Bảng giá đất mới chưa phải nguyên nhân chính khiến giá nhà đất tại các địa phương tăng, nhưng tác động là không tránh khỏi, theo Bộ Xây dựng.
Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) thông tin, giá bất động sản năm ngoái và 2 tháng đầu năm nay vẫn tăng. Trong đó, có những khu vực, dự án giá cao hơn 10% so với đầu năm 2020.
Nhiều ý kiến cho rằng hiện tượng này là do các địa phương ban hành bảng giá đất mới tăng hơn so với trước, gây khó khăn cho doanh nghiệp, người dân. Bảng giá đất mới được các địa phương điều chỉnh hiện có mức tăng bình quân 15-20% so với giai đoạn 5 năm trước.
Thị trường bất động sản Hà Nội. Ảnh: Giang Huy.
Theo Bộ Xây dựng, chi phí về đất là một trong những chi phí đầu vào quan trọng, ảnh hưởng đến giá thành đầu ra của dự án. Tuy nhiên, cơ cấu, tỷ trọng chi phí về đất trong giá thành bất động sản rất khác nhau đối với mỗi dự án.
Bình quân, tại các khu vực đô thị, tiền sử dụng đất chiếm khoảng trên dưới 10% giá thành căn hộ nhà chung cư; trên dưới 20-30% giá thành nhà liền kề thấp tầng; trên dưới 50% giá thành biệt thự. Ở các khu vực ngoại thành, nông thôn với giá đất rất rẻ thì tỷ lệ này thấp hơn; ở các khu vực trung tâm đô thị với giá đất rất cao thì tiền sử dụng đất lại là chi phí chủ yếu trong giá thành.
Do vậy, trong trường hợp chi phí về đất của một dự án được căn cứ trực tiếp từ giá đất trong bảng giá đất, mức tăng 15-20% nêu trên cũng chỉ khiến giá nhà ở tăng thêm 1,5-5%.
Tuy nhiên, đối với các dự án thực hiện thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng, chi phí về đất của dự án chịu tác động bởi giá đất của thị trường. Lúc đó, việc điều chỉnh bảng giá đất của địa phương chỉ có tác động gián tiếp.
Mặt khác, cơ quan này cho biết, việc áp dụng khung giá đất, bảng giá đất mới tại các địa phương chưa lâu, sớm nhất là đầu năm ngoái, còn các dự án được chào bán trong 2020 chủ yếu được áp dụng theo khung giá cũ. Vì vậy, việc các địa phương ban hành bảng giá đất mới tăng hơn so với trước đây chưa phải là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng tăng giá nhà ở, đất ở của các dự án tại các địa phương trong năm 2020 và thời gian qua, theo Bộ Xây dựng.
Bộ này cũng chỉ ra một số nguyên nhân khác khiến giá đất tăng như lệch pha cung cầu, dịch chuyển dòng vốn trong dịch bệnh, chiêu trò "thổi giá" của giới đầu cơ để lừa đảo, trục lợi hay giá cả nguyên vật liệu, chi phí đầu vào dự án tăng...
Tuy nhiên, cơ quan này cho rằng, việc tăng giá đất vẫn có phần tác động làm tăng giá bất động sản trong thời gian tới đặc biệt là giá nhà đất của người dân tại các khu vực hiện hữu.
Để quản lý, ổn định thị trường bất động sản trong năm 2021 và giai đoạn tới, Bộ Xây dựng cho biết, đầu tiên cần kiểm soát dịch bệnh, phục hồi nền kinh tế. Đồng thời, Bộ sẽ triển khai các cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn trong đầu tư, kinh doanh bất động sản.
Bên cạnh đó, Bộ sẽ đẩy mạnh các dự án nhà ở xã hội, nhà giá rẻ. Hiện cơ quan này đang nghiên cứu cơ chế, chính sách nhằm giảm thiểu sự mất cân đối trong thị trường nhà đất, tăng nguồn cung và đáp ứng cụ thể nhu cầu xã hội. Dự kiến trong năm nay, Bộ Xây dựng sẽ trình lên nhiều cơ chế về thị trường bất động sản như Luật nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản, giải pháp khuyến khích nhà ở thương mại giá thấp...
