Ung thư tuyến tụy là những tổn thương ác tính xuất phát từ bất kỳ thành phần nào của mô tụy. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư tụy chỉ đứng thứ 14 về tỷ lệ mắc, nhưng lại đứng hàng thứ 7 về tỷ lệ tử vong do ung thư.
Điều này cho thấy tiên lượng của ung thư tụy rất xấu. Tỷ lệ sống trung bình sau 5 năm của ung thư tụy chỉ khoảng 9,3%. Nguyên nhân chủ yếu khiến ung thư tụy có tiên lượng xấu so với ung thư tiêu hóa khác là bởi tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn lại dễ nhầm với bệnh khác. Do đó, người bệnh thường được chẩn ở giai đoạn muộn.
Bác sĩ Lê Công Định, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội cho biết, tại Mỹ, chỉ 10% bệnh nhân ung thư tụy được chẩn đoán ở giai đoạn sớm. Trong khi đó, 53% bệnh nhân được chẩn đoán ở giai đoạn IV khi đã có di căn xa.
Hiện nay, nguyên nhân cụ thể của ung thư tụy vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên, rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố nguy cơ có liên quan mật thiết tới cơ chế bệnh sinh của ung thư tụy.
Trong đó, yếu tố di truyền chiếm khoảng 10 - 15% ca bệnh ung thư tụy. Ngoài ra, một số bệnh lý mãn tính ở tụy làm tăng nguy cơ bị ung thư tụy. Đơn cử, rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra bệnh đái tháo đường và ung thư tụy có quan hệ mật thiết với nhau.
Theo đó, đái tháo đường vừa là yếu tố nguy cơ, vừa là hậu quả của ung thư tụy, viêm tụy mạn và bệnh xơ nang tụy cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới ung thư tụy.
Bên cạnh đó, các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư tụy đã được xác định là hút thuốc lá, béo phì và nghiện rượu. Triệu chứng của ung thư tụy giai đoạn sớm thường nghèo nàn. Khi bệnh lan tràn, triệu chứng lâm sàng khá đa dạng, thay đổi tùy theo vị trí khối u và mức độ lan rộng của nó.
“Một trong những dấu hiệu thường gặp nhất của ung thư tụy là đau bụng. Đau bụng thường bắt đầu xuất hiện trước khi phát hiện bệnh khoảng 1 - 2 tháng và tăng dần theo tiến triển của bệnh, nhưng ban đầu thường chỉ đau thoáng qua vùng thượng vị nên dễ nhầm với viêm dạ dày”, chuyên gia cho biết.