Chưa tiếp cận được nhiều nhóm đối tượng dễ bị tổn thương
Thời gian qua, Chính phủ Việt Nam đưa ra nhiều gói hỗ trợ hàng chục nghìn tỷ đồng để trợ giúp người dân, doanh nghiệp trong đợt dịch Covid-19.
Tuy nhiên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định, việc triển khai các gói hỗ trợ còn chậm, chưa đạt hiệu quả, tỷ lệ giải ngân thấp. Thậm chí, chưa tiếp cận được nhiều nhóm đối tượng dễ bị tổn thương. Đặc biệt người lao động trong khu vực phi chính thức, công nhân và các hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ.
Ông Vũ Hồng Thanh cho biết, tính đến ngày 27/5, gói hỗ trợ tiền mặt mới chỉ tương ứng với 36,5%. Đáng lưu ý, gói hỗ trợ người sử dụng lao động vay trả lương cho công nhân, lao động phải ngừng việc với quy mô 16 nghìn tỷ đồng mới giải ngân cho 245 người sử dụng lao động vay. Mục đích để trả lương ngừng việc cho hơn 11 nghìn người lao động. Số tiền giải ngân được tương ứng với 0,26% quy mô gói hỗ trợ.
Gói hỗ trợ thông qua chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất với quy mô khoảng 6.500 tỷ đồng mới chỉ tương ứng với 12,1%.
Về gói hỗ trợ 62 nghìn tỷ, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến đề nghị các bộ, ngành, chính quyền các cấp, cơ quan liên quan cần phải đánh giá, rút kinh nghiệm. Đồng thời, chỉ rõ nguyên nhân, trách nhiệm để triển khai tốt hơn gói hỗ trợ nhằm giúp đỡ doanh nghiệp và người dân một cách thực chất hơn.
Nói về các gói an sinh xã hội, Bộ trưởng LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung cho biết, thời gian qua, các chính sách xã hội, an sinh xã hội được triển khai đồng bộ và hiệu quả. Đời sống nhân dân được bảo đảm.
Tuy nhiên, trong những tháng đầu năm 2021 và đợt dịch bệnh Covid-19 bùng phát lần thứ 4 diễn biến phức tạp. Số ca nhiễm tăng mạnh tạo áp lực lớn đến phát triển kinh tế và đời sống xã hội.
Bộ trưởng nêu rõ, tỷ lệ thất nghiệp 2,52%, khu vực dịch vụ ảnh hưởng nặng nề, một số ngành đã suy giảm từ năm 2020 đến nay tiếp tục suy giảm sâu hơn. Khu vực lữ hành giảm sâu 54,8%. Doanh nghiệp dịch vụ lưu trú giảm tiếp 2,7%. Khu vực vận tải giảm 0,7%.
Đặc biệt, dịch bệnh đã tấn công vào “thành trì” rất quan trọng của nước ta là khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp sử dụng số lượng lớn lao động. Đây là những nơi có nhiều đóng góp cho kinh tế, thu ngân sách như TPHCM, Bình Dương, Đồng Nai, Long An, Hải Phòng, Bắc Giang, Hà Nội…
Một số khu công nghiệp, doanh nghiệp đã tạm thời phải dừng hoạt động như Bắc Giang phải đóng cửa 4 khu công nghiệp.
Tại TPHCM, Hà Nội, Đà Nẵng, Vĩnh Phúc và nhiều địa phương đã phải phong tỏa, giãn cách toàn bộ hoặc từng khu vực. Nhiều nơi phải đóng cửa ở hầu hết các dịch vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh, làm ảnh hưởng lớn đến đời sống, việc làm của hàng chục triệu lao động.
Hi sinh một phần tăng trưởng kinh tế vì sức khỏe nhân dân
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung nêu rõ, thực hiện mục tiêu kép với mục tiêu hàng đầu là chăm lo, bảo vệ sức khỏe và tính mạng của người dân. Đồng thời, duy trì ổn định các hoạt động sản xuất, kinh doanh, không để đứt chuỗi cung ứng sản xuất kinh, doanh và lao động.
“Nhà nước và các cơ sở công nghiệp đã và đang chấp nhận hy sinh một phần tăng trưởng kinh tế để đảm bảo an toàn sức khỏe, tính mạng của người dân. Các doanh nghiệp, khu công nghiệp, chế xuất và người lao động đã và đang vượt qua nhiều khó khăn, chấp nhận 3 tại chỗ, sản xuất tại chỗ, ăn ở tại chỗ, cách ly tại chỗ... để bảo đảm sản xuất, kinh doanh cũng như sức khỏe và an toàn tính mạng” – Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH nêu rõ.
Riêng Nghị quyết 42 triển khai gói 62 nghìn tỷ năm 2020 là gói hỗ trợ được thực hiện trong thời điểm chưa có tiền lệ, triển khai trong thời gian gấp. Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, tuy chưa được như mong muốn nhưng qua ngân sách Nhà nước và các chính sách đã hỗ trợ xấp xỉ 39 nghìn tỷ cho 14,4 triệu người thụ hưởng. Trong đó riêng về ngân sách, tiền mặt hỗ trợ trực tiếp là 13 nghìn tỷ.
Trong đợt dịch lần thứ tư, Nghị quyết 68 và Quyết định 23 của Chính phủ đã được ban hành kịp thời về một số chính sách hỗ trợ người lao động, người sử dụng lao động.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, qua triển khai đến nay, việc ban hành 12 chính sách trong Nghị quyết 68 và Quyết định 23 là kịp thời, đúng và trúng đối tượng.
“Nhìn chung thông thoáng về hồ sơ, thủ tục, rút ngắn về thời gian. Giảm 2/3 thủ tục và rút ngắn 2/3 thời gian so với Nghị quyết 42 ở gói 62 nghìn tỷ trước đó. Thậm chí, có những chính sách không cần yêu cầu người lao động, người sử dụng lao động cung cấp hồ sơ bởi đã cập nhật trên cơ sở dữ liệu” – Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.
Báo cáo một số kết quả sau 15 ngày triển khai gói chính sách mới, Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH nêu rõ: 63/63 địa phương đã ban hành kế hoạch, chủ trương và đang triển khai nghị quyết, nhiều địa phương đạt kết quả cao.
Nhóm chính sách hỗ trợ từ Quỹ Bảo hiểm tai nạn lao động, bảo hiểm bệnh nghề nghiệp đã hoàn thành rà soát, hỗ trợ cho 375 nghìn đơn vị sử dụng lao động. Với kinh phí là 4.300 tỷ đồng, hỗ trợ cho 11 triệu người lao động được thụ hưởng. Chính sách thứ nhất đã hoàn thành.
Hỗ trợ kịp thời tiền ăn cho tất cả những người điều trị F0 và cách ly F1. Hơn 52 nghìn người lao động bị tạm hoãn hợp đồng lao động, nghỉ không hưởng lương tại gần 6 nghìn doanh nghiệp đã được hưởng chính sách. Cùng với đó, hơn 5 nghìn hộ sản xuất kinh doanh được nhận tiền hỗ trợ.
Ngân hàng Nhà nước đã triển khai tái cấp vốn. Qua 1 tuần triển khai, đã có 62 người sử dụng lao động đăng ký và giải ngân 50,4 tỷ đồng, hỗ trợ trong hơn 13 nghìn lao động, gấp 10 lần gói 62.000 tỷ.
Chính sách hỗ trợ người lao động không có giao kết hợp đồng lao động (gọi chung là lao động tự do) là đối tượng bị ảnh hưởng sớm nhất, sâu nhất nhưng cũng khó triển khai nhất. Đến nay, chính sách này được triển khai nhanh, có hiệu quả, nhất là các địa phương phải giãn cách xã hội.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, các chính sách ban hành thời gian qua, nhất là gói Nghị quyết 68 và Quyết định 23 đang được triển khai đúng hướng, thiết thực, đúng đối tượng. Đối tượng thụ hưởng đang dễ dàng tiếp cận chính sách hơn.
