Yếu tố quan trọng để phát triển chương trình đào tạo công nghiệp vi mạch bán dẫn

“Thổi lên đam mê” cho sinh viên

Theo kế hoạch đến năm 2030, tính trung bình mỗi năm, chúng ta đào tạo khoảng 7.000 - 8.000 kỹ sư cho ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn. PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Phenikaa (Hà Nội) cho rằng, chúng ta không thể xuất phát nhanh bởi cần có thời gian chuẩn bị.

“Đặc biệt, một số tập đoàn nói rằng thời gian chỉ trong vòng 18 - 24 tháng tới. Trường hợp chúng ta không chứng minh được có thể cung cấp đội ngũ đó, chưa chắc họ đã chọn Việt Nam làm căn cứ điểm” - PGS.TS Nguyễn Phú Khánh trao đổi và nhận định sức ép thời gian là có.

Theo lãnh đạo Trường ĐH Phenikaa, khi đào tạo trong môi trường thị trường, doanh nghiệp, thì câu chuyện lại càng “nóng hổi”. Chúng ta không có thời gian thì không thể nói hay. Thế nhưng, sức ép bên ngoài sẽ tạo động lực bên trong - động lực để chúng ta vượt qua sức ép đó.

“Ở trường đại học, khi chúng tôi bắt tay vào quá trình đào tạo, thời gian rất khẩn trương. Để làm nhanh thì không gì bằng việc học hỏi từ những đơn vị có kinh nghiệm, hay quốc tế hóa.

Chúng tôi đã mở rất nhiều khóa học đào tạo, những hội thảo để các chuyên gia nước ngoài tư vấn. Khi nhận được sự tư vấn từ họ, chúng tôi thấy con đường đi nhanh hơn rất nhiều” - PGS.TS Nguyễn Phú Khánh cho hay.

PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Phenikaa (Ảnh: Duy Thông).

Tất nhiên, sự cạnh tranh trên thị trường quốc tế sẽ có nhưng PGS.TS Nguyễn Phú Khánh cho rằng, bản thân các đối tác đều tìm thấy được ở mỗi nơi có sự win - win, hai bên đều có lợi ích, nên họ hỗ trợ. Việc hợp tác với Mỹ, Đài Loan, Hàn Quốc, Trung Quốc là cơ sở quan trọng để chúng ta rút ngắn thời gian.

Bên cạnh đó, cần “thổi lên đam mê” cho sinh viên. Nếu những sinh viên năm 3, 4 ngành lân cận như: điện tử viễn thông, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo... không thích vi mạch thì chúng ta sẽ lãng phí một lượng lớn nhân lực.

Vì vậy, cần có chế độ đãi ngộ hấp dẫn, khơi dậy sự đam mê, tiên phong của sinh viên để theo đuổi ngành mới. “Thời gian không chờ đợi chúng ta. Việt Nam muốn bắt kịp được thì chắc chắn phải thỏa mãn cả bài toán về số lượng và tốc độ” - PGS.TS Nguyễn Phú Khánh nhìn nhận.

Chuẩn hóa quốc tế chương trình đào tạo

Để góp phần đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực vi mạch bán dẫn, PGS.TS Nguyễn Phú Khánh cho rằng, mỗi trường đại học sẽ phải chọn chiến lược phù hợp với mình.

Các trường đại học có thể được hưởng những hỗ trợ từ phía Chính phủ qua các Đề án (nếu được duyệt), với một số lượng đặt hàng từ Chính phủ cho một số lượng kỹ sư thiết kế vi mạch hoặc làm về ATP (tích hợp, kiểm tra, đóng gói).

Tuy nhiên, bên cạnh việc cung cấp cho các đơn đặt hàng của Chính phủ, các trường đại học phải nghĩ đến câu chuyện đào tạo theo nhu cầu thị trường. Chúng ta cần đào tạo thế nào để những kỹ sư khi ra trường có đủ kỹ năng, phẩm chất, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Chỉ như thế, các em mới có thể tham gia thị trường lao động quốc tế, được hưởng những chế độ ưu đãi và chính sách lương bổng tốt, bởi nhân tài mới có ưu đãi cao.

Giảng viên và sinh viên Trường Đại học Phenikaa. Ảnh: NTCC.

Theo PGS.TS Nguyễn Phú Khánh, khi làm một chương trình đào tạo, ngoài việc xây dựng từ nguồn nhân lực là đội ngũ giảng viên đã có sẵn, kết hợp với các doanh nghiệp, thì điều quan trọng là phải chuẩn hóa quốc tế chương trình đào tạo, kể cả chương trình dài hạn và ngắn hạn.

Để hiện thực hóa điều này, Trường ĐH Phenikaa đã bắt tay ký kết hợp tác chiến lược với những đối tác quan trọng ở các nước đang có công nghệ chip hay công nghệ bán dẫn phát triển như: Hoa Kỳ, Đài Loan.

Ngoài ký kết với Trường ĐH Bang Arizona, Hoa Kỳ (ASU), nhà trường cũng ký kết với Trường ĐH Sư phạm Quốc gia Changhua, Đài Loan (NCUE) - đơn vị cung cấp khá nhiều kỹ sư thiết kế vi mạch cho thị trường Đài Loan hay châu Á. Trường ĐH Phenikaa cũng hợp tác với doanh nghiệp, như tập đoàn Synopsys. Trong Synopsys cũng có những cơ sở đào tạo theo chuẩn quốc tế và chúng tôi đã ký hợp tác với Viện nghiên cứu đào tạo của tập đoàn Synopsys là SiCADA.

Khi hợp tác với những trung tâm, trường đại học, viện đào tạo của các tập đoàn lớn, chúng ta sẽ học hỏi được kinh nghiệm từ họ và có thể tham khảo được những chuẩn chất lượng trong ngành này. Ngoài việc đảm bảo chuẩn chất lượng chung thì mỗi chương trình đào tạo, mỗi lĩnh vực lại có những chuẩn riêng.

“Một vấn đề nữa tôi muốn nhấn mạnh trong đào tạo, đó là bài toán thị trường. Chúng ta đào tạo là một chuyện, để đào tạo tốt cần rất nhiều doanh nghiệp hỗ trợ, đồng hành, cần rất nhiều chuyên gia. Song, vấn đề đặt ra là: khi thiết kế ra sản phẩm, liệu có hợp thức hóa được không?” - PGS.TS Nguyễn Phú Khánh trao đổi.

Sinh viên Trường ĐH Phenikaa. Ảnh: NTCC.