Ngày 17 tháng 11, Mỹ quyết định cho phép Ukraine dùng tên lửa đạn đạo ATACMS tập kích các mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ Nga, đánh dấu thay đổi mạnh mẽ nhất trong chính sách của Washington đối với Kiev từ khi chiến sự bùng phát.
Cũng trong tháng 11, chính quyền Mỹ cũng mở đường để nhà thầu quân sự tư nhân Mỹ tới Ukraine bảo dưỡng tiêm kích F-16, đồng thời duyệt kế hoạch chuyển mìn chống bộ binh cho Kiev để củng cố phòng tuyến.
Biên tập viên Daniel DePetris và Jennifer Kavanagh của chuyên trang quân sự Mỹ Defense News nêu quan điểm:
"Những quyết định này được đưa ra quá muộn, không thể giúp Ukraine giành lợi thế trên chiến trường hay bàn đàm phán. Thay vào đó, chúng càng làm tình hình leo thang nghiêm trọng hơn, khiến Ukraine suy yếu và Mỹ đối mặt với nhiều điều tồi tệ".
Hai chuyên gia này cho rằng Nga ít có động lực để kiềm chế trước những gì mà họ coi là "thay đổi chính sách mạnh mẽ, gây hấn" từ Mỹ, nhất là khi Tổng thống Biden sắp mãn nhiệm và Tổng thống đắc cử Donald Trump muốn nhanh chóng chấm dứt chiến sự.
Chuyên gia DePetris nói: "Không nên ảo tưởng rằng tên lửa tầm xa hoặc mìn chống bộ binh là giải pháp toàn diện cho Ukraine. Các quan chức chính quyền Tổng thống Biden cũng thừa nhận gỡ rào tên lửa ATACMS cho Ukraine sẽ không thay đổi cục diện chiến sự".
Lý do được các chuyên gia này đưa ra là Nga đã di chuyển khoảng 90% máy bay quân sự khỏi các căn cứ trong tầm bắn của ATACMS, cùng với đó số lượng tên lửa này Mỹ dành cho viện trợ không nhiều.
Những cuộc tấn công như vậy của Ukraine vào lãnh thổ Nga cũng không thể tác động vào tuyến hậu cần và cản trở đà tiến của đối phương.
Theo Kavanagh: "Việc Mỹ gỡ rào tên lửa ATACMS cho Ukraine có nguy cơ đẩy nhanh thất bại quân sự của Kiev, vì quyết định này khuyến khích Kiev dồn những nguồn lực vốn đã khan hiếm vào chiến dịch ở tỉnh Kursk, nơi họ đã mất tới một nửa khu vực kiểm soát được từ tháng 8".
Với mìn chống bộ binh có thể hỗ trợ Ukraine chuyển sang chiến lược phòng thủ. Nhưng quân Ukraine đã bị kéo rất căng và gần như không thể trụ vững trước các đợt tiến công của Nga, đồng thời chưa rõ số mìn này có kịp đến nơi với số lượng đủ để họ sử dụng hiệu quả như kỳ vọng hay không.
Hai biên tập viên Mỹ cho biết: "Tình trạng thiếu nhân lực nghiêm trọng của Ukraine, chứ không phải vũ khí, mới là rào cản nghiêm trọng nhất khiến họ không thể ngăn đà tiến của Nga ở vùng Donbass.
Cử các nhà thầu Mỹ tới Ukraine cũng không mang lại nhiều lợi ích, chỉ giúp quá trình sửa chữa thiết bị diễn ra nhanh hơn một chút và không thể giải quyết nhu cầu binh sĩ trên tiền tuyến".
Giới chuyên gia cho rằng những quyết định do chính quyền Mỹ đưa ra gần đây không những không mang lại lợi ích cho Ukraine, mà còn "gây hại cho nước này" khi ảnh hưởng tới tính toán của Nga.
DePetris nêu quan điểm: "Nga nhân cơ hội này để đẩy mạnh cường độ không kích trả đũa vào các đô thị Ukraine, thậm chí buộc Mỹ đóng cửa đại sứ quán ở Kiev trong thời gian ngắn.
Không phải ngẫu nhiên mà Nga tập kích mục tiêu tại thành phố Dnipro bằng tên lửa đạn đạo Oreshnik chỉ vài ngày sau khi Ukraine phóng ATACMS qua biên giới".
Hôm 28 tháng 11, Tổng thống Putin tuyên bố rằng Nga đang lựa chọn mục tiêu ở Ukraine và có thể dùng tên lửa Oreshnik tấn công "các trung tâm ra quyết định" tại thủ đô Kiev, bên cạnh những cơ sở quân sự và công nghiệp quốc phòng.
"Điều này khiến ngành công nghiệp và kinh tế Ukraine đối mặt nhiều nguy cơ hơn, cũng như đặt họ vào vị thế tồi tệ hơn nhiều trước khi bắt đầu đàm phán hòa bình", Kavanagh nói.
Ukraine có thể dùng ATACMS tập kích cơ sở quân sự Nga ở xa tiền tuyến hơn, song vẫn không thể ngăn cản đối phương tập kích bằng máy bay không người lái (UAV) tự sát và tên lửa vào các thành phố, hạ tầng năng lượng và đẩy mạnh tiến công trên chiến trường, hai biên tập viên Mỹ nhấn mạnh.
