Có lần đang dừng đèn đỏ, tôi bắt gặp ông bố chở con đi học cố tình vượt khi đèn đỏ còn những… 5 giây. Lần khác, khi đèn đỏ sắp chuyển xanh, một ông bố chở con đi học về dừng xe bên cạnh có lẽ vì không đủ kiên nhẫn nên bóp còi inh ỏi, khiến những người dừng phía trước tỏ ra khó chịu và cô con gái ngồi sau xe hình như đang cảm thấy xấu hổ.
Chưa kể có những lần, một vài cha mẹ đón con cố tình chen lấn những người đang dừng đèn đỏ để được lên phía trước, vừa gây nguy hiểm cho người khác vừa trông rất phản cảm. Trên đường lên lớp, tôi cứ nghĩ mãi, làm sao những ông bố, bà mẹ này có thể dạy con văn hóa giao thông nói chung và trước đèn đỏ nói riêng khi bản thân mình lại… thiếu văn hóa và sự thiếu văn hóa ấy thể hiện ngay trước mắt con mình.
Vẫn là câu chuyện giao thông, trên đường đến trường mỗi ngày, tôi vẫn hay gặp cảnh một vài vị phụ huynh vừa chở cho đi học vừa… lướt điện thoại. Có người vừa chở con vừa nghe điện thoại cả một quãng đường khá dài, thỉnh thoảng còn bộc lộ cảm xúc trong khi hội thoại với những lời nói lớn tiếng mà dường như quên rằng mình đang chở con sau lưng. Thậm chí, có đôi lần, khi xe lướt ngang qua, tôi để ý thấy có những ông bố, bà mẹ trẻ còn ung dung lướt Facebook, Zalo hay video ngắn mà không quan tâm gì đến đứa con nhỏ ngồi sau mình.
Nhiều khi tôi tự hỏi, một tay lái xe máy một tay sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông là hành vi vi phạm pháp luật và vô cùng nguy hiểm, có khi nào những người bố, người mẹ này nghĩ đến an nguy của con và của chính bản thân mình? Nếu bị cảnh sát giao thông dừng xe vì sử dụng điện thoại trong khi đang điều khiển xe máy thì liệu hình ảnh của cha mẹ trong mắt người con sẽ như thế nào?
Mỗi lúc tan học, tôi lại chứng kiến không ít những câu chuyện dở khóc dở cười của nhiều cha mẹ đến đón con trước cổng trường. Trong khi hầu hết các phụ huynh khác cố gắng giữ lịch sự và không để ảnh hưởng người khác thì vẫn có những ông bố, bà mẹ cố tình chen lấn để giành vị trí thuận lợi hơn.
Cổng trường lúc tan học vốn đã đông đúc, ồn ào vậy nhưng vẫn có những phụ huynh bóp còi rất chói tai. Thỉnh thoảng vẫn có vị đi ô tô cố tình đậu xe sát ngay cánh cổng, gây ách tắc cho không ít phụ huynh và học sinh. Đấy là chưa kể có những phụ huynh đón con mà quên mang nón bảo hiểm, cứ để con đầu trần mà chạy xe bon bon trên phố. Cũng có những phụ huynh chở một lúc hai, thậm chí có khi ba cháu.
Nếu đến trước cổng trường mầm non hay tiểu học, hình ảnh “năm anh em trên một chiếc xe… máy” không phải là hiếm hoi gì. Có thể với nhiều bậc cha mẹ học sinh, đây chỉ là những việc nhỏ nhặt, những “chuyện bình thường ở phố huyện” nhưng rõ ràng chúng không chỉ tiềm ẩn nguy cơ tai nạn mà còn gieo vào đầu con trẻ những hình ảnh rất xấu về văn hóa giao thông của… chính bố mẹ mình.
Giáo dục văn hóa giao thông cho học sinh là điều hết sức quan trọng và cấp thiết, nhất là trong bối cảnh ngày càng có nhiều vụ tai nạn giao thông liên quan đến học sinh như hiện nay. Tuy nhiên, không thể đẩy nhiệm vụ giáo dục này hoàn toàn về phía nhà trường.
Bên cạnh nhà trường, xã hội, các cơ quan chức năng thì gia đình đóng vai trò rất lớn trong việc giáo dục ý thức chấp hành luật giao thông cũng như hình thành văn hóa ứng xử trong khi tham gia giao thông cho học sinh. Có điều, không ít phụ huynh dường như vẫn chưa ý thức hết được vai trò này. Nhiều cha mẹ không chỉ chưa chú trọng đúng mức việc dạy con khi tham gia giao thông mà chính bản thân lại nêu những gương xấu cho con mình.
Trong giáo dục, làm gương là yếu tố cốt lõi, có ý nghĩa quyết định sự thành công hay thất bại. Người lớn không thể rao giảng đạo lý trong khi bản thân có những hành động, lời nói, cách ứng xử đi ngược lại đạo lý được rao ra từ chính miệng mình. Cũng vậy, cha mẹ không thể dạy con những điều tốt đẹp khi tham gia giao thông trong khi bản thân không làm gương cho các con.
Những hình ảnh xấu xí của cha mẹ như vượt đèn đỏ, cố tình chen lấn, bóp còi inh ỏi, không đội nón bảo hiểm, vừa lái xe vừa sử dụng điện thoại… sẽ có tác dụng ngược đối với những lời dạy con về văn hóa giao thông, nhất là những hình ảnh ấy diễn ra trước mắt con khi chúng ta đưa, đón con mình.
Ai cũng muốn con mình bây giờ và sau này luôn lái xe an toàn và là người văn minh khi tham gia giao thông. Muốn vậy, trong khi dạy con, bản thân người làm cha, làm mẹ phải nêu gương trước. Trong những thời điểm tham gia giao thông, có lẽ đưa con đi học và đón con học về là lúc nêu gương tốt nhất cho con trẻ.