Chiều 29/8, Bộ Y tế cho biết lợi dụng tâm lý người dân về việc tìm kiếm các sản phẩm có tác dụng phòng, chống Covid-19, thời gian qua một số cá nhân sử dụng mạng xã hội và các phương tiện thông tin đại chúng đăng tải, chia sẻ những thông tin không chính xác, không có căn cứ khoa học, chưa được kiểm chứng về tác dụng hỗ trợ, điều trị Covid-19 của dược liệu địa long.
Bộ Y tế khẳng định, đến nay, Bộ Y tế chưa cấp phép lưu hành cho bất kỳ sản phẩm có thành phần Địa long nào có tác dụng hỗ trợ, điều trị Covid-19, cũng chưa nhận được bất kỳ báo cáo khoa học nào chứng minh hiệu quả hỗ trợ điều trị Covid-19 của Địa long.
Theo Dược điển Việt Nam V thì dược liệu Địa long (tên khác: Giun đất) là toàn thân đã phơi hay sấy khô của con Giun [Pheretima aspergillum (E. Perrier), Pheretima vulgaris.Chen., Pheretima gitillelmi (Michaelsen), hay Pheretima pectinifera họ Cự dẫn (Megascolecidae). Loại đầu tiên là Quảng địa long, 3 loại còn lại là Hồ địa long.
Theo Chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam – Thầy thuốc nhân dân, PGS.TS. Đậu Xuân Cảnh, Địa long là giun đất, trong nông nghiệp là một sản phẩm được chế biến làm thức ăn cho chăn nuôi. Trong Đông y, giun đất được chế biến làm thuốc được gọi với tên là Địa long.
Tác dụng chính của Địa long là phòng chống co giật, hạ sốt, điều trị khó thở trong các trường hợp hen phế quản, trị co giật trong bệnh động kinh, giúp huyết lưu thông tốt hơn, giảm đau nhức…
Hiện nay các thầy thuốc Đông y sử dụng Địa long trong điều trị, nhưng không dùng đơn thuần một vị thuốc Địa long mà tùy theo thể bệnh, tùy từng trường hợp bệnh cụ thể, giai đoạn bệnh mà kết hợp vị thuốc Địa long với các vị thuốc khác để điều trị.
Về tác dụng của Địa long đối với Covid-19, hiện nay chưa có bất kỳ một nghiên cứu hay bằng chứng khoa học nào chứng minh tác dụng của địa long trong điều trị Covid-19.
Thực tế lâm sàng điều trị, các thầy thuốc Đông y thường hay dùng Địa long điều trị khó thở trong hen suyễn. Địa long có trong thành phần bài thuốc điều trị hen. Ngoài Địa long, còn dùng thêm các vị thuốc khác như cam thảo, cát cánh, trần bì, bán hạ… để điều trị hen.
Về bản chất, Địa long có tác dụng đối với cơ trơn phế quản, làm giảm co thắt cơ trơn phế quản. Trong khi bệnh lý Covid-19, bệnh nhân bị viêm phổi, các phế nang cùng tiểu phế quản bị viêm, gây đông đặc phổi, làm phổi mất chức năng, dẫn đến khó thở và giảm bão hòa oxy máu chứ không phải chỉ là bệnh lý co thắt phế quản như trong hen suyễn.
Do vậy bản chất hai bệnh hoàn toàn khác nhau. Vì vậy không nên tùy tiện sử dụng, mà cần có những nghiên cứu và đánh giá bài bản về tác dụng của địa long đối với bệnh Covid-19.
Để đảm bảo an toàn, hiệu quả người dân không tự ý mua, sử dụng dược liệu, các sản phẩm từ dược liệu theo lời quảng cáo trên mạng xã hội khi thông tin chưa được kiểm chứng và chưa được cấp phép của cơ quan có thẩm quyền, để tránh tiền mất tật mang.
Người dân cần tuyệt đối tuân thủ các biện pháp phòng chống dịch bệnh và các hướng dẫn của Bộ Y tế như: Thực hiện nghiêm 5K, tiêm chủng vắc-xin, ở những nơi dịch bệnh cần phải giãn cách xã hội người dân cần tuân thủ tốt.
Đặc biệt cần chú trọng các biện pháp vệ sinh ăn uống, sinh hoạt, học tập, nghỉ ngơi, rèn luyện nâng cao sức khỏe.
Bộ Y tế đã có hướng dẫn các đơn vị, cơ sở y tế về việc tăng cường phòng, chống viêm đường hô hấp cấp SARS-CoV-2 bằng thuốc và các phương pháp Y học cổ truyền, do đó, người dân có thể đến các cơ sở y tế có thầy thuốc Y học cổ truyền để được hướng dẫn và hỗ trợ.
