Đơn vị đấu giá không niêm yết thông báo, chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trong việc thực hiện hợp đồng đấu giá, nhận thức chưa đúng về tài sản đấu giá. Bán đấu giá tài sản không được chuyển nhượng...
Không nộp đủ tiền đúng hạn vẫn mua trúng đấu giá
Theo đó, Chánh Thanh tra Bộ Tư pháp Nguyễn Hồng Diện vừa ký ban hành Kết luận thanh tra số 07/KL-TTR (KLTT) liên quan đến việc chấp hành các quy định pháp luật đối với Công ty Cổ phần Dịch vụ Đấu giá Nam Sài Gòn (Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn) và Văn Phòng Công chứng Mỹ Phước (VPCC Mỹ Phước) tại dự án khu dân cư Mỹ Phước 4 và dự án khu dân cư Cầu Đò của tỉnh Bình Dương.
Cụ thể Kết luận thanh tra (KLTT) cho rằng, diện tích quyền sử dụng đất giữa chứng thư thẩm định giá và kết quả bán đấu giá không thống nhất. Theo chứng thư thẩm định của Công ty Cổ phần Thẩm định giá và Tư vấn quốc tế thì tổng diện tích quyền sử dụng đất thuộc dự án khu dân cư Mỹ Phước 4 là 358.740m2. Tuy nhiên, diện tích quyền sử dụng đất theo hợp đồng đấu giá chỉ có 355.918m2. Chênh lệch diện tích là 2.821m2. Sau này, Công ty Nam Sài Gòn và Agribank Chợ Lớn không thực hiện điều chỉnh lại hợp đồng dịch vụ đấu giá.
“Diện tích trên là do VPCC Mỹ Phước và ngân hàng yêu cầu ghi đúng với diện tích trong các hợp đồng thế chấp và 51 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, hồ sơ đấu giá không có tài liệu nào chứng minh, giải thích cho sự chênh lệch diện tích làm căn cứ xác định giá khởi điểm với kết quả bán đấu giá thực tế được ghi nhận tại biên bản đấu giá” – KLTT nêu.
Ngoài ra, KLTT cũng chỉ ra rằng, hết hạn khách hàng đăng ký đấu giá chưa nộp đủ số tiền đặt trước là chưa đúng với quy định. Công ty Nam Sài Gòn có giải trình là ngân hàng đã đồng ý, yêu cầu công ty đấu giá cho Công ty Thuận Lợi, đơn vị mua trúng đấu giá, chậm nộp tiền đặt trước nhưng lại không có tài liệu, văn bản nào chứng minh cho việc đồng ý của ngân hàng.
Cụ thể, đối với khu đất tại dự án khu dân cư Cầu Đò và Khu A – dự án Mỹ Phước 4, theo biên bản làm việc giữa các bên thì ngày 30/6/2016, người mua trúng đấu giá phải thanh toán đủ tiền mua tài sản, tuy nhiên đến ngày 21/11/2016, người mua trúng đấu giá mới nộp đủ tiền...
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Tư Pháp kiến nghị Ngân hàng Agribank kiểm tra và có hình thức xử lý phù hợp (nếu có vi phạm) về việc ông Nguyễn Việt Hưng vừa là Trưởng phòng pháp chế, Phó Trưởng phòng nhân sự tại Agribank Chợ Lớn, vừa là cổ đông sáng lập tại Công ty Nam Sài Gòn với tỷ lệ cổ phần 76%.
Liên quan đến việc công chứng các hợp đồng mua bán tài sản của VPCC Mỹ Phước, KLTT cho rằng quá trình thực hiện công chứng, đơn vị này còn có nhiều thiếu sót, vi phạm trong việc đấu giá tài sản, công chứng hợp đồng mua bán tài sản. Việc Công ty Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất Nhà nước giao đất không thu tiền là trái với quy định, nhưng công chứng viên không phát hiện ra mà vẫn tiến hành công chứng. Công chứng viên đã thiếu trách nhiệm trong việc kiểm tra dự thảo hợp đồng, vi phạm Khoản 6 Điều 40 Luật Công chứng năm 2015.
Đất không được phép chuyển nhượng… cũng bán
Chiếm cả đất của phường
UBND TX. Bến Cát (Bình Dương) vừa có báo cáo gửi UBND tỉnh Bình Dương liên quan đến Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thuận Lợi (Công ty Thuận Lợi) ngang nhiên chiếm hơn 7.500m2 đất công (có dấu hiệu lừa đảo khách hàng) tại phường Mỹ Phước mà báo chí đã phản ánh trước đó.
Phần diện tích đất công ích rộng hơn 7.000m2 thuộc thửa đất số 1441, tờ bản đồ số 59 tại phường Mỹ Phước được Sở TN&MT tỉnh Bình Dương cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CQ1054 cho UBND phường Mỹ Phước quản lý. Điều đáng nói, mặc dù không phải đất của mình nhưng Công ty Thuận Lợi vẫn tự ý san lấp nền, xây dựng cơ sở hạ tầng như chốn không người nhưng lãnh đạo TX. Bến Cát không hề hay biết.
UBND TX. Bến Cát kiến nghị tỉnh Bình Dương buộc Công ty Thuận Lợi nộp lại số tiền thu lợi bất chính có được (chiếm đất công phân lô bán nền cho khách hàng) với số tiền hơn 6 tỷ đồng. Buộc Công ty Thuận Lợi tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng chiếm dụng hơn 7.500m2 của UBND phường Mỹ Phước, buộc khôi phục lại toàn bộ tình trạng khu đất trước khi vi phạm. UBND TX. Bến Cát phạt hành chính 8 triệu đồng vì hành vi tự chuyển nhượng đất khi chưa đủ điều kiện theo Luật Đất đai 2013 và 110 triệu đồng vì hành vi tổ chức thi công xây dựng lấn chiếm diện tích đất đang được quản lý sử dụng của Nhà nước.
Theo KLTT, Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn và VPCC Mỹ Phước còn bán đấu giá luôn cả đất không được phép chuyển nhượng theo Luật Đất đai năm 2013. Cụ thể, điểm a, Khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai 2013 quy định các trường hợp không đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất bao gồm “giao đất không thu tiền sử dụng đất…”.
Khoản 2 Điều 173 Luật Đất đai 2013 cũng quy định “Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất; không được bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất”.
Thế nhưng, Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá luôn 179.872,6m2 đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất tại khu dân cư Mỹ Phước 4 và 178.359,5m2 đất Nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất tại khu dân cư Cầu Đò.
Thậm chí, việc bán đấu giá này VPCC Mỹ Phước vẫn tiến hành công chứng Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 16/2014/HĐMBTSBĐG giữa Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn và Công ty Thuận Lợi. Thanh tra Bộ Tư Pháp khẳng định việc làm này đã vi phạm Khoản 6 Điều 40 Luật Công chứng năm 2015.
KLTT xác định, Agribank Chợ Lớn chưa xác định đúng về tài sản đấu giá khi ký hợp đồng dịch vụ đấu giá với Công ty Nam Sài Gòn cũng như bảo đảm các cơ sở pháp lý vững chắc trong quá trình xử lý tài sản thế chấp để thu hồi nợ đối với các quyền sử dụng đất mà Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất.
Agribank Chợ Lớn chưa quyết liệt trong việc đôn đốc Công ty Nam Sài Gòn yêu cầu người mua trúng đấu giá thực hiện thanh toán tiền mua trúng đấu giá theo quy định của hợp đồng mua bán tài sản và thỏa thuận các bên. Cơ quan Thanh tra cũng xác định, chi phí đấu giá không thống nhất, có dấu hiệu nâng khống chi phí.
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Tư Pháp kiến nghị Ngân hàng Agribank kiểm tra và có hình thức xử lý phù hợp (nếu có vi phạm) về việc ông Nguyễn Việt Hưng vừa là Trưởng phòng pháp chế, Phó Trưởng phòng nhân sự tại Agribank Chợ Lớn, vừa là cổ đông sáng lập tại Công ty Nam Sài Gòn với tỷ lệ cổ phần 76%.
Kết luận cũng kiến nghị Công ty Nam Sài Gòn tổ chức rút kinh nghiệm đối với những thiếu sót mà KLTT đã nêu trong việc tổ chức bán đấu giá. Báo cáo kết quả thực hiện về Thanh tra Bộ Tư pháp trước ngày 8/5/2020.