Di tích được khoanh vùng bảo vệ gồm hai khu vực. Mới đây, khu vực II di tích đột nhiên bị huyện Gia Lâm đề nghị thu hồi vì đó là sân chơi thể thao?!
Tiếp tay cho phá tường, lấn chùa?
Nguồn cơn sự việc bắt đầu từ sai phạm của một số lãnh đạo thôn Vàng, xã Cổ Bi, huyện Gia Lâm, TP Hà Nội cùng một số người dân chặt cây, phá tường, lấn đất chùa Vàng từ ngày 9/12/2020. Họ đã đổ đất, cho xây tường lùi vào phía trong khu vực đất thuộc khu vực II di tích gần 2m, kéo dài hơn 70m. Ngày 15 và 16/1/2021, đại diện lãnh đạo xã Cổ Bi, Phòng VHTT huyện Gia Lâm, cán bộ Quản lý trật tự xây dựng đô thị huyện Gia Lâm, công chức địa chính xã Cổ Bi đã tiến hành lập biên bản về hành vi vi phạm.
Vụ việc kéo dài đã một năm nhưng chính quyền địa phương và công an xã Cổ Bi, Công an huyện Gia Lâm vẫn chưa xem xét xử lý những người vi phạm.
Bỗng nhiên, ngày 25/11/2021, UBND TP Hà Nội (ông Nguyễn Trọng Đông, Phó Chủ tịch ký thay Chủ tịch) ra Quyết định số 4994/QĐ-UBND với nội dung thu hồi Quyết định số 7331/QĐ-UBND ngày 27/12/2019 của UBND TP Hà Nội có nội dung cấp đất cho cơ sở tôn giáo, thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng (QSD) đất chùa Vàng số CU341941 ngày 22/1/2020. Sau khi thu hồi sẽ cắt đi khu vực II di tích và làm lại Giấy chứng nhận QSD đất chùa Vàng.
Quyết định số 4994/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội dựa trên Tờ trình số 8591/ TTr-STNMT-CCQLĐĐ ngày 17/11/2021 của Sở TN&MT Hà Nội. Nội dung trong tờ trình “copy, paste” nội dung của Công văn số 3370/UBND-TN&MT ngày 18/10/2021 của UBND huyện Gia Lâm gửi Sở TN&MT Hà Nội.
Lý do Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm Lê Anh Quân (ông Trương Văn Học, Phó Chủ tịch ký thay) đưa ra để thu hồi Giấy chứng nhận QSD đất chùa Vàng trong Công văn số 3370/UBND-TN&MT là: “Diện tích cấp Giấy chứng nhận cho chùa Vàng bao gồm cả diện tích sân chơi của nhân dân”.
Thế nhưng, ngay chính trong Công văn số 3370/UBND-TN&MT lại thừa nhận: “1.149,9 m2 (thuộc thửa đất 96) có nguồn gốc Chợ Vàng, sau đó chuyển thành sân kho Hợp tác xã và hiện nay vẫn làm sân chơi thể thao, sân phục vụ lễ hội (thi đấu thể thao) thuộc quỹ đất công do UBND xã quản lý, thuộc vành đai II - vành đai xanh của khu di tích đình chùa thôn Vàng”.
Lý giải của văn bản này khiến một người dân thôn Vàng không đồng tình. Bà Vũ Thị Chín, người dân thôn Vàng, nói: “Đã gọi là đất khu vực II, là vành đai xanh của di tích như văn bản của chính huyện Gia Lâm viết trong Văn bản 3370 thì sao huyện lại gọi là sân chơi thể thao, là đất công do xã Cổ Bi quản lý? Thật mâu thuẫn hết mức”.
323 m2 đất bị… “bốc hơi”
Trong Bản đồ khoanh vùng bảo vệ di tích năm 1974 và Biên bản đề nghị xếp hạng di tích ngày 14/10/1994 mà phóng viên thu thập được thể hiện rõ diện tích đất được khoanh vùng của di tích. Tại biên bản đề nghị xếp hạng di tích ghi rõ khu vực I có diện tích 4.752 m2. Khu vực II bao gồm các thửa đất của kho hợp tác xã với diện tích 1.297 m2. Như vậy, tổng cộng của hai khu vực là 6.049 m2.
Năm 2017, UBND huyện Gia Lâm cấp Giấy chứng nhận QSD đất cho đình Vàng với diện tích 2.962,4 m2. Ngày 27/12/2019, TP Hà Nội có Quyết định 7331/QĐ-UBND giao 2.761,3 m2 cho chùa Vàng. Ngày 22/1/2020, Sở TN&MT Hà Nội cấp Giấy chứng nhận QSD đất cho chùa Vàng.
Như thế, tổng diện tích của cả đình và chùa Vàng sau khi được cấp là khoảng 5.724 m2. Theo Công văn số 54/VHTT ngày 12/5/2021 của Phòng VHTT huyện Gia Lâm gửi Phòng TN&MT huyện Gia Lâm thì diện tích sau khi cấp cho đình và chùa có sự chênh lệch (thiếu đi) 323 m2.
Diện tích sau khi cấp Giấy chứng nhận QSD đất cho đình và chùa Vàng đã bị hao hụt đi 323 m2 so với khoanh vùng di tích năm 1994 và theo Quyết định xếp hạng di tích năm 1995 thì lẽ nào UBND huyện Gia Lâm lại cho rằng đất cấp cho chùa Vàng lại “bao gồm cả diện tích sân chơi của nhân dân”.
Trong Bản đồ khoanh vùng bảo vệ di tích năm 1974 và Biên bản đề nghị xếp hạng di tích ngày 14/10/1994, không hề có ghi trên đó là có đất công hay sân chơi thể thao. Vậy từ năm 1995 đến nay, cấp có thẩm quyền nào đã chuyển đổi mục đích sử dụng từ “đất tôn giáo” sang đất sân chơi thể thao?
Ông Hoàng Đạo Cương - Thứ trưởng Bộ VH,TT&DL - nói: “Vụ việc xâm hại di tích chùa Vàng do phía UBND TP Hà Nội và Sở VHTT Hà Nội, Ban Quản lý di tích danh thắng TP Hà Nội phải xử lý theo phân cấp. Còn Bộ VH,TT&DL không đồng ý với việc thu hồi khu vực II của di tích đình chùa Vàng. Đã khoanh vùng bảo vệ như thế nào thì phải tuân thủ bảo vệ đúng như pháp luật quy định”.
Nên chăng, UBND TP Hà Nội xem xét, thu hồi lại Quyết định số 4994/QĐ-UBND ngày 25/11/2021.