Mong muốn đưa phim Việt vươn tầm thế giới, anh đang tiếp tục khởi động dự án phim lịch sử nhằm lan toả tinh thần và cốt cách Việt Nam. Báo GD&TĐ có cuộc trò chuyện với đạo diễn Lương Đình Dũng về chủ đề này.

Truyền đạt những câu chuyện mang bản sắc văn hóa

- Thời gian gần đây, truyền thông trong nước và quốc tế đặc biệt quan tâm đến các bộ phim do anh sản xuất, anh có thấy áp lực?

- Trong thế giới điện ảnh, khi một bộ phim được chú ý, áp lực tự nhiên sẽ đến. Bất kỳ ai, từ đạo diễn, diễn viên cho đến nhà sản xuất, đều đối mặt với sự kỳ vọng đặt ra từ khán giả và giới phê bình. Tôi cũng nằm trong những cảm giác đó.

Khi “Cha cõng con” và “578: Phát đạn của kẻ điên” được nhiều người biết đến, tôi cảm nhận rất rõ những áp lực. Đôi khi cảm giác như đang đi trên một sợi dây mỏng manh. Mỗi lần cảm thấy mệt mỏi, tôi lại nhớ về lý do ban đầu mình đã chọn. Đó không chỉ là đam mê với điện ảnh, mà còn là mong muốn kể những câu chuyện về con người và giá trị văn hóa - lịch sử Việt Nam.

- Với “Cha cõng con” - phim đoạt hàng loạt giải thưởng lớn, anh có thể chia sẻ “bí kíp” để phim Việt vươn tầm quốc tế?

- Thật ra không có “bí kíp” nào, nhưng tôi nghĩ rằng chìa khóa ở chỗ truyền đạt những câu chuyện mang bản sắc văn hóa. Tôi muốn khán giả quốc tế cảm nhận được trái tim và tâm hồn người Việt qua từng khung hình, có thể đôi lúc dữ dội.

- Phim “578 - Phát đạn của kẻ điên” đại diện Việt Nam tham gia giải Oscar 2023 cũng như tham dự LHP quốc tế Moscow 2023. Khi “đem chuông đi đánh xứ người”, anh thấy có sự khác biệt nào giữa các LHP quốc tế và LHP ở Việt Nam?

- Những LHP quốc tế thường có quy mô lớn và được tổ chức ở những địa điểm nổi tiếng, thu hút được nhiều phim, đa dạng về thể loại, phong cách và văn hóa. Điều này tạo nên sân chơi lớn, nơi mà các nhà làm phim có cơ hội trình diễn tác phẩm trước lượng lớn khán giả quốc tế, cũng như trao đổi kinh nghiệm.

LHP Việt Nam dù có quy mô nhỏ nhưng lại mang bản sắc và cái hồn riêng biệt. Các bộ phim tham gia thường tập trung vào những đề tài, câu chuyện liên quan đến văn hóa, lịch sử và con người Việt Nam. Điều này giúp khán giả trong nước có cơ hội cảm nhận sâu sắc hơn về giá trị truyền thống và hiện đại của dân tộc mình.

Khi thấy phim Việt được trình chiếu ở những LHP quốc tế lớn, tôi cảm thấy tự hào vì chứng tỏ điện ảnh Việt Nam đã có những bước tiến. Ngược lại, khi thấy phim nước ngoài tham gia LHP tại Việt Nam, tôi cảm thấy hân hoan vì đó là dấu hiệu cho thấy Việt Nam đang trở thành điểm đến quan trọng - nơi mà điện ảnh thế giới muốn tìm hiểu và kết nối.

Vào ngày 13/10 tới đây, bộ phim mới nhất của Lương Đình Dũng sẽ chính thức công chiếu tại rạp trên toàn quốc.

Giá trị văn hóa của Việt Nam đang được thế giới quan tâm, đón nhận

- Dưới góc nhìn của một đạo diễn có nhiều cơ hội giao lưu với các nhà làm phim quốc tế, anh thấy điện ảnh Việt Nam đang đứng ở đâu?

- Điện ảnh Việt Nam trong vài thập kỷ qua đã trải qua nhiều biến đổi. Trong những năm gần đây, nhiều bộ phim được quốc tế chú ý và đánh giá cao. Điều này không chỉ chứng tỏ chúng ta có khả năng sản xuất những tác phẩm chất lượng, mà còn cho thấy những câu chuyện, giá trị văn hóa của Việt Nam đang được thế giới quan tâm và đón nhận.

Tuy nhiên, điện ảnh Việt Nam cũng phải đối mặt với nhiều thách thức, cạnh tranh, áp lực về doanh thu và việc cân nhắc giữa giá trị nghệ thuật và giá trị thương mại.

Mỗi lần tham gia LHP quốc tế, tôi thường tự hỏi: “Liệu điện ảnh Việt Nam có thể đứng vững trên bản đồ điện ảnh thế giới không?”. Và rồi tôi nhận ra, thay vì lo lắng về vị trí hiện tại, chúng ta nên tập trung vào việc làm thế nào để tiếp tục phát triển và hoàn thiện.

- Anh đang bắt tay vào làm phim “Anh hùng” - bộ phim lịch sử liên quan đến vụ án Lệ Chi Viên và danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi, anh có nhận thấy đây là đề tài rất khó và rất nhạy cảm?

- Nếu thấy khó mà không làm thì sẽ chẳng làm nên điều gì. Đương nhiên tôi hiểu khi làm phim về lịch sử, về những con người và những quyết định tạo nên nền tảng của một quốc gia, thì không chỉ cần chú ý đến sự chính xác mà còn cần sự nhạy bén trong việc tái hiện tinh thần và bản sắc văn hóa.

Khi quyết định thực hiện “Anh hùng”, tôi biết mình đang đối mặt với trách nhiệm lớn không chỉ với khán giả, mà còn với lịch sử dân tộc. Tôi muốn thông qua bộ phim để khán giả thấy được tâm hồn, niềm tự hào và giá trị của những nhân vật lịch sử Việt Nam.

- Nhiều người lảng tránh làm phim lịch sử, vì đã có nhiều bài học thất bại. Thất bại từ kịch bản cho đến phục trang, anh sẽ làm thế nào để “Anh hùng” không bị lạc khỏi dòng phim lịch sử mà vẫn đáng xem?

- Khi làm phim về lịch sử cổ trang, thách thức lớn nhất là việc tái hiện chân thực và đúng đắn về mặt lịch sử, từ sự kiện, tinh thần, đến bản sắc thời đại. Đối với “Anh hùng”, tôi dành nhiều thời gian cho việc nghiên cứu, đảm bảo hết sức sự chính xác và tìm ra cách kết hợp với yếu tố kịch tính của điện ảnh. Phục trang, bối cảnh và mỗi chi tiết nhỏ trong phim đều được chăm chút kỹ lưỡng, nhằm tái hiện một cách chân thực nhất.

Nhưng để thu hút khán giả, bên cạnh sự chân thực, tôi nghĩ phim cũng cần có sự kịch tính, tình tiết hấp dẫn. Điều này giúp “Anh hùng” không chỉ tái hiện chân thực mà còn mang đến cho khán giả những trải nghiệm điện ảnh khó quên.

- Với dự án phim “Anh hùng” anh làm vì nghệ thuật hay vì doanh thu?

- Với tôi, nghệ thuật và doanh thu không phải là hai thứ đối lập. Tôi muốn “Anh hùng” không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật chất lượng, mà còn là một bộ phim mà khán giả muốn xem và sẵn lòng trả tiền mua vé như mua một món quà của cảm hứng.

- Xin cảm ơn anh về buổi trò chuyện này.

Đạo diễn, nhà sản xuất Lương Đình Dũng.

“Đạo diễn, nhà sản xuất Lương Đình Dũng từng làm cố vấn tại Tallinn Black Nights - một trong 15 LHP quốc tế lớn nhất thế giới, Giám khảo hạng mục phim truyện - LHP quốc gia Việt Nam lần thứ 22, Giám khảo hạng mục phim truyện - LHP quốc tế Pune lần thứ 19 (Ấn Độ)… Đạo diễn Lương Đình Dũng còn được biết đến trong vai trò là nhà văn với các tác phẩm đã xuất bản: “Những cô gái vô chủ” (tiểu thuyết), “Cha cõng con”, “Con hãy đi về phía mặt trời” (tập truyện ngắn), “Trăng của tôi cứ vuông” (tập thơ)”.