Ông Trần Thanh Tài - Trưởng Phòng Giáo dục Tiểu học, Sở GD&ĐT TP Cần Thơ: Nhắc nhở nhà trường qua giao ban:
Hiện nay có rất nhiều NXB và nhiều tác giả, nhiều đơn vị cũng có thể viết sách, làm sách. Đặc biệt các loại sách tham khảo là một trong những món hàng có thể bán chạy, lời nhiều và không ít người chạy theo lợi nhuận, đôi khi bỏ quên chất lượng. Thực tế có nhiều loại sách tham khảo nội dung cứ "na ná" nhau. Chỉ cần đem kiến thức đó "xào nấu" lại thì cho ra "món mới". Người mua không biết tưởng là "món mới" ngon hơn nên bỏ tiền ra mua… Nếu duy trì cách làm như vậy thì thị trường sách rất phức tạp và khó quản lý.
Ông Trần Thanh Tài |
Tại TP Cần Thơ, thời gian qua có nhiều người đến các trường học để chào hàng các loại sách tham khảo, sách bổ trợ kiến thức… Trước tình hình này, chúng tôi yêu cầu các trường học không mua các loại sách trôi nổi trên thị trường và sử dụng các loại sách trong danh mục theo quy định.
Gần đây, qua các cuộc giao ban trường học trên địa bàn, chúng tôi đặc biệt quan tâm đến vấn đề sách và sách tham khảo trong nhà trường. Trong khi thị trường có rất nhiều loại sách tham khảo, đặc biệt khi phụ huynh mua sách hoặc giáo viên chủ nhiệm gợi ý mua sách bên ngoài thì không nên sử dụng. Chỉ sử dụng các loại sách trong danh mục sách trong nhà trường, đặc biệt là các loại sách của NXB Giáo dục Việt Nam vì thực tế danh mục sách của NXB Giáo dục Việt Nam đủ để thầy trò dạy, học cũng như bổ trợ kiến thức.
Hiện nay có nhiều loại sách tham khảo, mỗi môn có hàng chục loại sách như: Học tốt môn Toán, Học tốt Tiếng Việt… đối với học sinh tiểu học thì giáo viên sử dụng loại sách nào thì học sinh sử dụng loại sách đó, các em học theo sự hướng dẫn của giáo viên. Nên giáo viên phải đóng vai trò hướng dẫn cho phụ huynh, học sinh những loại sách nào cần thiếu, của NXB có uy tín, nguồn gốc chính thống… Đối với phụ huynh muốn mua sách cho con em, chúng tôi có lời khuyên nên sử dụng những loại sách được nhà trường hướng dẫn, khuyên dùng, không nên mua các loại sách trôi nổi bên ngoài.
Trước thị trường sách đa dạng hiện nay, đặc biệt là các loại sách tham khảo thì NXB khi cho phép in sách phải hết sức thận trọng, kiểm tra chặt chẽ về nội dung, hình thức. Nội dung nào phù hợp với chương trình, mang tính chất tham khảo thì cho phép, và chỉ cho phép phạm vi giới hạn.
Bà Trần Hồng Nga - PGĐ Công ty Cổ phần sách - Thiết bị trường học TP Cần Thơ: Gắn trách nhiệm của NXB:
Thị trường hiện nay các loại sách tham khảo, sách ăn theo sách giáo khoa cũng có rất nhiều loại. Tuy nhiên sách từ NXB nào, dù lớn hay nhỏ cũng phải gắn với trách nhiệm của NXB và những người làm sách. Các loại sách tham khảo, sách ăn theo sách giáo khoa… khi làm sách bên cạnh lợi nhuận cũng cần phải có trách nhiệm chứ không phải muốn làm gì thì làm. Thực tế có một số loại sách hiện nay có quá nhiều người làm nên trùng lắp. Ví dụ như sách tham khảo họ khai thác nhiều khía cạnh trong chương trình học của học sinh để có nhiều quyển sách khác nhau... Sắp tới sách giáo khoa có xu hướng xóa bỏ độc quyền, tức là có nhiều bộ sách giáo khoa, từ đó có nhiều bộ sách tham khảo, xu hướng phát triển đa dạng các loại sách cũng là chuyện bình thường nhưng cần phải có phương án quản lý, kiểm duyệt và thẩm định một cách rốt ráo, kịp thời nhất.
Chúng tôi có lời khuyên cho học sinh và phụ huynh, khi chọn lựa sách nên theo nhu cầu, cần nội dung nào sẽ tìm sách loại đó. Kế tiếp chọn sách của các NXB có có uy tín, có chất lượng trên thị trường, không mua sách không rõ nguồn gốc, xuất xứ… Hiện nay NXB Giáo dục Việt Nam có nhiều loại sách tham khảo, nội dung phong phú, đa dạng, giá cả rẻ hơn hẳn các loại sách tham khảo khác ngoài thị trường. Bên cạnh đó phụ huynh và học sinh khi mua sách cần lựa sách có chất lượng về hình thức và nội dung. Cần phải đọc sơ lược qua nội dung và hình ảnh trong sách xem có phù hợp với lứa tuổi và kiến thức của con em. Hiện nay một số phụ huynh phản ánh có nhiều loại truyện tranh cho lứa tuổi học sinh mà nội dung, câu chữ không phù hợp, đôi khi không lành mạnh… Vì vậy cần xem sở thích của con em, tùy theo lứa tuổi để lựa sách chính thống, phù hợp…
Phụ huynh Trần Văn Toàn - xã Phú Quới, Long Hồ, Vĩnh Long: Người làm sách, cần có cái tâm
Phụ huynh Trần Văn Toàn |
Khi bước vào nhà sách chọn mua sách tham khảo cho con thì tôi rất bối rối, không biết chọn loại sách nào. Thông thường mỗi môn có đến hàng chục đầu sách, của nhiều nhà xuất bản khác nhau. Trước đây khi mua sách tôi chỉ theo sự lựa chọn của con, khi thấy bạn bè trong lớp sử dụng loại sách nào thì con về xin cha mẹ mua loại sách đó. Còn sách của NXB nào, bản quyền, nguồn gốc ra sao cũng chưa được quan tâm. Nhiều phụ huynh cũng như học sinh chủ yếu thấy sách nào đẹp, nhiều màu sắc, sách mới ra thì bỏ tiền mua.
Phụ huynh ít có thời gian nên chưa quan tâm đến nội dung những loại sách mà con em chọn đọc. Việc kiểm duyệt, thẩm định và đảm bảo về nội dung, hình thức cũng như kiến thức quan trọng nhất là ở NXB. Nếu nhà làm sách có cái tâm, có những loại sách tốt thì phụ huynh rất mừng và yên tâm. Sách là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày, đặc biệt là trong giới học sinh, sinh viên. Sách như người thầy, người bạn của các em, nếu kiến thức trong sách không phù hợp, bị sai lệch sẽ ảnh hưởng rất lớn không chỉ trước mắt mà còn lâu dài. Rất mong những NXB, những người làm sách làm hết mình với cái tâm của nghề để có những quyển sách hay, bổ ích…
Quốc Ngữ (thực hiện)