Sáng 16/6, các ĐBQH thảo luận tại hội trường về Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Theo đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn Thái Bình), học phí tại các cơ sở giáo dục ngoài công lập cao hơn so với hệ thống công lập. Để đảm bảo công bằng, hiệu quả ngân sách cần quy định bổ sung mức hỗ trợ không thấp hơn mức trần học phí công lập tại địa phương hoặc mức ngân sách nhà nước chi bình quân cho học sinh trong hệ thống giáo dục công lập ngay trong Nghị quyết này.
"Trong dự thảo chưa quy định rõ nguyên tắc hỗ trợ, tiêu chí xác định mức hỗ trợ có thể dẫn đến sự chênh lệch giữa các địa phương, nhất là những nơi có điều kiện ngân sách tốt sẽ hỗ trợ rất cao hơn, còn các tỉnh khó khăn có thể hỗ trợ rất thấp và không đủ nguồn lực để thực hiện, ảnh hưởng đến quyền lợi của người học" - đại biểu Trần Khánh Thu nêu vấn đề.
Vì thế, đại biểu Trần Khánh Thu đề nghị cần phải bổ sung quy định nguyên tắc xác định mức hỗ trợ, đảm bảo công bằng, hợp lý và ưu tiên những địa phương ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng điều kiện kinh tế khó khăn và đặc biệt khó khăn.
Điều này vừa đảm bảo tính nhân văn của chính sách, góp phần thu hoạch hẹp khoảng cách phát triển giữa các vùng miền để mọi người đi học đều được hỗ trợ một cách công bằng.
Vị đại biểu đề xuất sửa lại khoản 2 Điều 2 trong dự thảo như sau: “Hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học Chương trình GDPT trong cơ sở giáo dục dân lập, tư thục. Mức hỗ trợ đóng học phí do HĐND cấp tỉnh quyết định không cao hơn mức trần học phí các cơ sở đào tạo công lập tại địa phương".
Hỗ trợ học phí qua nhà trường
Phát biểu tại hội trường, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) cho hay, tại các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, khoản thu học phí vẫn là nguồn thu quan trọng, trực tiếp phục vụ hoạt động chi thường xuyên của trường, đặc biệt là các khoản chi liên quan đến hỗ trợ giảng dạy, chăm sóc học sinh.
Học phí cũng phục vụ cho việc duy tu cơ sở vật chất, bổ sung trang thiết bị dạy học, trả thù lao cho một số bộ phận hợp đồng ngoài biên chế. Khi thực hiện miễn học phí theo Nghị quyết, đồng nghĩa nguồn thu đó không còn nữa. Nếu cấp bù kinh phí chậm trễ, chắc chắn ảnh hưởng đến hoạt động dạy học của nhà trường.
Theo dự thảo, Nghị quyết có hiệu lực từ tháng 9/2025, thời gian chuẩn bị không còn nhiều. Do đó, việc Ngân sách nhà nước cấp bù cho khoản miễn học phí cho các cơ sở giáo dục phổ thông công lập cần phải khẩn trương thực hiện.
"Tôi đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương ban hành phương án hướng dẫn cấp bù kinh phí cho cơ sở giáo dục, đảm bảo việc tổ chức thực hiện thông suốt từ đầu năm học mới" - bà Nguyễn Thị Việt Nga nêu kiến nghị.
Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cũng đề xuất hình thức hỗ trợ học phí với học sinh các cơ sở giáo dục ngoài công lập cho cơ sở giáo dục thay vì trực tiếp đến người học. Điều này sẽ đảm bảo tính chính xác, nhanh chóng, thuận tiện về mặt hành chính, kinh phí sử dụng đúng mục đích. Nếu hỗ trợ trực tiếp cho người học, việc thống kê, thủ tục thanh toán phức tạp hơn rất nhiều.
Theo nhiều ĐBQH, việc miễn/giảm học phí cho học sinh sẽ mang lại những lợi ích to lớn, không chỉ giúp giảm gánh nặng tài chính cho hàng triệu gia đình, đặc biệt là những hộ dân có hoàn cảnh khó khăn, mà còn góp phần quan trọng vào việc đảm bảo quyền được học tập của mọi trẻ em, không phân biệt hoàn cảnh kinh tế.
