TAND Cấp cao đánh giá thẳng thắn
Trong số báo 254 ra ngày 23/10/2019, Báo GD&TĐ có đăng tải bài viết: Vụ án “đại gia thủy sản” Ngô Chí Dũng ở Bạc Liêu: Bài 1: Vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.
Trong bài viết này,Báo GD&TĐ đã đề cập đến nhiều nội dung chưa được làm rõ, có dấu hiệu oan sai. Bởi, việc Công ty CP Thủy sản Minh Hiếu Bạc Liêu (Cty Minh Hiếu) ký hợp đồng tín dụng với Ngân hàng TMCP Đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Bạc Liêu (ngân hàng BIDV Bạc Liêu) là quan hệ dân sự. Khi 2 bên có những khúc mắc trong việc giải quyết việc thanh toán hợp đồng tín dụng đã ký và đưa nhau ra tòa thì sẽ trở thành vụ án dân sự.
Điều đáng nói, là khi ra tòa, 2 bên đã đạt được thỏa thuận việc trả nợ và tài sản thế chấp của bên vay vẫn lớn hơn số tiền vay thì các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bạc Liêu lại cho rằng Cty Minh Hiếu có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tiền của ngân hàng BIDV Bạc Liêu nên đã khởi tố vụ án, bắt tạm giam lãnh đạo của Cty Minh Hiếu.
Sau đó, TAND tỉnh Bạc Liêu đã đưa vụ án ra xét xử và tuyên phạt đối với lãnh đạo Cty Minh Hiếu về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, TAND Cấp cao tại TP.HCM sau đó đã tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm của TAND tỉnh Bạc Liêu.
Liên quan đến vụ án này, trao đổi với Báo GD&TĐ, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng – Phó Trưởng Ban Dân nguyện của Quốc hội, cho biết: Ông đã nhận được đơn kêu cứu của bà Lê Thị Hạc về việc chồng bà là ông Ngô Chí Dũng – Phó Giám đốc Cty Minh Hiếu bị khởi tố, bắt tạm giam trái pháp luật; bị xét xử và tuyên phạt oan sai về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng cho biết, sau khi nhận được đơn kêu cứu cũng như nghiên cứu bản án phúc thẩm số 69/2019/HS-PT ngày 27/2/2019 của TAND Cấp cao tại TP.HCM, ông cho rằng TAND Cấp cao tại TP.HCM đã có những đánh giá rất thẳng thắn về quá trình điều tra, truy tố và xét xử sơ thẩm. Đó là, Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng đã có những thiếu sót vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng hình sự.
Nói về nhận định của TAND Cấp cao về việc cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bạc Liêu đã hình sự hóa quan hệ dân sự giữa Cty Minh Hiếu và Ngân hàng BIDV Bạc Liêu, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng cho rằng: “Việc khởi tố vụ án của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Bạc Liêu là vi phạm điều 100 của Bộ Luật Tố tụng hình sự vì ngân hàng chỉ yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp để tránh Cty Minh Hiếu tẩu tán tài sản chứ không phải tố cáo họ lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Bên cạnh đó, Tòa phúc thẩm cũng cho rằng trong cùng một thời gian, cùng một nội dung vụ việc nhưng hai cơ quan tiến hành tố tụng lại tiến hành thụ lý giải quyết vụ án dân sự và vụ án hình sự là trái pháp luật. Điều này là không thể chấp nhận được, bởi ngân hàng đang khởi kiện dân sự yêu cầu Cty Minh Hiếu trả tiền. “Pháp luật đã quy định rất rõ nếu vụ việc đã và đang được xem xét, thụ lý ở một hình thức tố tụng này thì không được giải quyết chồng lên bằng một hình thức tố tụng khác” – ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng cho biết.
Cần đình chỉ vụ án và trả tự do cho các bị cáo
Trả lời câu hỏi của Báo GD&TĐ, ông có ý kiến như thế nào về việc lãnh đạo Cty Minh Hiếu bị các cơ quan tiến hành tố tụng tỉnh Bạc Liêu cáo buộc phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tiền của ngân hàng BIDV Bạc Liêu, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng cho biết: “Để xác định có hay không phạm tội lừa đảo, cần phải xem xét có hay không có hành vi lừa đảo (hành vi lừa đảo là hành vi tạo ra các tình tiết, chứng cứ tài liệu thông tin gian dối để cho người khác tin vào để giao tài sản cho mình) nhưng ở đây Cy Minh Hiếu không làm như vậy.
Tài sản của Cty Minh Hiếu tại thời điểm đó được thế chấp ở ngân hàng vượt quá khả năng trả nợ. Yếu tố cấu thành nên tội lừa đảo là hành vi bỏ trốn sau khi chiếm đoạt được tài sản bằng hành vi gian dối nhưng ở đây Công ty Minh Hiếu cùng toàn thể ban lãnh đạo công ty, người lao động cũng vẫn đang hoạt động và làm việc tại trụ sở công ty. Vậy Cty minh Hiếu lừa đảo ở chỗ nào”.
Cũng theo ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng, việc cơ quan tiến hành tố tụng dựa vào đơn yêu cầu của ngân hàng BIDV Bạc Liêu về việc xem xét áp dụng biện pháp khẩn cấp ngăn chặn việc tẩu tán tài sản của Cty Minh Hiếu để khởi tố vụ án, bắt tạm giam lãnh đạo công ty này là hoàn toàn sai.
Về cáo buộc ông Dũng sử dụng tiền sai mục đích, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng nói: “Nếu ông Dũng sử dụng tiền vay sai mục đích thì phải chịu trách nhiệm khác chứ không phải việc sử dụng sai có nghĩa là lừa đảo. Tôi cho rằng đây là quan hệ dân sự, bởi theo quy chế pháp lý, bên đi vay sử dụng tiền vào việc gì là việc của bên đi vay, chỉ cần đến hạn là phải trả đủ cho bên cho vay. Hơn nữa, ở trong vụ án này, ngân hàng đang khởi kiện dân sự và có quyền phát mại tài sản khi đến hạn Cty Minh Hiếu không trả nợ nên việc áp dụng luật hình sự vào quan hệ này là không phù hợp”.
Ngoài ra, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng bày tỏ việc không đồng tình với bản án Phúc thẩm vì không đình chỉ giải quyết vụ án và trả tự do cho các bị cáo tại tòa theo quan điểm của VKSND cấp cao tại TP.HCM. Bởi, khi đã khẳng định không có dấu hiệu tội phạm và là quan hệ dân sự thì phải trả tự do cho các bị cáo để họ cùng với công ty được tiếp tục hầu tòa vụ án dân sự vẫn còn dang dở tại quá trình thi hành án, tiếp tục trả nợ cho ngân hàng.
Việc tiếp tục tạm giam các bị cáo càng làm trầm trọng thêm vấn đề và dẫn đến rất nhiều hệ lụy. Thứ nhất, là vi phạm quyền công dân, quyền con người vì ở đây bán án Phúc thẩm đã khẳng định các bị cáo không có tội mà vẫn tiếp tục giam giữ như vậy là vi phạm pháp luật về bắt giữ người trái pháp luật. Thứ hai là gây thiệt hại cho cán bộ, công nhân viên, người lao động của Cty Minh Hiếu và bản thân công ty vì đây là những lãnh đạo chủ chốt. Thứ ba, việc Nhà nước sau này phải bồi thường oan sai rất lớn nếu còn tiếp tục giam giữ”.
Báo GD&TĐ sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc những thông tin về vụ án này.
