Chống nám và lão hóa da
Các nghiên cứu cho thấy, trong thành phần của dầu dừa, có trên 50% axit béo chuỗi trung bình tương đồng với chất nhờn của da. Dầu dừa có tính kháng khuẩn, kháng viêm, giữ ẩm, hỗ trợ tái tạo collagen.
Tuy nhiên, trên thị trường Việt Nam, các sản phẩm chăm sóc cá nhân từ dầu dừa còn chưa đa dạng, khá đơn giản. Hiện cũng rất ít sản phẩm kem dưỡng da nào được sản xuất trực tiếp từ dầu dừa, và chưa có nhiều công bố nghiên cứu trong lĩnh vực này.
TS Phạm Kim Trâm cho biết, nhung hươu là dược liệu quý, do có đặc tính tự tái sinh hoàn chỉnh nhất ở loại động vật hữu nhũ. Khả năng tái sinh của nhung hươu bắt nguồn từ tính vạn năng của tế bào gốc nhung hươu.
Đó là khả năng tự làm mới, chứa nhiều nhân tố làm kích thích tăng sinh nguyên bào sợi và tế bào sừng ở người, tiết ra các chất tương thích để kích hoạt tế bào gốc sẵn có ở da người, làm nhanh lành các vết thương… Mặc dù vậy, những nghiên cứu về các hoạt chất chiết xuất từ nhung hươu cũng còn rất ít ở trong nước.
Nhằm tạo ra một chế phẩm mới trong chăm sóc và bảo vệ da, nhóm tác giả ở Trung tâm Công nghệ sinh học TPHCM đã thực hiện nghiên cứu tạo và đánh giá hiệu quả chống lão hoá da của chế phẩm có nguồn gốc từ tế bào gốc nhung hươu.
Để sản xuất chế phẩm, mẫu nhung hươu được thu nhận từ loài hươu sao Việt Nam do Trường Đại học Nông lâm TPHCM cung cấp. Các mẫu này được thu thập từ hươu đực khoảng 2 tuổi, nhung đã mọc từ 45 – 60 ngày, sau đó dùng để phân lập, nuôi cấy và lấy dịch chiết từ tế bào gốc nhung hươu.
Nhóm sử dụng dầu dừa kết hợp dịch chiết tế bào gốc nhung hươu, cùng chất nhũ hóa, để điều chế serum dưỡng da trong suốt, không tách lớp, biến mùi, vón cục, bắt dính được trên da khi bôi.
Thử nghiệm bôi kem trên chuột bị ảnh hưởng bởi tia UVA (gây nám, lão hóa da) cho kết quả, sau 2 tuần, số nếp nhăn trên da chuột giảm và nông hơn, bề mặt da căng hơn so với tuần đầu bôi sản phẩm.
Nhóm tác giả cũng đã xây dựng được công thức điều chế serum với tỷ lệ thích hợp, ổn định hệ nhũ hóa (gồm hai chất lỏng không hòa tan nhưng trộn lẫn được với nhau), đảm bảo các tiêu chuẩn cơ bản của serum dưỡng da (mịn, không biến màu, tách lớp, vón cục,...), đạt hiệu quả cao nhất trong việc cải thiện tình trạng lão hóa da.
Vi tảo chống lão hóa da
Theo các nhà khoa học Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM, xu hướng sử dụng các chế phẩm dưỡng da từ thiên nhiên ngày càng được người tiêu dùng ưa chuộng do tính an toàn của sản phẩm.
Ngoài dầu dừa và tế bào gốc nhung hươu, nhóm tác giả ở Trung tâm Phát triển KH&CN Trẻ TPHCM chọn vi tảo làm mỹ phẩm chống lão hóa. Theo nhóm nghiên cứu, chất Astaxanthin trong vi tảo Haematococcus pluvialis có khả năng bảo vệ da khỏi tia UV, mở ra hướng mới cho việc sản xuất sản phẩm chống lão hóa da từ vi tảo.
Lão hóa da chịu ảnh hưởng bởi sự kết hợp của các nhân tố nội sinh (di truyền, quá trình trao đổi chất, hocrmone,…) và ngoại sinh (tia UV trong ánh nắng mặt trời, ô nhiễm, hóa chất,…).
Astaxanthin (ASX) là chất chống oxy hóa rất mạnh, có tác dụng bảo vệ sức khỏe làn da, phòng ngừa ung thư da, có khả năng sửa chữa DNA, tăng cường miễn dịch,... Vì vậy, ASX được ứng dụng nhiều trong các ngành như nuôi trồng thủy sản, thực phẩm, mỹ phẩm, dinh dưỡng, dược phẩm,…
ASX có màu đỏ thẫm, được tìm thấy trong một số loài sinh vật biển, đặc biệt ở một số loài tảo, tôm, cá hồi,... Trong đó, tảo diệp lục Haematococcus pluvialis được xem là có khả năng tự tổng hợp và có hàm lượng ASX cao nhất trong tự nhiên.
Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện nay chủ yếu sử dụng vi tảo làm thức ăn dạng thô cho người hoặc động vật; còn hiếm các nghiên cứu về hoạt chất của vi tảo, mặc dù nó có khả năng ứng dụng và giá trị kinh tế cao.
Trong đề tài “Nghiên cứu tạo sản phẩm có tác dụng chống lão hóa da từ hoạt chất astaxanthin được chiết xuất từ vi tảo Haematococcus pluvialis”, nhóm tác giả ở đã tách chiết ASX từ vi tảo Haematococcus pluvialis trong dung môi dầu Sacha inchi, dầu dừa và dầu hạt nho. Sau đó, thử nghiệm đánh giá khả năng chống lão hóa da ở chuột.
Trong 6 tuần, sau khi gây lão hóa da ở chuột bằng tia UV, chuột được bôi dịch chiết ASX từ tảo. Kết quả cho thấy, nhóm được bôi dịch chiết có độ dày của lớp biểu bì mỏng hơn (khoảng 1/2) so với của nhóm đối chứng (không dùng ASX). Điều này chứng tỏ dịch chiết ASX có khả năng bảo vệ da chuột khỏi tia UV và ở nồng độ 2.35 µg/cm² cho kết quả tốt nhất.
Vi tảo và các hợp chất từ vi tảo có giá trị ứng dụng và giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện nay tập trung sử dụng vi tảo làm thức ăn dạng thô cho người hoặc động vật. Ngoài ra, nhu cầu thị trường hiện nay về các sản phẩm chống oxy hóa và phục hồi lão hóa là rất cao.
Vì vậy, kết quả đề tài này cũng góp phần tạo nền tảng nghiên cứu sâu hơn để mở rộng sản xuất, giảm giá thành ứng dụng astaxanthin trong cuộc sống, đồng thời thấy rõ giá trị lâm sàng đối với nhiều loại bệnh khác nhau, không chỉ là lão hóa da.
