Theo PGS.TS. Nguyễn Thanh Hà, Giám đốc Bệnh viện Hữu Nghị, đây là trường hợp hi hữu, lần đầu tiên bệnh viện gặp phải và trên nền bệnh rất phức tạp ở người cao tuổi. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của kíp gây mê hồi sức và phẫu thuật viên, ca mổ đã thành công. Sau mổ, bệnh nhân hoàn toàn tỉnh táo, các chỉ số huyết động bình thường...
Bệnh nhân là cụ Hà Thị Quỳnh, 92 tuổi – dân tộc Tày (Cao Bằng), chuyển cấp cứu tại Bệnh viện Hữu Nghị trong tình trạng đau bụng dữ dội, bí đại tiểu tiện, bụng to cứng. Chẩn đoán ban đầu là bệnh nhân bị tắc ruột trên bệnh cảnh tiền sử đái tháo đường, lao phổi và đã có tai biến mạch máu não... đã được kiểm soát.
Tuy nhiên, sau khi chụp chiếu và làm các xét nghiệm, các bác sĩ đã chẩn đoán bệnh nhân có khối u nang xoắn buồng trứng rất to, buộc phải mổ cấp cứu ngay trong đêm.
Vị trí khối u nang xoắn buồng trứng
PGS.TS. Công Quyết Thắng – Trưởng khoa gây mê hồi sức Bệnh viện Hữu Nghị, Chủ tịch Hội gây mê hồi sức Việt Nam cho biết: Đứng trước một ca bệnh đã cao tuổi trên nền bệnh lý khá phức tạp, khiến chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn. Nếu ở một bệnh nhân trẻ tuổi, thì chỉ định sẽ là gây mê và mổ nội soi. Nhưng đối với bệnh nhân đã lớn tuổi thì không thể dùng biện pháp gây mê được do nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nguy hiểm và khó hồi phục sau mổ.
Do vậy, sau khi hội chẩn, kíp mổ đã lựa chọn cách gây tê tủy sống. Tuy nhiên, việc gây tê cho bệnh nhân cao tuổi cũng là một thách thức bởi bệnh nhân có thể hạ huyết áp rất nhanh. Và đây cũng là ca bệnh lớn tuổi đầu tiên mà kíp mổ thực hiện. Hơn nữa, khe đốt sống hẹp nên việc gây tê không hề đơn giản. Tuy nhiên, với kinh nghiệm nhiều năm trong công tác gây mê hồi sức, các bác sĩ đã quyết định biện pháp giảm liều thuốc gây tê tủy sống và dùng thuốc giảm đau ngoài màng cứng. Biện pháp này vừa giúp kéo dài đủ thời gian cho ca mổ, vừa giúp bệnh nhân giảm đau và giảm nguy cơ tác dụng phụ do thuốc tê (hạ huyết áp nhanh) gây ra cho bệnh nhân.
Chia sẻ về ca bệnh này, TS.BS. Hoàng Việt Dũng - Phó trưởng khoa ngoại Bệnh viện Hữu Nghị, người trực tiếp phẫu thuật cho bệnh nhân Hà Thị Quỳnh, cho biết: Nếu với một bệnh lý như vậy ở bệnh nhân còn trẻ thì có thể thực hiện phẫu thuật nội soi, lấy khối u khá đơn giản. Nhưng với trường hợp bệnh nhân đã hơn 90 tuổi, trên nhiều bệnh kèm theo, đặc biệt bệnh lao phổi cho nên không thể gây mê được khí quản để mổ nội soi mà phải gây tê tủy sống. Tuy nhiên gây tê tủy sống lại có hạn chế là đường mổ không được rộng rãi và bụng vẫn co cứng, không giãn cơ như như gây mê và khối u rất to, việc xử lý khối u và ổ bụng khá phức tạp.
Hình ảnh vòi trứng bị hoại tử
Tuy nhiên, với sự nỗ lực của các bác sĩ, ca mổ đã thành công. Sau một giờ phẫu thuật, bệnh nhân đã được giải phóng khối u nang buồng trứng xoắn, kích thước khoảng 20x25cm cùng toàn bộ buồng trứng, vòi trứng đã hoại tử và chảy máu. Trong khối u nang xoắn này lại có một khối u khác và chèn ép toàn bộ ruột non, đại tràng... Đây chính là nguyên nhân gây nên tượng bí đại tiểu tiện và tắc ruột, đau bụng dữ dội. Bệnh nhân đã đại tiện được ngay sau khi ca mổ kết thúc.
PGS.TS. Nguyễn Thanh Hà nhận định: Đây ca bệnh hi hữu và với sự cố gắng rất lớn của cả kíp gây mê và phẫu thuật viên, đã kịp thời cứu sống bệnh nhân. Nếu không được mổ kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong do sốc, hoại tử, nhiễm độc và vỡ chảy máu vào ổ bụng. Sau mổ, bệnh nhân đã tỉnh táo, cử động, nói chuyện bình thường và các chỉ số huyết động ổn định.
Bệnh nhân sau mổ đã tỉnh táo, nói chuyện được bình thường và các chỉ số huyết động bình thường