Cùng với đó, sinh viên tốt nghiệp ra trường cũng cần thiết trang bị kiến thức, kỹ năng sử dụng AI.
AI trở thành một phần trong công việc
Theo báo cáo về khả năng cung ứng lao động công nghệ cao và những hành trang để đón đầu xu hướng nghề nghiệp của Công ty Cổ phần tư vấn và phát triển phần mềm LARION dự báo đến năm 2026, 80% doanh nghiệp sẽ sử dụng một dạng của Generative AI (trí tuệ nhân tạo tạo sinh) vào tổ chức của họ, tăng đáng kể so với con số 5% vào năm 2023.
Một trong những yêu cầu về xu hướng công nghệ mà nhà tuyển dụng đưa ra đối với nhân viên IT là phải hiểu về machine learning (học máy), deep learning (học sâu) và ứng dụng của AI. Bên cạnh đó, nhân sự cũng cần có kiến thức, nắm vững về kỹ thuật 5G, Internet of Things (IoT), có kiến thức cơ bản về điện toán lượng tử…
Để cập nhật xu hướng và tin tức công nghệ mới nhất, theo một thống kê của LARION, 73% lập trình viên đọc các blog công nghệ, 45% sẽ theo dõi các trang fanpage về công nghệ. Một xu hướng khác trong cách tiếp cận thông tin là video các kênh trên YouTube, TikTok đang mang đến nhiều cách thức cung cấp tin tức công nghệ cho lập trình viên thông qua định dạng video và tương tác.
Đứng trước xu hướng của doanh nghiệp, người lao động, lập trình viên IT cần có thích ứng nhằm đáp ứng nhu cầu công việc trong tương lai bằng việc học sử dụng các công cụ AI. Một khảo sát mới đây của DevPlus với 500 sinh viên IT cho thấy có 25% sinh viên hiện tại sử dụng AI trong lập trình, trong đó 18% thấy nó hiệu quả.
Công cụ ChatGPT và Github Copilot là những công cụ được sinh viên sử dụng nhiều nhất. Có 90% sinh viên tin rằng việc học liên tục về AI trong lập trình là quan trọng, nhưng hơn 75% chưa thực sự hành động. Tất cả sinh viên đều đồng ý rằng AI có thể thay thế lập trình viên ở một mức độ nào đó.
Đại diện DevPlus nói, xu hướng nghề nghiệp tương lai là tạo dựng thế hệ “ready for AI” (sẵn sàng cho trí tuệ nhân tạo) nhằm thu hẹp khoảng cách về chất lượng giữa các trường đại học và doanh nghiệp. Xu hướng này cũng góp phần nâng cao nhận thức về việc sử dụng AI trong lĩnh vực lập trình.
Không chỉ lĩnh vực IT, các doanh nghiệp lĩnh vực sản xuất, dịch vụ cũng cần những nhân sự biết dùng AI. Theo ông Wilson Liêu, Giám đốc Next Academy trong hoạt động tuyển dụng sẽ yêu cầu nhân viên phải biết sử dụng và khai thác các công cụ AI như ChatGPT phục vụ tăng hiệu quả công việc.
Nêu ví dụ, ông Wilson Liêu nói, trước đây nhân viên marketing, quảng cáo phải chịu áp lực rất lớn khi mỗi tháng phải viết tối thiểu 30 bài đăng trên các nền tảng xã hội. Trong khi sử dụng ChatGPT chỉ cần mất vài phút. Nhân viên sử dụng những thông tin từ AI viết, sau đó chỉnh sửa nội dung hấp dẫn nhất để tăng hiệu quả công việc. Doanh nghiệp nhận định các công cụ AI như ChatGPT có thể giải quyết 70 - 80% khối lượng công việc có tính chất lặp đi lặp lại.
Ông Đặng Lê Khánh Hoàng, Giám đốc Công ty công nghệ Dizim cho biết, các doanh nghiệp, đặc biệt là các startup công nghệ có xu hướng tuyển dụng nhân sự có khả năng sử dụng các công cụ AI. Trước đây những nhân sự làm công việc sáng tạo nội dung của Công ty công nghệ Dizim có thời điểm bí ý tưởng và tốn rất nhiều thời gian để ra được chiến lược truyền thông mới. Tuy nhiên, khi sử dụng AI, họ lại được gợi mở những ý tưởng cho nội dung mới lạ, độc đáo.

Sinh viên cần làm gì để thích ứng AI?
Để phục vụ học tập và đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp, nhiều sinh viên đã tìm hiểu và sử dụng các công cụ AI. Phạm Huỳnh Bá Ngọc, sinh viên năm cuối ngành Luật kinh tế (Trường Đại học Mở TPHCM) cho biết, trong thời đại bùng nổ công nghệ, sinh viên cũng cần biết sử dụng AI như một công cụ đắc lực trong học tập và công việc sau này.
Các công cụ AI là bước tiến vượt bậc, tập hợp khối lượng dữ liệu, thông tin khổng lồ, được coi như là kho tri thức của nhân loại. Thực tế trong quá trình học tập, Ngọc đã sử dụng AI trong việc tìm kiếm các bài báo khoa học phục vụ nghiên cứu. Khi tiếp cận với luật pháp thế giới, Ngọc sử dụng AI để tìm kiếm thông tin nhanh và chính xác hơn. Công cụ AI được Ngọc coi như “trợ thủ” của sinh viên nhằm truy cập nhanh tài liệu mình cần, đặc biệt trong ngành luật.
“So với các phương pháp tìm tài liệu truyền thống, mất nhiều thời gian. Khi có AI sinh viên có thể có nguồn tài liệu gần như ngay lập tức và đỡ phải chọn lọc thông tin không chính xác”, Ngọc nói.
Tuy nhiên, sinh viên này cũng cho rằng, AI tuy là kho tổng hợp tri thức nhân loại, nhưng không phải bất cứ thông tin nào cũng chính xác. Do đó, khi sử dụng AI, người dùng cần kiểm chứng và chọn lọc thông tin, đánh giá nguồn dữ liệu có độ tin cậy cao không.
“Thực tế một số sinh viên lạm dụng AI như là công cụ làm các khóa luận, tiểu luận là điều không nên. Sinh viên phải biết sử dụng kiến thức, khả năng tư duy của mình để tạo ra giá trị chứ không phải phụ thuộc vào AI”, Ngọc nói.
Đỗ Ngọc Lâm, sinh viên ngành công nghệ tài chính (Fintech), Trường Đại học Ngân hàng TPHCM cho biết, ngân hàng là một trong những ngành thích ứng nhanh nhất với chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo nhằm quản trị và phục vụ khách hàng tốt hơn. Do đó, sinh viên trong ngành khi ở trên ghế nhà trường phải trang bị kỹ năng nắm bắt xu hướng công nghệ và sử dụng các công cụ AI thành thục.
AI trong ngành ngân hàng sẽ được ứng dụng nhiều hơn phục vụ khách hàng tốt nhất. Người dân không cần phải ra điểm giao dịch mà có thể thực hiện các thủ tục tại nhà và được tư vấn bởi AI.
“Sinh viên ngoài kiến thức chuyên ngành về ngân hàng cũng cần phải học hỏi thêm về công nghệ để phục vụ học tập và công việc trong bối cảnh mới”, Lâm nói.
“Khi tuyển dụng nhân lực, nhiều công ty đòi hỏi nhân sự phải biết sử dụng AI. Vì hiện nay, riêng ngành Luật luôn được cập nhật, thay đổi từng ngày, từng giờ. Do đó nhân sự trong lĩnh vực đòi hỏi phải biết sử dụng AI nhằm tra cứu thông tin nhanh, chính xác phục vụ công việc.
Theo em, AI càng phát triển thì những người trẻ càng phải thay đổi để thích ứng trong guồng quay của công nghệ, nhằm đạt được các mục tiêu bản thân và yêu cầu doanh nghiệp đặt ra”, Phạm Huỳnh Bá Ngọc, sinh viên năm cuối ngành Luật kinh tế (Trường Đại học Mở TPHCM) .