Các ý kiến có giá trị lớn trong hoàn thiện văn kiện
Hội nghị lấy ý kiến góp ý vào Dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng do Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn và Chủ tịch Hội đồng KH&ĐT, Trường ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn Phùng Hữu Phú, đồng chủ trì. Tham dự có đại diện Hội đồng Lý luận Trung ương, lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, Thành ủy Hà Nội, ĐHQGHN; cùng đông đảo chuyên gia, các nhà khoa học đầu ngành trong nhiều lĩnh vực.
Phát biểu khai mạc, Giám đốc ĐHQGHN Hoàng Minh Sơn, nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt quan trọng của việc góp ý Dự thảo Văn kiện trình Đại hội XIV, coi đây là dịp để đội ngũ trí thức ĐHQGHN tham gia trực tiếp vào quá trình hoạch định tầm nhìn và chiến lược phát triển đất nước trong giai đoạn tới. Trong bối cảnh thế giới biến động sâu sắc, cạnh tranh chiến lược gay gắt và khoa học - công nghệ bùng nổ, việc chuẩn bị Văn kiện đòi hỏi tư duy đổi mới mạnh mẽ, tầm nhìn dài hạn và khả năng dự báo sâu sắc hơn.
Với thế mạnh trong khoa học cơ bản, khoa học xã hội & nhân văn và các lĩnh vực liên ngành, ĐHQGHN có khả năng đóng góp sâu sắc cho việc phát triển lý luận đổi mới, xây dựng hệ giá trị văn hoá, đề xuất mô hình phát triển bền vững và hoàn thiện thể chế. Giám đốc Hoàng Minh Sơn bày tỏ mong muốn các ý kiến tại Hội nghị sẽ tiếp tục thể hiện tinh thần dân chủ, trách nhiệm và khoa học, tập trung vào những nội dung then chốt của Dự thảo Văn kiện, qua đó đóng góp thiết thực vào việc hoàn thiện Văn kiện Đại hội XIV.
PGS.TS Phạm Văn Linh, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương đánh giá cao việc ĐHQGHN tổ chức lấy ý kiến góp ý cho Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV. Ông cho biết quy trình lấy ý kiến lần này được triển khai rộng rãi trên toàn quốc và cả cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, với hàng triệu ý kiến đã được tiếp thu, các ý kiến góp ý quý báu ở mỗi lĩnh vực có giá trị lớn trong hoàn thiện văn kiện.
GS.TSKH Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng KH&ĐT ĐHQGHN đánh giá, Dự thảo Văn kiện được chuẩn bị rất công phu và toàn diện, tiếp tục thể hiện rõ quan điểm “con người là nhân tố quyết định sức mạnh của dân tộc” - quan điểm xuyên suốt mà Tổng Bí thư Tô Lâm nhiều lần nhấn mạnh. Văn hóa phải được nhìn nhận không chỉ như một lĩnh vực, mà là “tài nguyên vô tận và vô địch”, có khả năng chuyển hóa mọi giá trị của con người Việt Nam thành năng lực cạnh tranh quốc gia. Vì vậy, Văn kiện cần làm nổi bật vai trò bao trùm của văn hóa trong mô hình phát triển đất nước.
Nhiều ý kiến tâm huyết
Ở góc nhìn di sản và phát triển bền vững, GS.TS Nguyễn Quang Ngọc, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam khẳng định, di sản chính là yếu tố cốt lõi của văn hóa, nơi kết tinh bản sắc và chiều sâu lịch sử của dân tộc. Ông nhấn mạnh, bảo tồn và phát huy di sản không mâu thuẫn với phát triển kinh tế nếu được thực hiện căn cơ, bài bản và đặt trong chiến lược tổng thể. Ông cho rằng Thủ đô Hà Nội đang có nhiều cơ hội lớn để biến di sản thành động lực phát triển xanh, văn hóa, du lịch mang tầm quốc gia.
GS.TS Nguyễn Tuấn Anh, Tổng biên tập Tạp chí KHXH&NV, Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn, đề nghị tiếp cận lại nhóm vấn đề phát triển xã hội theo hướng chuyển từ “quản lý” sang “quản trị”. Theo ông, quản trị phát triển xã hội là quá trình có sự tham gia của nhiều chủ thể, từ Nhà nước, doanh nghiệp, các tổ chức xã hội đến người dân, giúp tăng tính minh bạch, nâng cao trách nhiệm giải trình và mở rộng không gian tham gia của xã hội. Mô hình này cũng tái định vị vai trò của Nhà nước từ điều hành trực tiếp sang kiến tạo và điều tiết phát triển.
PGS.TS Trần Quốc Bình, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Tự nhiên tập trung vào đột phá đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và vấn đề quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường. Ở lĩnh vực đào tạo, ông đề nghị Văn kiện cần nhấn mạnh hơn tinh thần Nghị quyết 71 về đào tạo tinh hoa, xếp hạng đại học và sự nhạy bén của giáo dục đại học trước bối cảnh mới, đặc biệt là các lĩnh vực chiến lược như khí tượng học hay khoa học lượng tử.
Ở lĩnh vực khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo, GS.TS Chử Đức Trình, Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ nhận định, KH&CN phải trở thành trụ cột mới của mô hình tăng trưởng mới. Tuy nhiên, hiện tại nhiều doanh nghiệp còn gặp nhiều khó khăn trong nghiên cứu và phát triển do vướng mắc về thể chế. Ông đề xuất tạo cơ chế mạnh mẽ để doanh nghiệp trở thành trung tâm của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu ở các công đoạn có giá trị gia tăng cao.
GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội & Nhân văn đặc biệt nhấn mạnh vai trò chủ thể của nhân dân. Theo ông, trong Văn kiện, khái niệm “dân chủ” xuất hiện 30 lần và “đại đoàn kết” xuất hiện 11 lần, cho thấy đây là trụ cột tư tưởng rất quan trọng. Ông cho rằng, để phát huy dân chủ thực chất, cần xây dựng cơ chế phối hợp thuận lợi, tin cậy để nhân dân có thể tham gia vào toàn bộ quá trình “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Dân chủ, theo ông, phải gắn với trách nhiệm và kỷ cương.
Thiếu tướng, PGS.TS Nguyễn Văn Thế, Nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng đánh giá cao nội dung về quốc phòng – an ninh trong Dự thảo Văn kiện, đặc biệt là tinh thần đột phá trong phát triển công nghiệp quốc phòng và công nghiệp an ninh theo hướng tự chủ, tự lực, tự cường. Ông đề nghị bổ sung cụm từ “lấy xây dựng chính trị làm cơ sở” khi đề cập xây dựng Quân đội nhân dân và Công an nhân dân, đồng thời tiếp tục hoàn thiện các kỹ thuật văn bản để phù hợp hơn với yêu cầu thực tiễn.
Các ý kiến tại Hội nghị tập trung góp ý trên nhiều nội dung lớn, toàn diện của Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV, trong đó nổi bật là: định hướng phát triển nhanh và bền vững; đột phá đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao; mô hình tăng trưởng mới dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; phát triển con người và văn hóa Việt Nam; quản lý và sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo vệ môi trường, chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu; củng cố quốc phòng, an ninh; hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng.
