Đêm ngày 13 tháng 6, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đã tiến hành một loạt các cuộc không kích lớn vào hàng loạt cơ sở quân sự và hạt nhân quan trọng của Iran, cùng với các đòn đánh nhằm loại bỏ các quan chức quân sự cao cấp và các chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ hạt nhân.
Các chuyên gia phân tích của tờ báo Mỹ Bloomberg nhận định rằng, sự leo thang của cuộc xung đột giữa Israel và Iran không phải là điều bất ngờ, nhưng quy mô và bản chất của cuộc đối đầu bạo lực là không thể đoán trước cho đến tận phút cuối.
Các bên đã chọn mức độ đấu tranh cao nhất có thể là sử dụng đến vũ lực và chắc chắn rằng, công cụ ngoại giao ở giai đoạn này là vô hiệu.
Theo ý kiến của các chuyên gia phân tích nêu trong bài viết của Bloomberg, có thể rút ra năm kết luận sơ bộ từ cuộc xung đột Iran-Israel như sau:
Đầu tiên, Israel đã chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi tấn công Iran. Kết quả là, chỉ huy của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) và các nhà khoa học hạt nhân đã thiệt mạng.
Cơ sở hạt nhân Natanz ở Isfahan, nhà máy chế biến uranium duy nhất của Iran, cũng đã bị tấn công phá hủy cơ sở hạ tầng trên mặt đất, các cơ sở ngầm chưa xác định được thiệt hại.
Một số nguồn tin cho biết, Israel đã ấp ủ kế hoạch tấn công cơ sở hạt nhân Iran từ giữa những năm 2000 và 20 năm sau, nó đã được thực hiện sau quãng thời gian khoảng 8 tháng chuẩn bị, vạch kế hoạch chi tiết và tập trung nguồn lực, đặc biệt là lực lượng tình báo và đặc nhiệm.
Thứ hai, Iran đáp trả bằng cách phóng hàng trăm tên lửa đạn đạo về phía Israel.
Các vụ nổ có thể được nhìn thấy ở Tel Aviv và người Israel được khuyến cáo nên xuống hầm trú ẩn.
Sự leo thang nhanh chóng như vậy là một dấu hiệu cho thấy sự thay đổi cơ bản trong chính sách của Tehran đối với Tel Aviv, khi trước đây, Iran đã kiên nhẫn chờ đợi nhiều ngày hoặc nhiều tuần để tấn công đáp trả Israel, nhưng hiện nay, đòn đáp trả diễn ra ngay tức thì.
Đây không phải là sự thiếu bình tĩnh của Tehran, mà nó thể hiện sự quyết tâm đáp trả.
Thứ ba, Israel sẽ tiếp tục không kích trong thời gian dài.
Mặc dù chính Tel Aviv là bên khơi mào cuộc tấn công, nhưng Bộ trưởng Quốc phòng Israel đã cáo buộc chính quyền Tehran “vượt qua ranh giới đỏ” bằng các cuộc tấn công vào dân thường Israel.
Còn Thủ tướng Benjamin Netanyahu đã nhấn mạnh rằng, Israel sẽ có nhiều hành động hơn chống lại Iran, khi cần thiết.
Một số nguồn tin cho biết, Israel có kế hoạch tiếp tục không kích vào Iran trong hai tuần.
Tel Aviv hy vọng rằng, 14 ngày tấn công liên tục sẽ phá hủy hoàn toàn cơ sở hạ tầng hạt nhân và năng lượng Iran, tiêu diệt các nguồn lực con người, đập tan chương trình hạt nhân của đối phương.
Thứ tư, Iran đã nói rằng cuộc tấn công của Israel đã phá vỡ tiến trình ngoại giao và đã tuyên bố sẽ đáp trả một cách kiên quyết và dứt khoát.
Các cuộc đàm phán hạt nhân giữa Hoa Kỳ và Iran dự kiến sẽ được nối lại vào cuối tuần này, nhưng giờ đây điều đó có vẻ khó xảy ra.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trước đây đã kêu gọi Iran đạt được một thỏa thuận hạt nhân “trước khi quá muộn” (trong vòng 2 tháng sau khi ông gửi thư cho Đại Giáo chủ Ayatollah Ali Khamenei) và đến thời điểm này, thực sự hai bên sẽ không thể đạt được thỏa thuận.
Thứ năm, cuộc khủng hoảng giá dầu thế giới sẽ diễn ra.
Ngay sau khi các vụ tấn công qua lại giữa Israel và Iran diễn ra, giá dầu đã tăng vọt và giá tàu chở dầu đã tăng vọt khi thị trường đã định giá dựa trên viễn cảnh gián đoạn đối với phần lớn đội tàu vận chuyển dầu của thế giới đi qua eo biển Hormuz và thậm chí là cả Biển Đỏ và Ấn Độ Dương.
Lo ngại các cuộc tấn công đáp trả của Iran vào Israel và các căn cứ quân sự Mỹ ở Trung Đông, thậm chí là vào cả lãnh thổ Mỹ, nên không chỉ có giá dầu và các yếu tố liên quan đến năng lượng, mà ngay cả các cổ phiếu lớn khác cũng đã mất giá ở Hoa Kỳ, trong khi vàng đã tăng trở lại.
