Tốn hàng trăm tỷ đồng vì mục đích an sinh
Đại Từ là một trong những huyện, thị được tỉnh Thái Nguyên triển khai 4/8 Dự án TĐC trong toàn tỉnh, bao gồm: Dự án di dân vùng thiên tai có nguy cơ lũ ống, lũ quét tại xã Văn Yên và 3 Khu TĐC vùng bán ngập hồ Núi Cốc thuộc 3 xã Vạn Thọ, Lục Ba, Tân Thái. Tổng mức đầu tư cho 4 dự án này là khoảng 100 tỷ đồng.
Đến nay, hiện trạng các khu TĐC của huyện Đại Từ tồn tại rất nhiều câu hỏi cần giải đáp khiến người dân bức xúc. Nhất là khi tiền ngân sách Nhà nước “rót” về đã được giải ngân gần hết, các hạng mục công trình cũng được các cơ quan, đơn vị báo cáo đã hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng.
Hiện tại, 3/4 Dự án TĐC trên địa bàn huyện Đại Từ đã hoàn thành các hạng mục hạ tầng nhưng đa phần đều vắng bóng người dân đến định cư. Trong số báo 140, 141, 142 ra vào các ngày 12,13,14/6, Báo GD&TĐ đã đăng tải loạt bài viết phản ánh về dấu hiệu lãng phí, thất thoát tại 2 Dự án TĐC Ghềnh Chè thuộc xã Bình Sơn (TP Sông Công) và Dự án TĐC xã Vạn Thọ (huyện Đại Từ) tỉnh Thái Nguyên. Các dự án còn lại của huyện Đại Từ cũng đang có những dấu hiệu thất thoát, lãng phí tiền ngân sách nghiêm trọng, khi mà các hạng mục công trình đã được báo cáo là hoàn thành và đưa vào sử dụng để phục vụ người dân thực chất đang nằm “chết”.
 |
| Ổ khoá hoen rỉ tại cửa của khu công trình nước sạch. Ảnh: TG |
Sở NN&PTNT báo cáo trung thực?
Quá trình tìm hiểu về các Dự án TĐC trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, Báo GD&TĐ tiếp tục phát hiện Dự án TĐC Đồi Tròn xã Lục Ba, huyện Đại Từ là một trong 3 Khu TĐC nằm trong dự án đầu tư tổng thể bố trí ổn định dân cư vùng bán ngập hồ Núi Cốc đã được tỉnh Thái Nguyên phê duyệt dù đã được chủ đầu tư bàn giao nhiều năm nhưng đến nay nhiều hạng mục công trình người dân vẫn chưa một ngày được sử dụng.
Cụ thể, tại báo cáo số 2003/BC-SNN ngày 20/10/2016 của Sở NN&PTNT gửi UBND tỉnh Thái Nguyên, Khu TĐC Đồi Tròn thuộc xã Lục Ba, huyện Đại Từ gồm các hạng mục: Hệ thống cây xanh, sân vận động, san lấp mặt bằng, đường giao thông, hệ thống thoát nước, cấp điện, cấp nước, nhà lớp học mầm non, nhà văn hóa… đã được hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng từ năm 2014.
Trên thực tế, ghi nhận của Báo GD&TĐ tại Khu TĐC Đồi Tròn thì một số hạng mục công trình vẫn đang nằm “chết” chưa được đưa vào sử dụng như báo cáo của Sở NN&PTNT tỉnh Thái Nguyên. Cụ thể, hạng mục hệ thống xử lý nước sạch sinh hoạt dự kiến cung cấp cho hàng trăm hộ dân trong xã Lục Ba đang bị bỏ không chính là một minh chứng rõ nét nhất.
Hiện, những hộ dân trong Khu TĐC Đồi Tròn vẫn phải sử dụng nước giếng khoan để sinh hoạt, trong khi công trình nước sạch xuống cấp từng ngày.
Ngoài ra, trong sân khu nhà đình chợ theo quy hoạch vẫn ngổn ngang gạch cát, toàn khu chỉ trơ trọi một căn nhà lợp mái tôn. Thực tế là vậy, nhưng trong báo cáo gửi UBND tỉnh Thái Nguyên, Sở NN&PTNT tỉnh Thái Nguyên vẫn đưa hạng mục này vào là đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng.
Cũng tại báo cáo số 2003/BC-SNN, Sở NN&PTNT tỉnh Thái Nguyên cho biết: “Dự án Di dân vùng thiên tai có nguy cơ lũ ống, lũ quét xã Văn Yên, huyện Đại Từ đã có 73 hộ dân nhận đất và làm nhà ra Khu TĐC ở”. Tuy nhiên, theo ghi nhận, đến ngày 12/6 chỉ có khoảng 20 căn nhà đã được xây dựng trong Khu TĐC của xã Văn Yên. Còn lại vẫn là những mảnh đất trống. Người dân thuộc diện di dời vẫn sinh sống tại nơi ở cũ.
Trao đổi với Báo GD&TĐ, bà Dương Thị Móng, người dân Khu TĐC Đồi Tròn xã Lục Ba (Đại Từ) chia sẻ: “Nhiều hộ ở đây chỉ xây nhà mà ít ở. Vào dịp lễ, Tết họ mới về, còn lại đóng cửa đi làm ăn xa hoặc lại về nhà cũ cho tiện việc đồng ruộng. Tôi sống một mình ở nơi vắng vẻ này nên cũng buồn”.
Câu hỏi đặt ra, tại sao với mức đầu tư hàng chục tỷ đồng từ tiền ngân sách nhưng các hạng mục này đến nay vẫn không hoạt động phục vụ người dân. Ai sẽ phải chịu trách nhiệm với những công trình “đắp chiếu” như thế này? Các ban, ngành chức năng có nắm bắt được thực trạng tại các Khu TĐC hay không?
Ngày 21/11/2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1776/QĐ-TTg về việc Phê duyệt Chương trình bố trí dân cư các vùng: thiên tai, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, di cư tự do, khu rừng đặc dụng giai đoạn 2013 - 2015 và định hướng đến năm 2020 với mục đích nhân sinh mong muốn người dân sẽ có cuộc sống mới tốt đẹp. Hàng loạt dự án được đưa về các tỉnh trong cả nước. Trong đó, tỉnh Thái Nguyên được đầu tư 15 dự án, trong đó có 8 Dự án TĐC tập trung với tổng kinh phí trên 300 tỷ đồng. Hiện tại, 7 dự án đã hoàn thành các hạng mục hạ tầng nhưng đa phần đều vắng bóng người dân đến định cư... Còn dự án TĐC xã Vạn Thọ, huyện Đại Từ, sau 3 năm bị sạt lở nghiêm trọng (thời điểm sạt lở đã hoàn thiện được 86,8% khối lượng xây lắp các hạng mục) và đã tiêu hết 14 tỷ đồng ngân sách cấp, đến nay, vẫn đang trong trạng thái “chờ khai tử”.
