD sẽ trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
“Tôi không cảm thấy ổn vì tôi đã tụt lại phía sau. Tôi đang ngày càng nhiều tuổi hơn và ở hoàn cảnh đất nước đang khủng hoảng, việc học đối với tôi trở nên vô cùng phức tạp”, Evensky Bosquet (18 tuổi) - người đã chậm 5 năm so với tiến độ học tập bình thường, chia sẻ.
Với hy vọng sẽ được làm việc trong ngành nhà hàng, anh em nhà Bosquet thường dành thời gian chuẩn bị bữa ăn và thu hoạch trái cây từ sân nhà. Đây cũng là nơi họ chơi bi hay tập thể dục và làm bất cứ điều gì để quên đi “mớ hỗn độn” ở Haiti.
Trường học sẽ sớm mở cửa trở lại?
Những ngày gần đây, cuộc sống tại Haiti được cho là đang dần quay trở lại bình thường. Phát biểu với hãng tin AFP, Bộ trưởng GD Pierre Josue Agenor Cadet cho biết, các nhà lãnh đạo nước này đã đưa ra hai phương án: Một là mở cửa các trường vào ngày 2/12; Hai là vào giữa tháng 1.
Cũng theo kế hoạch này, năm học 2018 - 2019 tại Haiti sẽ được kéo dài đến cuối tháng 7 thay vì kết thúc vào tháng 6 như thường lệ. Trước động thái này từ chính phủ, một phụ huynh tên Samy Janvier chia sẻ, anh cảm thấy vô cùng khó khăn khi phải nói với cô con gái 8 tuổi Samara về việc cô bé có thể gặp lại các bạn cùng lớp. Anh Janvier khẳng định, điều này cũng khó khăn như khi anh phải giải thích về lý do Samara không thể đến trường.
“Chúng tôi rất muốn nói với những đứa trẻ của mình rằng, tất cả là vì một cuộc cách mạng xã hội. Nhưng thực tế, chúng tôi chưa nhìn thấy kết thúc của vấn đề”, anh Janvier nói, trong khi giúp Samara gỡ rối một số khó khăn trong bài tập toán.
Cũng theo vị phụ huynh này, trong khi một số người có thể giảng bài cho con nhỏ, không ít bậc cha mẹ không thể làm vậy vì họ chưa từng được đến trường và không biết đọc, viết. Bên cạnh đó, anh Janvier cũng chia sẻ, anh vô cùng khó khăn khi phải xoa dịu những nỗi sợ hãi của con gái.
“Samara trở nên sợ hãi mỗi khi vợ tôi đi làm. Con bé đã khóc vì lo sợ mẹ sẽ gặp nguy hiểm. Đây thực sự là điều đáng buồn nhất trong tất cả, rằng những đứa trẻ cảm thấy bắt buộc phải nghĩ về những điều như vậy”, anh Janvier nói.
Liên Hợp Quốc cho biết, chỉ trong đầu tháng 11 tại Haiti, ít nhất 42 người đã thiệt mạng và hàng chục người khác bị thương trong các cuộc biểu tình chống chính phủ. Trong bối cảnh căng thẳng ngày càng leo thang, không ít bậc phụ huynh trung lưu và khá giả đã quyết định gửi con cái ra nước ngoài học tập.
“Con gái tôi đã có kỳ nghỉ hè ở Mỹ. Những người bạn của con bé đã quay lại trường từ tháng 8. Con bé biết có những lựa chọn khác, và con bé cũng không hiểu tại sao chúng tôi chưa cân nhắc đến điều đó”, anh Janvier chia sẻ; đồng thời thể hiện sự lạc quan về những gì sẽ đến với người dân Haiti.
