Những năm gần đây, cùng với đẩy mạnh công cuộc xây dựng NTM, đô thị văn minh tại Hà Tĩnh, nhu cầu làm đường giao thông nông thôn, đường nội đồng, cứng hóa các tuyến đường đô thị để phục vụ cho việc đi lại, sản xuất của nhân dân đòi hỏi một nguồn lực khá lớn. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại vật liệu: đất, đá, cát, sỏi làm nền đường đã đẩy giá thành lên cao, là bài toán khó đối với nhiều địa phương.
Trước những khó khăn trên, nhiều địa phương đã vận dụng nguồn tro, xỉ Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 làm nền đường thay thế cho các loại vật liệu thông dụng đã được một số địa phương trong tỉnh thực hiện, đảm bảo chất lượng, giảm giá thành.
Tại thị xã Kỳ Anh, tro xỉ được coi là “cứu cánh” nhằm tận dụng được lợi thế về khoảng cách, tiết kiệm chi phí vận chuyển khi nhà máy nhiệt điện đóng trên địa bàn cấp tro, xỉ miễn phí.
Đây cũng là địa phương đầu tiên trong toàn tỉnh đưa tro xỉ thay thế các vật liệu xây dựng. Sau khi nắm được các quy chuẩn và thông số đảm bảo an toàn về môi trường của tro, xỉ nhà máy nhiệt điện, UBND thị xã Kỳ Anh đã có văn bản đề xuất nhà máy hỗ trợ để địa phương đưa vào sử dụng. Hiện một số phường, xã như: phường Sông Trí, phường Kỳ Trinh, xã Kỳ Hà... đã triển khai làm đường bằng vật liệu trên.
Đến nay, sau nhiều thời gian sử dựng, vật liệu này đã mang lại hiệu quả khả quan tại địa phương.
Tại thành phố Hà Tĩnh những năm qua, nhiều đơn vị đã mạnh dạn đưa tro, xỉ của nhà máy nhiệt điện vào sử dụng. Đặc biệt 2 phường Trần Phú và Thạch Linh đã dùng hàng trăm khối tro xỉ để làm các tuyến đường lâu nay không có kinh phí thi công.
“Ngoài việc tiết kiệm chi phí, thì tro xỉ đảm bảo độ chặt, kết cấu nền đường tương đương với nhiều loại vật liệu khác. Qua nhiều năm sử dụng, các công trình có kết cấu tro xỉ vẫn có chất lượng ổn định”, Ông Trần Xuân Quang - Phó Chủ tịch UBND phường Thạch Linh cho hay.
Bên cạnh các đơn vị hành chính, nhiều doanh nghiệp cũng lựa chọn tro xỉ để thay thế các loại vật liệu nhằm tiết kiệm chi phí. Không chỉ sử dụng làm nền đường, vật liệu tro xỉ, tro bay còn được sử dụng làm chất phụ gia tại nhiều nhà máy gạch không nung trên địa bàn. Theo đó, gần 20% thành phần của sản phẩm gạch không nung của Tại Nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng Trần Châu (Cụm Công nghiệp Bắc Cẩm Xuyên thuộc Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ vận tải Viết Hải) là tro xỉ.
“Vật liệu xây dựng có thành phần tro, xỉ được các chuyên gia Nhật Bản, Cộng hòa Liên bang Đức khuyến khích sử dụng, bởi chúng có độ bền cao, đảm bảo cường độ nén và thân thiện với môi trường.
Quá trình sử dụng thành phần này trong sản xuất vật liệu xây dựng, nhà máy đã tuân thủ đầy đủ quy định của Bộ Xây dựng và Bộ Tài nguyên và Môi trường. Do vậy, doanh nghiệp chúng tôi đã ký hợp đồng tiêu thụ tro, xỉ với Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1”, đại diện Nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng Trần Châu thông tin.
Trong khi đó, năm 2021 quá trình hoạt động của nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 (Công ty Điện lực Dầu khí Hà Tĩnh) phát sinh gần 4,5 triệu tấn tro bay, xỉ đáy, tro xỉ. Lượng tro, xỉ này cũng đã được ngành chức năng chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy làm vật liệu xây dựng, nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng.
Theo đó, các vật liệu tro xỉ, xỉ thép, xỉ đáy lò, tro bay của Nhà máy Nhiệt điện Vũng Áng 1 đã được các cơ quan chức năng phân định đánh giá, chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy thì được phép sử dụng như các loại vật liệu thông thường khác để san lấp mặt bằng làm đường giao thông, sản xuất bê tông, phụ gia xi măng… giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm diện tích đất dùng làm bãi chứa chất thải, góp phần tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên làm vật liệu xây dựng, bảo đảm phát triển bền vững…
Theo ông, Trần Xuân Thạch – Phó trưởng phòng Quản lý nhà, thị trường bất động sản và vật liệu xây dựng, Sở Xây dựng Hà Tĩnh, “Với những lợi ích của sử dụng tro xỉ trong xây dựng, đơn vị chúng tôi đang tiếp tục tăng cường phối hợp tuyên truyền, vận động Nhân dân nắm bắt, hiểu biết về lợi ích của tro, xỉ; khuyến khích người dân, doanh nghiệp đẩy mạnh tiêu thụ tro, xỉ đã được chứng nhận phù hợp tiêu chuẩn làm vật liệu xây dựng, san lấp. Qua đó, góp phần tiết kiệm các khoáng sản, tài nguyên truyền thống và giảm thiểu ô nhiễm môi trường”.
