Các căn bệnh truyền nhiễm như cảm cúm, tiêu chảy, sốt xuất huyết, tả… , là bệnh lây truyền trực tiếp hoặc gián tiếp từ người hoặc động vật sang người do virus, vi khuẩn, nấm… gây ra.
70% các căn bệnh truyền nhiễm là các bệnh mới nổi như dịch cúm, dịch viêm đường hô hấp Trung Đông, gần đây nhất là dịch ebola…
Để đối phó với những dịch bệnh truyền nhiễm mới xuất hiện phòng bệnh là biện pháp tốt nhất bởi hiện nay nhiều dịch bệnh truyền nhiễm mới nổi chưa có thuốc chữa .
Mặc dù ngay trong bản thân mỗi con người cũng có cơ chế bảo vệ trước các căn bệnh truyền nhiễm nhờ vào hệ miễn dịch và ngay cả làn da của con người cũng hoạt động như một cách tự nhiên chống lại các vi khuẩn gây hại.
Tuy nhiên trong quá trình tự bảo vệ đó, con người vô tình có những hành vi sai lầm làm các loại vi khuẩn, vi trùng, virus xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh.
Bảo vệ bản thân chính là luôn chăm sóc lớp bảo vệ cơ thể (da) trước các nhiễm khuẩn từ bên ngoài. Bằng cách này bạn sẽ khiến cho bệnh nhiễm trùng phải tránh xa.
Rửa tay thường xuyên: Nhiều người không biết rằng vi khuẩn có thể sống trên các bề mặt trơ bất cứ nơi nào trong thời gian từ vài phút đến vài tháng?
Hãy tưởng tượng các vi khuẩn gây bệnh sống trên bàn phím máy tính của bạn, trên các nắm khóa cửa ra vào, nhà vệ sinh, thậm chí cả cánh tủ lạnh…
Hãy rửa tay thường xuyên bằng xà phòng với nước, đây là “cách tốt nhất”. Nhưng nhiều người lại không biết cách rửa tay, cần rửa tay ít nhất 20 giây, kỳ cọ bên trong và ngoài bàn tay, các ngón tay, sau đó rửa dưới nước, lau lại bằng khăn giấy.
Trong trường hợp không có nước cần thay thế bằng các gel rửa tay chứa cồn, nhưng loại này không được khuyến khích vì theo Cơ quan kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), không có gì vệ sinh tốt bằng xà phòng và nước.
Không dùng chung vật dụng cá nhân: tại Việt Nam nhiều vật dụng cá nhân dưới đây vẫn được dùng chung, nhưng điều đó dễ làm lây lan bệnh truyền nhiễm.
Tốt nhất nên dùng riêng bàn chải đánh răng, khăn tắm, dao cạo râu, khăn tay, cắt móng tay… bởi tất cả đều có thể là tác nhân gây bệnh do vi khuẩn, virus, nấm còn lưu lại trên các đồ vật đó và truyền bệnh cho người khác.
Che miệng khi ho hoặc hắt hơi. Một số người cho rằng tại sao tôi phải che miệng khi ho hoặc hắt hơi trong khi tôi không bị bệnh?
Các nhà khoa học cho rằng, đối với hầu hết các bệnh nhiễm trùng, vi khuẩn gây bệnh thường bắt đầu phát triển và phân chia rất lâu trước khi các triệu chứng thực thể bắt đầu xuất hiện trên người.
Ho hoặc hắt hơi có thể làm lây lan các mầm bệnh thông qua các giọt nhỏ li ti trong không khí. Các khuyến cáo y tế hiện nay chỉ ra nên che miệng của bạn bằng cánh tay, tay áo, hoặc che bằng khuỷu tay, không nên sử dụng bàn tay để che miệng, nó rất dễ làm vi khuẩn lây lan.
Tiêm vắc xin: Tiêm vắc xin là biện pháp tốt nhất hiện nay để chống lại các căn bệnh nhiễm trùng như tiêu chảy, sởi, cúm…., ngay cả các loại bệnh truyền mới mới nổi hiện nay như cúm, ebola cũng đang được nghiên cứu tìm ra vắc xin phòng bệnh.
Thực hành nấu ăn an toàn: Rất nhiều bệnh lây truyền là do con người sử dụng hay chế biến thực phẩm không an toàn. Vi khuẩn thường phát triển mạnh trên hầu như tất cả các loại thực phẩm nếu không bảo quản đúng cách và để ở nhiệt độ phòng.
Để thực phẩm trong tủ lạnh làm chậm hoặc ngừng sự tăng trưởng của hầu hết các vi sinh vật. Sử dụng thớt riêng cho thịt sống và đồ ăn đã nấu chín, rau quả, giữ cho bàn sạch sẽ và rửa tất cả các loại trái cây và rau quả trước khi ăn.
Đề phòng lây nhiễm bệnh khi du lịch: Các bệnh truyền nhiễm có thể dễ dàng tấn công bạn khi đi du lịch, như tới các vùng đang có dịch bệnh và những quốc gia kém phát triển. Nên đảm bảo sử dụng nguồn nước để uống an toàn , ăn đồ ăn nấu chín, tránh ăn rau sống,,,,
Tình dục an toàn: bệnh lây qua đường tình có thể là các bệnh truyền nhiễm dễ phòng ngừa nhất, nên sử dụng bao cao su, điều này sẽ giúp nhăn chặn các loại vi khuẩn truyền nhiễm hoặc virus truyền từ người này sang người khác qua đường tình dục.
Không ngoáy mũi (cho tay vào miệng hoặc dụi mắt): Đây là một trong vô số những việc mà con người thường vô tình mắc phải, có khả năng dẫn đến sự lây lan của một số bệnh nhiễm trùng.
Bởi các vi sinh vật thường ưa thích môi trường ấm áp, ẩm ướt như các khu vực ở trên khuôn mặt, trong khoang mũi, miệng của người. Để phòng tránh lây bệnh truyền nhiễm không chạm vào những bề mặt niêm mạc bao phủ của người khác.
Tránh xa động vật lạ:. Nhiễm trùng có thể lây lan từ động vật sang người được gọi là "bệnh lây từ động vật". Nếu gia đình có vật nuôi, cần đảm bảo chúng được tiêm đầy đủ và kiểm tra sức khỏe. Giữ cho trẻ em và người già tránh xa chất thải của động vật, bởi đây cũng là nguồn lây bệnh cho con người.
Các loại động vật hoang dã có thể mang mầm bệnh và truyền bệnh cho con người như bệnh dại, cúm gia cầm; bọ chét, ve truyền bệnh dịch hạch và bệnh phát ban Lyme.
Hãy làm vệ sinh cho căn nhà và khu vực xung quanh nhà của bạn để tránh xa các loài động vật gặm nhấm và các động vật khác. Cha mẹ cần dạy cho các em nhỏ trong gia đình phải thận trọng khi gặp phải động vật hoang dã.
Theo dõi tin tức: Nếu theo dõi tin tức, bạn sẽ có kiến thức về những gì đang xảy ra xung quanh và điều này giúp bạn đưa ra quyết định khôn ngoan về việc có nên đi du lịch hoặc các hoạt động giải trí khác hay không.
Như ở những nơi đang bùng phát dịch cúm không nên tới hoặc người ta thông báo phát hiện ra vi khuẩn Salmonella trong cà chua ở khu vực của bạn thì hãy tránh xa món đó….