Thạc sĩ Vũ Long, Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Đa dạng sinh học và Loài nguy cấp (CBES) mới đây xác nhận con cá lạ nặng 150 kg mà ngư dân Bến Tre đã đánh bắt được trên sông Cổ Chiên (Bến Tre) chính là cá nược Minh Hải.
Cá lạ ngư dân bắt được trên sông Cổ Chiên. Ảnh: Zing.vn.
Báo Thanh niên dẫn lời Thạc sĩ Vũ Long cho biết, cá nược tìm thấy ở Cổ Chiên là cá cái, đã già, răng đã rụng hết.
Cá nược (Orcaella brevirostris) là một loài động vật có vú thuộc họ Cá heo biển Delphinidae, sống ven bờ biển và cửa sông trong khu vực Đông Nam Á, được tìm thấy trên sông Irrawaddy tại Myanmar, sông Mahakam ở Indonesia, và sông Mekong tại Campuchia cũng như Việt Nam.
Một số tài liệu gọi theo tên dịch từ tiếng Anh là cá heo Irrawaddy. Tuy nhiên loài này có mặt ở Việt Nam và được định danh là cá nược hoặc cá nược Minh Hải. Hiện loài cá heo này đang ở mức đe dọa bị tuyệt chủng.
Thạc sĩ Vũ Long trực tiếp có mặt tại nhà ngư dân, khẳng định thông tin tìm thấy cá nược Minh Hải trên sông Cổ Chiên.
Ông Long cho biết thêm: "Trong vòng 30 năm trở lại đây, giới chuyên môn trước đó không còn ghi nhận được trường hợp phát hiện cá nược ở Việt Nam. Tôi đánh giá việc tìm thấy cá nược ở sông Cổ Chiên là thông tin rất quan trọng, chấn động, cần có một đợt nghiên cứu, khảo sát sâu rộng. Loài này tưởng đã tuyệt chủng ở Việt Nam".
Do đó, thông tin xác thực loài cá nược thực sự là tin sốc đối với giới khoa học. Mới đây, Campuchia công bố tài liệu cho thấy loài này đang phục hồi rất tốt về số lượng. Tuy nhiên, ở Việt Nam chưa ghi nhận cá thể nào.
Thạc sĩ Vũ Long khẳng định thông tin này đang rất được các nhà khoa học theo dõi về cá heo Việt Nam quan tâm. Ông Long tin rằng sẽ phải có cuộc điều tra, đánh giá về khả năng sinh sống của loài cá này ở khu vực sông Cổ Chiên.
Dẫu vậy, Thạc sĩ Long cũng lo lắng rằng, việc nghiên cứu khoa học đối với cá nược này đang gặp trở ngại.
"Chúng tôi không thể bỏ tiền ra để mua cá nược được, dù là để phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học. Hành vi đó bị cấm, bị xử lý hình sự. Chúng tôi cũng lo là bản thân ngư dân cũng chưa ý thức được điều này. Để hỗ trợ cho ngư dân, chúng tôi chỉ có thể bù một chút gọi là tiền xăng dầu, ngư cụ mà thôi"- ông Long cho biết.
Con cá này hiện đã chết và được ướp đá trước cửa nhà gia đình ngư dân Phan Văn Thái (trú xã Phú Phụng, H.Chợ Lách, Bến Tre).
Trả lời tờ Zing.vn, ông Thái cho biết, khoảng 2h sáng 15/5, nghe có tiếng động mạnh bên dưới lưới, ông và vợ dậy kiểm tra thì phát hiện cá lạ và rất to đang vùng vẫy trong lưới. Ông Thái cùng vợ cột lưới lại và kéo trên sông để đưa về bờ gần nhà.
Con cá đang được ngư dân ướp nước đá. Ảnh: Zing.vn.
Dù đã có lời đề nghị về việc đưa cá nược mang đi nghiên cứu phục vụ mục đích khoa học song ngư dân Thái vẫn khẳng định sẽ bán cá nược.
“Giờ ai muốn mang cá đi cũng được nhưng phải đưa tôi 40 triệu đồng. Số tiền này là tiền xăng dầu, nhân công" - ông Thái cho biết, từ vị trí bắt và đưa cá về đến nhà phải chạy ghe hàng chục km và nhờ nhiều người hỗ trợ mới đưa được lên bờ.
Ngày 16/5, ông Nguyễn Văn Giang, Chủ tịch UBND xã Phú Phụng (huyện Chợ Lách, Bến Tre) cho biết, nhóm chuyên gia đã trao đổi với gia đình, bày tỏ nguyện vọng nhận con cá để nghiên cứu và hỗ trợ lại 5 triệu đồng.
Tuy nhiên, gia đình ông Thái không đồng ý, tiếp tục giữ lại con cá.
Hiện, chính quyền địa phương đang phối hợp với ngành chức năng vận động gia đình giao nộp con cá này.
Theo Chủ tịch UBND xã Phú Phụng, việc xử lý con cá thế nào sẽ tham khảo thêm ý kiến của các cơ quan chức năng hoặc tiến hành chôn cất.
