Ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio vào ngày 22 tháng 6 năm 2025 đã lên án gay gắt kế hoạch đóng eo biển Hormuz của Quốc hội Iran, gọi quyết định này là "tự sát về kinh tế" đối với Tehran.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Washington, ông Rubio nhấn mạnh việc chặn eo biển nơi có khoảng 20% lượng dầu của thế giới đi qua, sẽ gây ra hậu quả thảm khốc cho nền kinh tế toàn cầu, bao gồm cả việc giá năng lượng tăng vọt.
Để ứng phó với mối đe dọa này, ông Rubio kêu gọi Trung Quốc, với tư cách là một trong những đối tác thương mại chính của Iran, gây ảnh hưởng đến Tehran và ngăn chặn sự leo thang.
Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ được đưa ra sau khi Quốc hội Iran bỏ phiếu vào hôm 22 tháng 6 để ủng hộ chặn eo biển này nhằm đáp trả các cuộc tấn công của Hoa Kỳ và Israel vào những địa điểm hạt nhân bao gồm Fordow, Natanz và Isfahan.
Oanh tạc cơ tàng hình B-2 của Mỹ đã sử dụng bom chính xác kết hợp tên lửa hành trình phóng từ tàu ngầm đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng và khiến Iran trả đũa vào các mục tiêu trong lãnh thổ Israel.
Theo hãng tin Bloomberg, Tehran coi việc đóng cửa eo biển này là đòn bẩy chiến lược, họ đã triển khai thêm lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) gần các đảo Abu Musa và Greater Tonb.
Ngoại trưởng Mỹ cho biết sự phụ thuộc kinh tế của Iran vào xuất khẩu dầu qua eo biển này khiến động thái trên trở thành bước đi tự sát, đặc biệt khi các lệnh trừng phạt được thắt chặt.
Ông Rubio thúc giục Bắc Kinh sử dụng ảnh hưởng của mình, vì Trung Quốc nhập khẩu phần lớn dầu của Iran, để thuyết phục Tehran từ bỏ kế hoạch của mình.
Theo tờ South China Morning Post, cho đến nay các quan chức Trung Quốc vẫn kiềm chế không đưa ra bình luận chính thức nhưng đã tổ chức một vài cuộc tham vấn kín với quan chức Iran vì sợ làm gián đoạn các thỏa thuận thương mại.
Về phần mình, Iran đã tăng cường những cuộc tập trận gần eo biển, thực hành tấn công tàu lớn bằng xuồng cao tốc và máy bay không người lái, hoạt động này được ghi lại bởi vệ tinh Planet Labs. Tại Saudi Arabia, chính quyền địa phương đã tuyên bố đóng cửa tạm thời cảng dầu Ras Tanura do mối đe dọa leo thang.
Các nhà phân tích cho rằng lời kêu gọi của Ngoại trưởng Rubio tới Trung Quốc phản ánh nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm tìm ra một giải pháp ngoại giao trong khi tránh đối đầu quân sự trực tiếp.
Iran - bất chấp những rủi ro, vẫn tiếp tục củng cố vị thế của mình bằng cách triển khai các hệ thống tên lửa như Khaleej Fars thế hệ mới ở khu vực ven biển để sẵn sàng hành động, theo Jane's Defence Weekly.
