Ý nghĩa của lễ cúng giao thừa là để tiễn các Ngài cai quản năm cũ về Thiên triều và đón các Vị Tân niên hành khiển xuống thay thế, cai quản một năm mới.
Trong năm Tân Sửu thì việc cai quản thuộc về các Ngài: Triệu Vương Hành Khiển, Tam thập lục thương hành binh chi thần, Khúc tào phán quan.
Vào lúc giao thừa, là lúc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới. Ngài cựu niên hành khiển sẽ bàn giao cho Tân niên hành khiển, theo tục lệ các gia đình sẽ làm lễ Trừ tịch, tiễn ngài Cựu niên hành khiển và nghênh đón ngài Tân niên Hành Khiển, tống tiễn tất cả những điều xấu xa của năm cũ, để đón những điều tốt đẹp mới mẻ của năm mới.
Lúc giao thừa, lập bài vị viết thần hiệu của hai vị Cựu niên hành khiển (năm cũ) và Tân niên hành khiển (năm mới). Chủ nhà sửa mình, thay áo, bày hương án ngoài trời để cúng Trừ tịch tống tiễn năm cũ đi, đón năm mới đến, tống tiễn những rủi ro của năm cũ mà đón may mắn cát lợi của tân niên.
Chuyên gia phong thủy Nguyễn Trọng Tuệ - Chủ tịch CLB Phong thủy Thăng Long có những lưu ý và hướng dẫn cách thực hiện nghi lễ cúng giao thừa đúng phong tục:
Bài vị
Việc không thể thiếu là chuẩn bị Bài vị của các Vị Cựu niên và Tân niên hành khiển trong lễ trừ tịch.
Mâm cỗ cúng
Mâm cỗ cúng cần chuẩn bị đầy đủ như sau: Mâm ngũ quả, Hương, Hoa, Đèn (hoặc nến), Trầu cau, Muối gạo, Trà rượu, Quần áo mũ nón thần linh, Gà trống luộc, Xôi, Bánh chưng.
Phương vị đặt lễ
Lựa chọn phương Tài thần hoặc Hỷ thần, ngày mùng 1 tết thì: Tài thần và Hỷ thần đều ở phương Tây nam.
Bài khấn Giao thừa (tham khảo):
“Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
- Đức Đương Lai hạ sinh Di Lặc Tôn Phật.
- Hoàng Thiên Hậu Thổ Chư Vị Tôn Thần.
- Ngài Cựu niên Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan
- Ngài Tân niên Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan
- Ngài bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương
- Ngài bản cảnh xứ Thần Linh Thổ Địa. Ngài định phúc Táo Quân
- Các ngài địa chúa long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Nay là giờ phút giao thừ năm Canh Tý sang năm Tân Sửu
Chúng con là:…………………………………………………………………..
Ngụ tại:…………………………………………………………………………….
Phút thiêng liêng Giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, Tam Dương khai thái, vạn tượng canh tân. Nay Ngài Thái tuế chí đức Tôn Thần trên vâng mệnh Thượng Đế giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về để triều khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay thế, thể đức hiếu sinh ban tài tiếp lọc. Nhân buổi tân xuân, chúng con thành tâm sửa biện hương hoa vật phẩm nghi lễ cúng trần, dâng lên trước Án. Cúng dâng Phật Thánh, dâng hiến Tôn thần, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
- Ngài Cựu niên Chu Vương Hành Khiển, Thiên Ôn hành binh chi thần, Lý Tào phán quan
- Ngài Tân niên Triệu Vương Hành Khiển, Tam Thập lục thương hành binh chi thần, Khúc Tào phán quan
- Ngài bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương
- Ngài bản cảnh xứ Thần Linh Thổ Địa. Ngài định phúc Táo Quân
- Các ngài địa chúa long mạch Tôn Thần và tất cả các Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin Giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho chúng con: Minh niên khang thái, trú dạ cát tường. Độ cho chúng con mọi duyên thuận lợi, công việc hanh thông, nhân khang vật thịnh, người người được chữ bình an, tháng ngày được hưởng phần lợi lộc. Âm phù - Dương trợ, sở nguyện như ý, sở cầu lòng tâm. Bốn mùa không hạn ách nào xâm phạm, tám tiết có điềm lành tiếp ứng.
Giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám".
(Thông tin chỉ mang tính tham khảo, chiêm nghiệm).