Mới đây, khoa Cấp cứu – Trung tâm Sản Nhi, Bệnh viện Đa khoa Phú Thọ tiếp nhận trường hợp bé Nguyễn G.B. (37 tháng, trú tại Tp. Việt Trì, Phú Thọ) nhập viện trong tình trạng hoảng hốt, buồn nôn, nôn khan.
Chụp Xquang cho thấy xuất hiện hình ảnh dị vật là 1 đồng xu mắc ở 1/3 phần trên của thực quản của trẻ. Các bác sĩ của trung tâm đã phối hợp với các BS ngoại khoa – Trung tâm khám chữa bệnh chất lượng cao – BV Đa khoa tỉnh Phú Thọ để tiến hành nội soi can thiệp gắp dị vật ra khỏi cơ thể.
Theo người nhà người bệnh: Trong lúc anh em bé B. tự chơi đồ chơi, đột nhiên bé B. khóc thét lên. Hoảng hốt mà không rõ nguyên nhân nên gia đình đã đưa con đến trung tâm khám.
ThS.BS Nguyễn Đức Long cho biết: Hóc dị vật đường thở, đường ăn là một tai nạn sinh hoạt có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở trẻ em.
Phim chụp hình ảnh dị vật (BVCC) |
Tỉ lệ tử vong do hóc dị vật đặc biệt cao ở trẻ em dưới 6 tuổi. Biến chứng gây tử vong chủ yếu là do: Ngạt thở cấp với dị vật đường thở; Nhiễm trùng nặng đối với dị vật đường ăn.
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra hóc dị vật, ở trẻ em thường là do các vật dụng, đồ chơi hay thức ăn có hình tròn, bầu dục có kích thước nhỏ như: Thạch rau câu, hạt hồng xiêm, hạt nhãn, hạt na, lạc… đồ chơi như đồng xu, lego và trẻ thường trong tình trang vừa ăn vừa chơi cũng dễ gây ra hóc dị vật đường ăn.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bị hóc dị vật: Trẻ ho, sặc sụa, thở hổn hển hoặc kêu không thành tiếng, không thở được, lịm dần, mắt trợn ngược, môi tái rồi tím dần…
Các biện pháp sơ cứu trẻ học dị vật
Biện pháp áp dụng đối với trẻ nhỏ dưới 1 tuổi:
Biện pháp vỗ lưng: Người sơ cứu ngồi hoặc đứng, chân đưa ra phía trước. Đặt trẻ nằm sấp dọc theo mặt trước cẳng tay của người sơ cứu trong tư thế cổ ngửa, đầu thấp rồi vỗ 5 lần (lực vừa phải) vào lưng của trẻ ở vị trí giữa hai xương bả vai. Nếu dị vật chưa thoát ra thì lập tức dùng biện pháp ép ngực.
Biện pháp ép ngực: Lật trẻ nằm ngửa dọc theo cẳng tay trong tư thế cổ ngửa, đầu thấp, dùng 2 ngón trỏ và giữa của bàn tay kia ấn vào điểm giao nhau giữa xương ức và đường nối hai núm vú 5 lần (lực ấn vừa phải).
Nên làm luân phiên 2 biện pháp vỗ lưng và ép ngực cho đến khi dị vật đường thở được tống ra ngoài.
Biện pháp áp dụng đối với trẻ từ 1 đến 8 tuổi:
Biện pháp vỗ lưng: Người sơ cứu quỳ, cho trẻ đứng, cúi đầu thấp, miệng há ra. Người sơ cứu quỳ một bên trẻ, 1 tay đỡ ngực, 1 tay vỗ 5 lần vào lưng trẻ ở vị trí giữa hai xương bả vai, nếu dị vật chưa ra thì phối hợp dùng biện pháp ép bụng.
Biện pháp ép bụng: Cho trẻ đứng, đầu cúi thấp, miệng há ra. Người sơ cứu quỳ ở phía sau trẻ, vòng 2 tay về phía trước bụng của trẻ, 1 tay người sơ cứu nắm lại như nắm đấm đặt vào vị trí điểm giữa rốn và mũi ức, bàn tay còn lại nắm bọc ra ngoài bàn tay kia cho chặt lại.
Sau đó ép bụng đột ngột 5 lần. Nếu dị vật đường thở chưa được tống ra ngoài, cần làm xen kẽ hai biện pháp cho đến khi dị vật được tống ra ngoài.