Điều này bắt đầu từ bước đơn giản nhất là lựa chọn thức ăn lành mạnh giàu chất dinh dưỡng cho trẻ hoặc các chế phẩm chứa sắt bổ sung.
TS Nguyễn Thị Thoa, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, việc chăm sóc trẻ thiếu máu cần bắt đầu sớm ngay từ giai đoạn bào thai, trẻ sơ sinh bú mẹ. Theo đó, cần tăng cường thức ăn có sắt trong bữa ăn dặm và tránh dùng sữa bò trước 1 tuổi.
Gan động vật
Gan của các loài động vật như gà, lợn, bò đều chứa hàm lượng sắt cao nên đặc biệt phù hợp với trẻ bị thiếu máu thiếu sắt. Trong 100g gan lợn cung cấp 12 mg sắt, 100g gan gà cung cấp 10 mg sắt và 100g gan bò cung cấp 6,5 mg sắt.
Tuy nhiên, mẹ cần lưu ý khi chế biến cho bé các món ăn từ gan động vật. Khi nấu cần rửa thật sạch, bóp sạch máu đọng để loại bỏ các chất độc có thể tồn tại trong gan, cần được nấu chín hẳn rồi mới cho bé ăn.
Thịt đỏ
Các loại thịt đỏ như thịt bò, heo, cừu… là nguồn thực phẩm bổ sung chất sắt vô cùng phong phú, giúp cải thiện huyết sắc tố cho cơ thể. Trong đó, thịt bò nạc chính là nguồn chất sắt dồi dào và phổ biến nhất. Trong 100g thịt bò nạc có thể cung cấp 3,1 mg sắt, tương đương 21% lượng sắt cần thiết trong ngày. Ngoài ra, thịt bò chứa sắt heme, đây là loại sắt được cơ thể dễ dàng hấp thụ. Tuy nhiên, mẹ không nên cho bé ăn quá nhiều thịt đỏ vì chúng có hàm lượng cholesterol cao, dễ gây ra các bệnh béo phì, tim mạch…
Hải sản
Hải sản được xếp vào danh sách các loại thực phẩm bổ sung sắt cho trẻ. Chúng có tác dụng hỗ trợ điều trị thiếu máu hiệu quả. Điển hình, 100g cua đồng có tới 4,7 mg sắt; 100g cua biển có tới 3,8 mg sắt; 100g tôm khô có tới 4,6 mg sắt… Cha mẹ nên cho bé ăn các loại hải sản để bổ sung dinh dưỡng và tăng cường lượng máu cho cơ thể.
Ngoài ra, các loại hải sản còn chứa nhiều vitamin B12, có chức năng tăng cường hoạt động của các tế bào hồng cầu trong máu. Thiếu hụt vitamin B12 có thể gây ra tình trạng thiếu máu khá nghiêm trọng. Cần lưu ý khi cho trẻ ăn hải sản vì đây là loại thực phẩm dễ gây dị ứng và có hàm lượng kim loại nặng khá cao.
Thịt gà
Thịt gà là thịt trắng, tuy không chứa nhiều chất sắt như các loại thịt đỏ nhưng đây vẫn là loại thực phẩm cực kỳ giàu dinh dưỡng để bổ sung sắt cho bé. Ức gà là bộ phận chứa nhiều chất sắt nhất so với các thành phần khác của thịt gà. Khoảng 100g ức gà cung cấp 0,7 mg sắt. Các bộ phận như tủy, xương và gan gà cũng giúp tăng cường hemoglobin cho cơ thể.
 |
Những loại thực phẩm ngăn ngừa thiếu máu. |
Rau xanh
Rau xanh luôn là lựa chọn lý tưởng để bổ sung các chất dinh dưỡng cho trẻ. Rau bina, cải xoăn, súp lơ xanh… là những loại rau chứa nhiều sắt nhất. Không những thế, chúng còn chứa nhiều vitamin giúp tăng cường sức khỏe cho bé. Việc ăn rau xanh thường xuyên không những giúp bổ sung chất sắt, mà còn có thể giúp bé phòng ngừa được các bệnh về tim mạch, béo phì…
Trái cây
Dưa hấu, nho, dâu tây, đu đủ, chuối, chà là, mận… có thể được kể đến là những loại trái cây giúp hỗ trợ bổ sung sắt cho trẻ. Trong đó, dưa hấu là loại quả thơm ngon, dễ ăn, giúp bổ sung các dưỡng chất cần thiết tốt cho sức khỏe. Ngoài khả năng bổ sung sắt cho bé, dưa hấu còn giúp lợi tiểu, chữa trị bệnh viêm thận và bệnh huyết áp cao.
Dâu tây và quả mâm xôi là hai loại trái cây có hàm lượng sắt cao, đủ để cung cấp lượng máu còn thiếu trong cơ thể bé. Hơn nữa, dâu tây và mâm xôi còn giàu chất chống oxy hóa, có vai trò củng cố hệ miễn dịch cho cơ thể. Cha mẹ cũng cần chú ý bổ sung cho trẻ những loại quả chứa nhiều vitamin C như cam, quýt, ổi, kiwi… Vitamin C có khả năng tăng cường sự hấp thụ chất sắt của cơ thể.
Các loại đậu, hạt
Thay đổi chế độ ăn uống là cần thiết không chỉ để ngăn ngừa thiếu sắt, mà còn là nguyên tắc cơ bản chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng. Trẻ sơ sinh từ 6 tháng tuổi trở lên cần được bổ sung lượng sắt phù hợp từ thức ăn dặm. Trong một số trường hợp, trẻ đã đủ các chất dinh dưỡng thì không nên tự ý bổ sung sắt cho bé. Điều này sẽ dẫn tới tình trạng bị dư sắt và không thể tải sắt ra bên ngoài.
Hạt và đậu có công dụng tuyệt vời trong việc bổ sung máu cho cơ thể do có chứa hàm lượng chất sắt dồi dào. Các loại thực phẩm này có rất nhiều cách để chế biến, bạn có thể lựa chọn các loại hạt khô cho bé ăn vặt.
Điển hình, đậu xanh và đậu nành đã được chứng minh là các thực phẩm bổ máu tuyệt vời để tăng mức độ huyết sắc tố cùng với folate và vitamin C. Cứ 100g đậu nành hoặc đậu xanh có 15,7 mg sắt. Một số loại hạt có chứa sắt như: Hạt bí ngô, hạt điều, hạt thông, hạt hướng dương, hạnh nhân…
Ngũ cốc nguyên cám
Ngũ cốc nguyên cám là lựa chọn lành mạnh cho người thiếu sắt. Những loại ngũ cốc nguyên hạt này nên được thêm vào chế độ ăn hàng tuần của bạn để tăng mức độ huyết sắc tố vì chúng có hàm lượng sắt cao. Mỗi 100g lúa mạch, diêm mạch hoặc bột yến mạch có 2,5 mg sắt.
Trứng
Trứng được xem là một loại thực phẩm siêu dinh dưỡng vì chúng có chứa tất cả các dưỡng chất mà cơ thể cần như sắt, protein, canxi, phốt pho, vitamin và khoáng chất. Mỗi 100g lòng đỏ trứng có chứa 2,7 mg sắt nên loại thực phẩm này có thể giúp hạn chế nguy cơ thiếu máu ở trẻ, giúp bổ sung sắt, tăng cường lượng máu đi nuôi cơ thể. Đa số các bé đều thích ăn trứng nên mẹ có thể dễ dàng đưa loại thực phẩm này vào thực đơn của bé. Tuy nhiên, không nên cho bé ăn quá 4 quả/tuần.
Chocolate đen
Ngoài hương vị thơm ngon, ít đường, chất béo… thì chocolate đen còn giúp bé tăng lượng sắt trong cơ thể. Cứ 100gr chocolate chứa 17 mg sắt, nhiều hơn 83% lượng sắt cần bổ sung cho cơ thể mỗi ngày. Ngoài ra, chocolate còn là một loại thực phẩm giúp hồi phục máu nhanh vì nó chứa chất xơ, sắt, kali, kẽm và selen, magie… mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe.
