Gấp gáp “đồng hồ” Brexit
Vẫn còn đó suýt soát 180 ngày, vẫn còn đó một lộ trình rút ra chưa kiểm soát được. Sau hai năm đàm phán, Anh đang ở vào một thời điểm được coi như hậu quả của quá trình Brexit. Lớp thời gian bảo vệ mỏng manh đất nước này với “vụ ly dị” có khả năng thất bại đang dần mỏng đi. Chẳng mấy chốc, nó sẽ biến mất.
Điều này có thể có ý nghĩa đối với những người dân nước Anh, đã có được tin tức từ báo chí, đôi khi từ các nguồn rò rỉ từ các báo cáo bí mật của chính phủ, rằng Bắc Ireland chỉ có một đường kết nối năng lượng với đất liền, vì vậy một thỏa thuận Brexit có thể dẫn đến tình trạng mất điện và giá tăng cao; và hệ thống năng lượng có thể sụp đổ, buộc quân đội phải triển khai lại các máy phát điện từ Afghanistan đến Biển Ailen.
Hướng tới thời hạn 29/3/2019 sắp tới, chính phủ Bắc Ireland đã bổ nhiệm một bộ trưởng để đảm bảo nguồn cung cấp thực phẩm. Các công ty dược phẩm đang lên kế hoạch dự trữ sáu tuần các loại thuốc cứu sinh như insulin và xem xét việc vận chuyển bằng máy bay các loại thuốc trong nước cho đến khi nhập khẩu tiếp tục. Đó là trong trường hợp nếu máy bay vẫn có thể hạ cánh ở Anh - một điều chưa chắc chắn, nhất là sau khi chính phủ nước này thừa nhận rằng theo lý thuyết, máy bay có thể bị kìm hãm ở mặt đất trong tình huống “ra đi” đột ngột của nước Anh.
Theo nhiều cách, Anh đang giậm chân tại chỗ đúng tại vị trí sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2016: Không có kế hoạch rõ ràng.
Sự đồng thuận nơi nao?
Các nhà lãnh đạo Anh vẫn mải miết tranh luận, trình bày các tầm nhìn cạnh tranh trong khi đồng hồ Brexit đang hối hả đếm ngược. Cuối tuần qua, Boris Johnson, cựu Bộ trưởng Ngoại giao và là người ủng hộ Brexit cứng rắn, đã bắt đầu đề xuất một cách tiếp cận thương lượng cứng rắn hơn, gợi ý rằng ông có thể cố gắng lật đổ bà May trong những tuần tới.
Jeremy Corbyn, nhà lãnh đạo đảng Lao động đối lập, tập hợp những người ủng hộ mình ở Liverpool tuần trước và hứa hẹn rằng Quốc hội sẽ bỏ phiếu chống bất kỳ thỏa thuận nào mà bà May có thể đưa ra.
Trong khi chờ đợi, có một sự bình tĩnh kỳ lạ, như thể đất nước đang chờ xem một cơn bão sẽ đổ bộ. Trên Twitter, tiểu thuyết gia Robert Harris đã so sánh bầu không khí với những tháng trước khi nước Anh bước vào Thế chiến thứ nhất, khi các nhà chức trách theo dõi bất lực khi họ bị kéo về phía chiến tranh bởi động lượng của các sự kiện.
“Chúng tôi chỉ đang lăn về phía vách đá, và không ai ở đó để chặn nó lại”, Bill Wolsey, người sở hữu một chuỗi các khách sạn, quán rượu và nhà hàng có trụ sở tại Belfast, Bắc Ireland cho biết. Theo ông, một cuộc Brexit đột ngột sẽ làm tăng chi phí vật tư và điện ở Bắc Ireland 20% và cắt giảm dòng chảy của khách du lịch từ châu Âu – thu nhập chính của doanh nghiệp của ông.
Chuyến đi bão tố
Trong hai năm đã trôi qua kể từ cuộc bỏ phiếu năm 2016, người Anh vẫn băn khoăn trong các cuộc tranh luận ủng hộ hay chống lại việc rời khỏi Liên minh châu Âu. Liệu Brexit có phải là hành động giải phóng có thể thổi hơi sống cho nước Anh, hay chỉ là một cử chỉ giận dữ của cộng đồng cảm thấy bị chủ nghĩa tư bản toàn cầu bỏ lại đằng sau, do những lời hứa giả dối của các chính trị gia và những tờ báo lá cải bài ngoại thúc đẩy?
Bà May cho biết, ý tưởng của bà là sẽ loại bỏ sự cần thiết phải kiểm tra biên giới giữa Bắc Ireland, vốn là một phần của Vương quốc Anh, và Ireland, phần đất sẽ vẫn thuộc Liên minh châu Âu. Nhưng kế hoạch đó đã bị thổi bay tại một cuộc họp thượng đỉnh ở Salzburg, Áo, nơi các nhà lãnh đạo châu Âu khác đã phủ quyết ý tưởng này.
“Những người giải thích rằng chúng ta có thể dễ dàng sống mà không cần Liên minh châu Âu, rằng tất cả mọi thứ sẽ ổn thôi, và rằng nó (Brexit) sẽ mang lại nhiều tiền là những kẻ nói dối” - Tổng thống Emmanuel Macron của Pháp tuyên bố. “Bà Theresa May đang ở trong một chuyến đi khó khăn”, Andrew Bridgen, một thành viên bảo thủ của Quốc hội, cũng nhận định. Chỉ còn sáu tháng cho đến khi “khởi hành Brexit”, nước Anh vẫn bị kẹt cứng, không thể tiến lên hoặc suy nghĩ lại về Brexit mà không mạo hiểm một phản ứng dữ dội từ những người đã bỏ phiếu.