Dưa chuột là một trong những loại rau quả được yêu thích nhất trong mùa hè, nhưng câu hỏi phổ biến mà giới chuyên gia nhận được là “Tại sao dưa chuột lại đắng?” và “Dưa chuột đắng có an toàn để ăn hay không?”
Theo lời khuyên của chuyên gia, dưa chuột đắng có thể an toàn khi ăn, nhưng thông thường nên tránh ăn chúng vì vị đắng thường do hàm lượng cucurbitacin cao gây ra.
Mặc dù hầu hết các loại dưa chuột được trồng đã được nhân giống để có hàm lượng hợp chất này thấp, đôi khi một số vị đắng do biến đổi gen hoặc các yếu tố môi trường.
Trong những trường hợp như thế này, vị đắng thường nhẹ và không có hại nếu tiêu thụ ở mức độ vừa phải. Dẫu vậy, để đảm bảo an toàn, bạn nên chọn những loại dưa chuột có độ đắng thấp, chẳng hạn như những loại được bán ở các cửa hàng tạp hóa và những loại tự trồng để có hàm lượng cucurbitacin thấp.
Hiểu hơn về cucurbitacin
Cucurbitacin là các hợp chất được thực vật tạo ra như một biện pháp bảo vệ tự nhiên chống lại động vật ăn cỏ và các loài gây hại khác. Vị đắng mà hợp chất tạo ra khiến động vật không muốn tiêu thụ chúng. Vị đắng này cũng làm chúng ta cảm thấy khó chịu khi ăn.
Hợp chất cucurbitacin có xu hướng được sản xuất với số lượng cao nhất khi cây bị stress do thiếu nước hoặc nhiệt độ quá cao. Nó được tìm thấy trong lá, thân và rễ của dưa chuột.
Cucurbitacin cũng đã thu hút được sự chú ý trong nghiên cứu y học do những lợi ích sức khỏe tiềm tàng của chúng. Một số lợi ích của dưa chuột đắng là có đặc tính chống ung thư, chống viêm và chống vi khuẩn.
Điều đáng nói là cucurbitacin có thể gây độc nếu tiêu thụ với số lượng lớn. Vì lý do này, điều quan trọng là phải tiêu thụ dưa chuột được lai tạo để có hàm lượng cucurbitacin thấp hoặc những loại đã chín hoàn toàn và được chế biến đúng cách.
Yếu tố môi trường gây vị đắng của dưa chuột
Điều kiện môi trường đóng một vai trò trong vị đắng của dưa chuột. Trong đó, nhiệt độ, nước và chất dinh dưỡng góp phần gây ra vị đắng này.
Trong môi trường nhiệt độ rất cao, đặc biệt là giai đoạn phát triển của quả, có thể kích thích sản xuất cucurbitacin. Nếu nhiệt độ này tiếp tục kéo dài, áp lực lên cây khiến cây bị đắng hơn. Việc thiếu nước và thiếu chất dinh dưỡng cũng gây căng thẳng cho cây trồng, dẫn đến tăng nồng độ cucurbitacin.
Để ngăn ngừa vị đắng do các yếu tố môi trường, điều quan trọng là phải cung cấp điều kiện phát triển tốt nhất cho cây dưa chuột, bao gồm đảm bảo cây có đủ nước, đảm bảo đất duy trì độ ẩm và nhiệt độ ổn định.
Cung cấp bóng mát trong thời kỳ nắng nóng bằng cách sử dụng các hàng che hoặc vải che nắng, hoặc sử dụng lớp phủ lá hữu cơ để điều chỉnh độ ẩm của đất.
Gieo hạt dưa chuột vài tuần một lần thay vì trồng cùng một lúc, giúp dưa chuột của bạn không bị đắng. Hạn hán, nhiệt độ quá cao hoặc điều kiện lạnh thường chỉ kéo dài một vài tuần. Bằng cách gieo hạt trong vài tuần, cây dưa chuột có thể thoát khỏi một số điều kiện khắc nghiệt.
Dưa chuột là loại thức ăn phong phú. Khi trồng, hãy nhớ thêm phân trộn hoặc chất hữu cơ khác vào đất để làm cho đất màu mỡ.
Luân canh cây trồng có thể giúp ích rất nhiều trong việc làm giàu đất, từ đó giúp ngăn ngừa vị đắng ở dưa chuột.
Dưa chuột trồng trên gò hoặc luống cao sẽ giúp đất ấm lên vào đầu vụ và tránh được áp lực do đất quá mát gây ra.
Hãy nhớ giữ cho luống không có cỏ để cây dưa chuột nhận được tất cả chất dinh dưỡng từ đất.
Dưa chuột đắng do di truyền hoặc chất lượng hạt giống
Di truyền của cây dưa chuột đóng một vai trò quan trọng trong việc xác định vị đắng của quả. Một số giống dưa chuột gia truyền hoặc dưa chuột hoang dã được biết đến với hàm lượng cucurbitacin cao hơn, dẫn đến vị đắng rõ rệt hơn.
Khi bạn chọn hạt dưa chuột, hãy chọn những giống có nhãn không đắng, không chát, dịu và ngọt.
Tuổi của hạt cũng góp phần làm cho dưa chuột có vị đắng. Hạt cũ hơn có hàm lượng cucurbitacin cao hơn, dẫn đến cây có nhiều khả năng bị đắng hơn.
Nên sử dụng hạt giống tươi, chất lượng cao lấy từ nguồn uy tín để giảm khả năng bị dưa đắng.
Thời điểm thu hoạch khiến dưa chuột bị đắng
Nếu bạn chờ đợi quá lâu để thu hoạch dưa chuột, bạn có thể sẽ phải nhận những trái đắng. Dưa chuột quá chín có xu hướng đắng hơn.
Khi dưa chuột đạt độ chín hoàn toàn, chúng sẽ tự nhiên sản sinh ra nhiều cucurbitacin hơn. Vì vậy, cần phải thu hoạch dưa chuột và các loại họ bầu bí khác vào đúng thời điểm để đảm bảo hương vị dịu hơn.
Các yếu tố khác khiến dưa chuột đắng
Vị đắng trong dưa chuột đôi khi có thể xảy ra do cách bạn xử lý. Việc để lại vỏ dưa chuột khi ăn có thể là một nguyên nhân vì vỏ có xu hướng chứa nồng độ cucurbitacin cao hơn.
Ngoài ra, phần cuối của dưa chuột có xu hướng chứa hàm lượng cucurbitacin cao hơn, điều này tạo ra sự khác biệt về hương vị của chúng. Việc loại bỏ hạt cũng có thể hữu ích vì chúng là nguyên nhân gây ra vị đắng.
Trước khi sử dụng dưa chuột trong các công thức nấu ăn, bạn nên nếm thử một miếng nhỏ để đảm bảo chúng đáp ứng được độ ngọt mà bạn mong đợi.
Cách khắc phục dưa chuột bị đắng
Ngâm dưa chuột trong nước muối. Thêm giấm hoặc chanh lên các lát dưa chuột cũng sẽ hữu ích. Gọt vỏ dưa chuột và cắt bỏ phần đầu giúp loại bỏ vị đắng.
Nước muối sẽ giúp loại bỏ một số hợp chất đắng. Tính axit của giấm hoặc nước chanh giúp chống lại vị đắng. Làm chín dưa chuột cũng giúp giảm vị đắng, chẳng hạn như thêm dưa chuột vào món nấu hoặc xào.
